Оптика сессия жауаптары! 1-деңгей


Комптон құбылысы, заңы,теориясы



бет24/36
Дата22.12.2023
өлшемі183,09 Kb.
#143017
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   36
Байланысты:
Оптика сессия жауаптары! 1-деңгей-emirsaba.org (1)

83.Комптон құбылысы, заңы,теориясы.
Комптон эффектісі -Рентген саулесі шашыраган кезде олардын толкындар узындыгынын озгеруі Комптон кубылысы немесе Комптон эффектісі деп аталады. Сойтіп жарыктын корпускулалык касиетінін айкын болуын бірінші рет 1924ж. американ физигі А.Комптон (1892-1962) зерттеген болатын. Тажірибеден мынау аныкталды. Шашыраган рентген саулелерінін спектрінде толкын узындыгы -га тен бастапкы саулемен катар, толкын узындыгы болатын баска сауленін бар екендігі байкалды. Бул толкын узындыктарынын айырымы шашыраткыш затка жане бастапкы тускен сауленін толкынынын узындыгына тауелді болмай, тек саулелердін шашырау багытына байланысты болады. Егер шашырау бурышын десек, онда мен арасындагы байланысты былайша орнектеуге болады: , мундагы - шашыраган сауленін толкын узындыгы, - Комптон аныктаган толкын узындыгы, ол мынаган тен .

84.Жарық қысымы. Жарықтың химиялық әсері. Жарык кысымы — жарыктын шагылдыратын жане жутатын денелерге, болшектерге, сондай-ак, жекеленген молекулалар мен атомдарга тусіретін кысымы. Кун манынан ушып откен кезінде куйрыкты жулдыздын (кометанын) куйрыгынын кисаюына Жарык кысымынын асері болатындыгын тунгыш рет И.Кеплер болжаган.


Молекулалардын - кез -келген турленуi — химиялык процесс. Кобiнесе жарыктын асерiнен молекула ыдыраганда, тiзбектелген химиялык турленулер басталады. Кун саулелерiнiн асерiнен матанын онуы жане кунге тотыгу — булар жарыктын химиялык асерінін мысалдары.
Заттын жарыкты жутуы жарыктын химиялык асерімен карбалас отеді. Осімдіктердін жасыл жапырактарында жане коптеген микроорганизмдерде ен манызды химиялык реакциялар жарыктын асерімен отеді. Жапырактар атмосферадан коміркышкыл газын жутады да, ол болса коміртегі мен оттегіне ыдырайды. Фотосинтез процесінін мані осында.

85.Сызықтық емес фотоэффект. Сызыктык емес ортада диэлектрлік кабылдагыштык жарык толкыны орісінін кернеулігіне тауелді,
Жарык оздігінен фокустанганда жарык толкынынын жиілігі озгермейді. Будан ортанын поляризациялык ун косуын карастырганда поляризациянын тек негізгі гармоникасын, ягни жиілігі бастапкы жарык толкынынын жиілігіндей гармониканы карастыру керек.
Сонымен, сызыктык емес ортада сыну корсеткіші амплитуда квадратына, демек, жарык интенсивтігіне пропорционал оседі. Бул жарыктын оздігінен фокустануына акеліп согады.
Жарыктын екі орта шекарасынан шагылу процесі жане фотоэффект, жутатын ортадан откенде жарык толкынынын ошу процесі жане дифракция, жарыктын зат бетінен жане серпімді толкындардан, молекулалардын тербелістерінен жане оптикалык біртексіздіктерден шашырау процестері — булар жане коптеген оптикалык кубылыстардын куатты лазер шоктарында жана ерекшеліктері байкалады. Сонда шагылган жарыкта шагылу бурышы тусу бурышына тен емес саулелер болатынын; фотоэффектінін кызыл шегі бузылатынын, жарык жутылатын орта молдір, ал молдір орта жутылатын ортага айналатынын кореміз.

86.Жарықтың қозғалыстағы орталарда таралуы. Тузу сызыкты таралу занын тажірибеде берік бекітілген деп санауга болады. Онын оте терен магынасы бар, ойткені тузу угымынын озі оптикалык бакылаулардан туындаган сиякты. Екі нуктенін арасындагы ен кыска кашыктыкты бейнелейтін тузу ретіндегі тузудін геометриялык тусінігі біртекті ортада жарык таралатын тузу угымы болып табылады.


Сипатталган кубылыстарды негурлым егжей-тегжейлі зерделеу жарыктын тузу сызыкты таралу заны оте кішкентай санылауларга откенде кушін жогалтатынын корсетеді. Жарык агынын, мысалы, диафрагмаларды пайдалана отырып, болек жарык саулелеріне болуге болады. Бул тандалган жарык саулелерінін арекеті тәуелсіз болып шыгады, ягни. бір сауленін асері баска саулелердін бір уакытта белсенді болуына немесе олардын жойылуына байланысты емес.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   36




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет