Кешкі мектептердегі білім беру процесі, барлық азаматтар үшін сапалы білім алуға тең мүмкіндіктер беруге және қоғамда табысты әлеуметтену қабілетін қалыптастыруға бағытталған.
Кешкі мектептер қызметінің үлгілік қағидалары «Тиісті үлгідегі және түрдегі білім беру ұйымдары қызметінің үлгілік қағидаларын бекіту туралы» Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің 2018 жылғы 30 қазандағы № 595 бұйрығында берілген (2021ж. 29 қаңтардағы №614 бұйрығымен өзгерістер мен толықтырулар енгізілген).
Кешкі мектепте және күндізгі жалпы білім беретін мектептер жанында оқыту күндізгі, кешкі, сырттай, жеке оқу түрі, қашықтан оқыту (ҚР Білім және ғылым министрінің 2015 жылғы 20 наурыздағы №137 бұйрығымен бекітілген қашықтықтан білім беру технологиялары бойынша оқу процесін ұйымдастыру қағидалары), экстернат нысандары бойынша жүзеге асырылады.
Кешкі мектептердегі білім беру үдерісі білім беру деңгейіне:
негізгі орта білім (игеру мерзімі-3 жыл: 7, 8, 9 сыныптар);
жалпы орта білім беру (игеру мерзімі - 2 жыл: 10, 11 (12) сыныптар) бойынша жүзеге асырылады.
Оқу процесі «ҚР Бастауыш, негізгі орта, жалпы орта білім берудің үлгілік оқу жоспарларын бекіту туралы» ҚР Білім және ғылым министрінің 2012 жылғы 8 қарашадағы № 500 бұйрығымен (2022 жылғы 26 қаңтардағы
№ 25 бұйрығымен өзгерістер енгізілген) бекітілген кешкі мектепке арналған үлгілік оқу жоспарлары негізінде жүзеге асырылады.
Кешкі мектеп жылдық күнтізбелік оқу кестесін анықтауда, бағалау жүйесін, білім алушыларды аттестаттау тәртібі мен мерзімділігін таңдауды дербес іске асырады. Негізгі орта және жалпы орта білім беру курсы бойынша бағдарламаны меңгеру нәтижесі бітірушілердің міндетті қорытынды аттестаттауымен аяқталады.
Күндізгі оқу нысаны сыныптардағы оқу процесінің ерекшеліктері. Кешкі мектеп оқушылардың күрделі контингентімен ерекшеленеді: ол жасы, оқыту және оқыту деңгейі, әлеуметтік және отбасылық жағдайы, мектептен тыс жұмыспен қамту дәрежесі мен сипаты, қабылдау, есте сақтау, назар аудару, мотивация сипаттамасы және басқа да белгілері бойынша бірдей емес.
Күндізгі бөлімде педагогикалық процесті ұйымдастырудың негізі, күндізгі орта мектепте сияқты, сынып-сабақ жүйесі болып табылады.
Білім беру процесінде тәрбиеге үлкен мән беріледі. Оқу процесінде тәрбиелеу әлеуетін арттыру мақсатында мектеп педагогтарына оқыту пәніне қарамастан, оқыту процесінде мемлекетіміздің негізгі бағдарламалық құжаттарына негізделген құқықтық тәрбие, қазақстандық патриотизмді тәрбиелеу, рухани-адамгершілік тәрбие элементтерін қамтитын материалдарды пайдалану ұсынылады.
Күндізгі оқу нысаны бар сыныптарда сынып-сабақ жүйесінде оқушылардың барлық құрамымен фронтальды жұмыс, сондай-ақ топтық, жұптық және жеке, өзіндік жұмыс түрлері қолданылады. Негізгі білім көзі мұғалім, интернет, оқулықтар мен оқу құралдары болып табылады.
Сырттай оқу нысаны сыныптардағы оқу процесінің ерекшеліктері Кешкі мектептегі сырттай оқу формасы күндізгі оқудан оқушылардың өздігінен білім алу жұмысына негізделуі бойынша ерекшеленеді. Сырттай оқитын оқушылардың үйдегі өзіндік жұмысының топтық және жеке консультацияларға жүйелі қатысумен үйлесуі кешкі мектепте сырттай оқуды ұйымдастырудың маңызды қағидаларының бірі болып табылады.
Сырттай оқитындардың өзіндік үй жұмысы-бұл оқу сабақтарының негізгі нысаны; ол топтық және жеке консультациялармен, сондай-ақ сынақтармен тығыз байланысты.
Сырттай оқу процесі мұғалімнің белсенді педагогикалық басшылығын қамтиды, ол сырттай оқушылардың өзіндік оқу жұмысының топтық және жеке консультациялар жүйесімен, сондай-ақ сынақтар жүйесімен тығыз байланысын қамтамасыз етуі керек.
Топтық консультацияларда мұғалім түйінді, ең күрделі тақырыптарды, себеп-салдарлық байланыстар мен заңдылықтарды ашады, теориялық материалды зерттеу және танымдық мәселелерді шешу тәсілдеріне түсініктеме береді, теориялық материалды түсіндіру мен практикалық сипаттағы ұсыныстар арасындағы ұтымды қатынасты анықтайды және жүзеге асырады, оқытудың әр кезеңінде бағдарламалық материалдың сипатына, оқу-тәрбие міндеттеріне және оқушылардың білім, білік және дағды деңгейіне байланысты үй тапсырмаларының көлемі мен күрделілігін белгілейді.
Сынақтар белгілі себептермен сабақтарды өткізіп жіберетін сырттай оқу нысаны бойынша білім алушылар үшін, сондай-ақ қосымша сабақтарға мұқтаж оқушылар үшін өте маңызды.
Тест тапсыру ағымдағы есепке алудан гөрі оқушылардың білімі мен дағдыларын объективті және жан-жақты тексеруге және бағалауға мүмкіндік береді, бұл тек зерттелетін тақырыптың жеке мәселелері бойынша білімді анықтайды.
Сынақтар ауызша нысанда, тестілеу нысанында, жобалау, зерттеу, бақылау, зертханалық, практикалық жұмыстар нысанында тапсырылуы мүмкін.
Кешкі мектепте «Көркем еңбек», «Дене шынықтыру», «Алғашқы әскери және технологиялық дайындық» пәндерін оқу қарастырылмаған.
Кешкі (ауысымды) мектептің ерекшелігі мектептің белгілі бір жұмыс режимін қажет етеді. Кешкі мектепте сабақтар үш күн бойы өткізіледі, консультациялар, сынақтар, вариативтік бөлім пәндері жеке кестеге және осы мақсат үшін қатаң бөлінген жеке күндерге апта сайын белгіленеді.
Кешкі мектепте жеке тақырыптар мен бөлімдердің соңында жүзеге асырылатын қорытынды бақылау жұмыстарның түрлі формалары ерекше рөл атқарады. Бұл - бақылау жұмыстары, тестілеу, сынақ, емтихан түрінде өткізіледі.
Жаңартылған мазмұндағы оқу бағдарламалары бойынша білім алуға көшкен сыныптардағы білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критериалды бағалау жүйесі бойынша жүзеге асырылады.
Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау Білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалау критериалды жүйе бойынша жүзеге асырылады.