Эстетиканың жеке философиялық пән ретінде негізін қалаған Александр Готлиб Баумгартен еді (1714-1762). Ол "эстетика" сөзін 1735 жылы жарияланған поэзия туралы қысқаша трактатында ойлап тапқан болатын

Эстетиканың жеке философиялық пән ретінде негізін қалаған Александр Готлиб Баумгартен еді (1714-1762). Ол "эстетика" сөзін 1735 жылы жарияланған поэзия туралы қысқаша трактатында ойлап тапқан болатын.

• Эстетиканың жеке философиялық пән ретінде негізін қалаған Александр Готлиб Баумгартен еді (1714-1762). Ол "эстетика" сөзін 1735 жылы жарияланған поэзия туралы қысқаша трактатында ойлап тапқан болатын.

Эстетикалық ойлардың тарихы

• Эстетика ғылым ретінде осыдан 5 мың жыл бұрын – Мысырда, Вавилонда, Үндістанда және Қытайда дүниеге келіп, Ежелгі Грекия мен Римде кеңінен дамыған.

Демокрит, Лукреций Кар, Эпикур т.б. өз еңбектерінде сұлулықтың объективті негізі – шындық өмірдің заттық қасиеттерінде, байланыстарында, қатынастарында, заңдылықтарында деп білді.

• Демокрит, Лукреций Кар, Эпикур т.б. өз еңбектерінде сұлулықтың объективті негізі – шындық өмірдің заттық қасиеттерінде, байланыстарында, қатынастарында, заңдылықтарында деп білді.

Софистердң сұлулықты түсінуінің ерекшеліктері:

• Софистердң сұлулықты түсінуінің ерекшеліктері:
• - субъективизм: «әркім сұлулықты өзінше түсінеді»,
• - релятивизм: «сұлулық салыстырмалы сипатта»
• гедонизм: «сұлулық – бұл көзге және құлаққа жағымды нәрсе»
• Софистер әсемдіктің көзі деп «дүние емес, бір нәрсенің сұлулығын қабылдауға қабілеті бар адам», - деп санаған. Өнер софистер үшін «елес, иллюзия, сағым, «алдап көтермелейтін өтірікті» жасау. Өнердегі образдарды (бітімдерді, кейіптерді) адам жасағандықтан, олар дүниенің бейнесі емес»

Сократтың пікірінше, «өнер - бұл құбылыстарды жәй көшіру емес, ол дүниені еліктеу арқылы бейнелеу. Суретші дүниені зерттеп, көптеген жалқы заттардың белгілерін таңдап, жинақтап, жалпылайды. Осындай әрекет арқылы өзгертілген табиғат идеалға дейін көтеріледі. Сократ өнерде адамның рухани қасиеттерін, яғни түрі-түсі де, пропорциясы да болмайтын жанның қалпысын бейнелеу мүмкін бе? - деген сұрақ қояды. Сократ өнер философиясына «калокагатия» ұғымын (грекше: «калос» – «әдемі; «кагатос» – «ізгі») еңгізді

• Сократтың пікірінше, «өнер - бұл құбылыстарды жәй көшіру емес, ол дүниені еліктеу арқылы бейнелеу. Суретші дүниені зерттеп, көптеген жалқы заттардың белгілерін таңдап, жинақтап, жалпылайды. Осындай әрекет арқылы өзгертілген табиғат идеалға дейін көтеріледі. Сократ өнерде адамның рухани қасиеттерін, яғни түрі-түсі де, пропорциясы да болмайтын жанның қалпысын бейнелеу мүмкін бе? - деген сұрақ қояды. Сократ өнер философиясына «калокагатия» ұғымын (грекше: «калос» – «әдемі; «кагатос» – «ізгі») еңгізді