Кедендік Одақ: Ресей, Қазақстан және Беларусь

Кеден одағын құрудың алғашқы алғышарты деп атауға болатын алғашқы келісімге 1993 жылы 24 қыркүйекте қол қойылып, «Экономикалық одақ құру туралы» деп аталды. 1995 жылы қаңтарда Кеден одағы туралы келісімге қол қойылды,одаққа мүше мемлекеттер қабылдады. Бұл құжатта экономикалық интеграцияның барлық пункттері қарастырылған және ойластырылған, кедендік қызметтерді қайта құрудың шарттары жоспарланған және т.б. Бірақ бұл жоспарлар орындалмады. Мемлекеттердің ішкі саясатында заңнаманың өзгеруіне алып келетін түбегейлі өзгерістер орын ала бастады. Бұл өзгерістерде Кеден одағын құру уақытша ұмытылды.Соған қарамастан 1995 жылдың ортасына қарай Ресей мен Беларуссия шекарасында кедендік бақылау алынып тасталды. 1996 жылы наурызда Қырғызстан Кеден одағына кірді.

2007 жылы 6 қазанда Душанбеде (Тәжікстан) В.Путин, Н.Назарбаев және А.Лукашенко бірыңғай кедендік аумақ құру және кеден одағын құру туралы келісімге қол қойды. Осы келісім бойынша тараптар Кеден одағының комиссиясын құрды - бұл кеден одағының тұрақты жұмыс істейтін бірыңғай органы. 2009 жылы Кеден одағының жоғарғы органы, Кеден одағы комиссиясы және Тараптар үкіметтері Кеден одағының заңнамалық базасын қалыптастыруды аяқтау бойынша бірқатар іс-шаралар өткізді, соның ішінде Бірыңғай кедендік тариф, Кеден кодексі және Кеден одағы сотының ережесі жасалды.2009 жылы 28 қарашада Д.Медведев, А.Лукашенко және Н.Назарбаев Минскіде 2010 жылдың 1 қаңтарынан бастап өз елдерінің аумағында бірыңғай кедендік кеңістік құру туралы құжатқа қол қойды. 2010 жылдың 1 қаңтарынан бастап үш ел - Ресей, Беларусь Қазақстан үшін бірыңғай кедендік тариф күшіне енді. 2011 жылдың 1 шілдесінен бастап бірыңғай кедендік кодекс енгізілетін болады. 2011 жылдың ортасынан бастап тауарлардың кедендік бақылауы Беларусь Республикасының, ал бір жылдан кейін Қазақстан Республикасының сыртқы шекарасына көшірілетін болады. Үкіметтегі білікті мамандар: «Толыққанды және толық ауқымдағы Кедендік 2011 жылдан бастап енгізіледі және Ресей мен Қазақстан шекарасындағы барлық рәсімдеу шаралары шекараның сыртқы жиегіне шығарылады, оның ішінде барлық тарифтік және тарифтік емес: санитарлық, ветеринарлық, фитосанитарлық реттеулер бар. Бұлардың барлығы 2011 жылдың 1 шілдесінен бастап өзгертіледі» деп атап көрсетті. Одаққа бірігудің негізгі мәні одаққа мүше мемлекеттер ішіндегі кедендік тосқауылдардың болмауында және кез келген сыртқы тауарға, оның қай елге тасымалданатынына және ортақ шекарадан қай жерде өткеніне қарамастан бірыңғай кедендік талапты қалыптасуында. Келешекте біртұтас көліктік, энергетикалық, ақпараттық кеңістік құрылуы тиіс, интеграциялық процестер жеделдетіледі, толыққанды жалпы рынок қалыптасады, ұлттық экономикалар біртұтас кешенге бірігеді. Елдер әлеуметтік-экономикалық дамудың ортақ мақсаттарына келіседі, уағдаласқан құрылымдық, инновациялық, сыртқы экономикалық және әлеуметтік саясатты қалыптастырады.

№ 5 тақырып. Украина. Молдова.