Ордабекова Хафиза Арысбайқызы

Тілдердің тоғысу процестері: субстрат, суперстрат және адстрат

жүктеу/скачать 1,75 Mb.

Pdf көрінісі

бет	49/133
Дата	27.09.2023
өлшемі	1,75 Mb.
	#110758

1 ... 45 46 47 48 49 50 51 52 ... 133

Байланысты:
Тіл біліміне кіріспе Ордабекова Х. Оқу құралы

Әдебиеттер
♦ Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар
2.2 Әлем тілдерінің генеологиялық жіктелімі Жоспар

3 Тілдердің тоғысу процестері: субстрат, суперстрат және адстрат
процестері.
Тілдердің өзара әсері мен тоғысуының (этникалық топтардың
бірігуі) нәтижесінде субстрат, суперстрат, адстрат құбылыстары пайда болады.
Суперстрат дегеніміз – тілдік қатынас жағдайындағы жеңген тілдің
жеңілген тілге тигізген фонетикалық, семантикалық, морфологиялық ықпалы.
Субстрат дегеніміз – тілдік қатынас жағдайындағы жеңілген тілдің жеңген
тілге тигізген ішкі лингвистикалық әсері.
Адстрат дегеніміз – екі халықта да жарыса қатар өмір сүретін тілдік
элементтері.
Әдебиеттер:
1 Хасенов Ә. Тіл білімі. ‒Алматы, 1996.
2 Аханов К. Тіл білімінің негіздері. –Алматы, 1991.
3 Қалиев Б. Тіл біліміне кіріспе. – Алматы, 2000.
♦ Тапсырма
Тіл біліміндегі субстрат, суперстрат және адстрат процестері туралы
баяндаңыз.
Салыстырмалы-тарихи және тарихи-салыстырмалы әдістің бір-бірінен
ерекшелігі.
Салыстырмалы-тарихи тіл білімінің негізін қалыптастырушылар және олардың
негізгі зерттеу еңбектері.
♦ Өзін-өзі тексеруге арналған сұрақтар:
Тіл білімінде «тілдер туыстастығы» мәселесі қай уақытта көтерілді?
Тілдер туыстастығы мәселесі алғаш кімдердің тарапынан көтерілді?
Тіл біліміндегі Гримм заңы деп аталатын теорияның мәнін түсіндіріңіз?
Тіл білімінде салыстырмалы-тарихи әдіс ұғымы қай ғалымның еңбегімен
байланысты?
Я.Гримм тілдегі фоно-морфо-семантикалық өзгерістердің себебін қандай
факторлармен байланыстырады?
Диалектологияны салыстырмалы-тарихи тіл білімінің бір саласы ретінде кім
ұсынды?
Ф.Бопптың пікірінше, тілдер туыстастығын танытатын ең негізгі тілдік
ерекшеліктер және оның мәні неде?

80
2.2 Әлем тілдерінің генеологиялық жіктелімі

Жоспар:
1 Генеологиялық жіктелім туралы түсінік.
2 Түркі тілдерінің генеологиялық жіктелімі.
3 Үндіеуропа тілдерінің генеологиялық жіктелімі.

жүктеу/скачать 1,75 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 45 46 47 48 49 50 51 52 ... 133