Өнген бидай мамандығы: Азық– түлік өнімдерінің технологиясы Тобы: 6В07215 Да й ын д а ғ а н : о р аз Ерас ыл Қабылдаған: Солтыбаева Бекзада Еркі нбековна Жоспар
жүктеу/скачать 15,75 Mb. Pdf көрінісі
|
Өнген бидай Ораз Ерасыл 2 курс ТПП
- Бұл бет үшін навигация:
- Жоспар • Кіріспе; • Негізгі бөлім: • 1)Шығу тарихы; • 2) Бидай жəне оның жалпы сипаттамасы;
- Ш ы ғ у т а р и х ы
| Тақырыбы: ӨНГЕН БИДАЙ Мамандығы: Азық– түлік өнімдерінің технологиясы Тобы: 6В07215 Да й ын д а ғ а н : О р аз Ерас ыл Қабылдаған: Солтыбаева Бекзада Еркі нбековна Жоспар • Кіріспе; • Негізгі бөлім: • 1)Шығу тарихы; • 2) Бидай жəне оның жалпы сипаттамасы; • 3)Өнген бидайдың құрамы мен тағамдық құндылығы; • Қорытынды; • Пайдаланылған əдебиеттер. К іріспе Б идай — бүкіл əлемде 148 елдің негізгі азық- түлігі болып табылады ж ə н е к ө п те ге н елдердің э к о н о м и к а с ы н д а е р е к ш е о р ы н алады. Бүкіл дəнді дақылдар ө н ім ін ің 60% м ө л ш е р і бидайдан алынады. Б и д а й д ы ң ж и ы р м а д а н астам түрі бар. Солардың ішінде е ң к ө п тарағамы—жұмсақ бидай. Бұл дақы лды ң алуан түрлі сорттары бар ж ə н е олар ж е р ш а р ы н ы ң барлы қ аймақтарында егіледі. Біздің елімізде, ауа р а й ы өте с у ы қ Якут АССР-і жерінде, Қазақстан м е н Орта А з и я н ы ң аса қ ұ р ғ а қ алқаптарында ж ə н е П р и м о р ь е н і ң ылғалды аудандарында б ид а й өсіріледі. Азық-түлік өнімі ретінде бидайдың көптеген аса бағалы қасиеттері бар. Бидай дəні — аса құнарлы да қуатты азық, оны сақтау да қ и ы н емес, бір жерден екінші жерге тасып жеткізу де оңай жəне оны өңдеп, алуан түрлі өнім алуға болады. Ш ы ғ у т а р и х ы Б идай б іздің зам аны м ы зға дейінгі 6000-5000 ж ы лдары Еж елгі Грекияда өсіріле бастаған. М ы сы р м ен Қы тайда б іздің зам аны м ы здан 4000 ж ы л б ұры н б идайдан тағам дар ж асаған. Адам дар б идайды тек тағам ретінде ғана ем ес, с оны м ен қатар ем дік қасиеттері үш ін де ерте зам аннан бағалаған. Б идайды ң дəні байлы қ пен ж ақсы лы қты ң ны ш аны ретінде қабы лданған, өйтк ені ол к езде көбіне қолданы лған сұлы м ен қара б идайға қарағанда, суы ққа ж əне құрғақш ы лы ққа төзім сіз б идайдан ж ақсы өнім алу қиы н б олған. Ақ ұн тек үлк ен м ерек елер к езінде ғана пайдаланы лған, онда да оған əркім нің м үм кіндігі к еле берм ейтін. Бидай — астық тұқымдасына жататын аса маңызды дəнді дақыл. Қазақстанда алты түрі (Еділ бидайы, Полыпа бидайы, к ө ж е бидай, жұмсакқ бидай, қатты бидай, көбен бидай) өседі, жабайы түрлері сирек кездеседі. Биіктігі 40-130 см, тамыр жүйесі — шашақты, тарамданған. Сабағы қуыс, жұмыр, жапырағы таспа тəрізді, сағағы сабағын орай орналасқан. Гүл шоғыры — күрделі масақ, оның қынабында екі масақша қабыршағынан тұратын масақтар орналасқан, ал олардың аралығында үш-бес гүлдері болады. жүктеу/скачать 15,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|