Орындаған: Құлман Динара
Аңыз
Аңыз дегеніміз не?
Аңыз - тарихта болған белгілі бір адамдардың атына, іс - әрекетіне байланысты туған шығарма. Мұнда ададардың халық үшін еткен еңбегі, сол жолда жасаған игілікті іс әрекеттері ел аузында аңыз - әңгілмелерге айналып, ұрпақтан ұрпаққа жетке. Аңыз әнгіменің өзіне тән ерекшелігі - тарихи шындық пен қиял араласып жүреді.
Асан қайғы;
Жиренше шешен;
Алдар көсе;
Қожанасыр;
Қорқыт ата;
Жошы хан т.б
Аңыз әңгімелердің кейіпкерлері:
Қазақ ханы әз Жәнібек ханмен өмір сүрген. Асан елінің қомқоры, сол үшін қайғы шеккен, желмаяқ мініп дала кезіп Жерұйық дейтін қалың орманды, жасыл жайлаулы, сұлу жерді іздейді. Қайғы деп атауының себебі Жерұйықты іздеп, жұртының мұң мұқтажын жоқтап, болашағын болжап толғанумен өткен дейді.
Асан қайғы
Алдар көссе өзінің ақылды айлакерлігі мен зерделі қулығы арқылы мұратына жетіп отырған. Оның мақсаты сараң байды, пайдакүнем саудагерді, озбыр ханды т.б. әжуа ету. Бірде Шығайбай деген байды әбден алдап, асын ішіп, атын мініп, кетерінде қызы Бізбикешті алып кетеді.
1964 ж Ш.Айманов " Алдар көсе" фильмінің сценарйін жазған.
Алдар көсе
Ол тарихта болған, Жәнібек ханның тұсында өмір сүрген атақты шешен. Ол көріне ақылы сай, дана қыз Қарашашқа үйленеді. Жиренше шешен туралы аңыз әңгімелерді үш топқа бөліп қарастырған:
Жиренше шешен
Ол Жәнібек ханның ақылшысы, уәзірі әрі досы. Қазақ хандығының құрылуына белсене қатысқан
Ханның кемшіліктерін бетіне айтқан, өзінің ақыл парасатымен, әділдігімен халықты мойындата білген
Өзінің жары Қарашашпен әңгімелері және әзіл қалжың сөздері.
1 - аңыз әңгіме
2 - аңыз әнгіме
3 - аңыз әнгіме
Жиренше шешен туралы әңгімелер:
"Жиренше шешен мен Қарашаш сұлу"
"Жиреншенің хан сынағына түскені"
"Сұратқан хан ақымақ па, сұраған сен ақымақ па" т.б.
Назарларыңызға
рақмет!