Орталық азия инновациялық
lek 2131 163248.618
| сыни тұрғыдан ойлау технология с а б а қ т а р ы
| ||
|
| ||
|
Мұғалімнің әдістері |
Оқушының іс-әрекеті |
|
|
Топқа бөліп, ой қозғайды |
Ұжыммен жұмыс жасайды |
|
|
Тақырыпқа қызықтырып бағыттайды |
Мәтінмен өздері танысады |
|
|
Мәтіндегі ең құнды нәрсені |
Әр түрлі әдістер арқылы мәтінді |
|
|
анықтауды ұсынады |
зерттейді | |
|
Кейіпкердің ерекшеліктерін тануға бағыттайды |
Жеке кейіпкерлерді талдайды, өздерін олардың орнына қойып, қарайды, салыстырады | |
|
Мәтіннің тілдік ерекшелігі туралы сұрақ қояды |
Әр түрлі әдістер арқылы шығарманың негізгі мазмұнын анықтайды | |
|
Өз ойларын жазуды ұсынады |
Ойларын қорытып, оны қағаз бетіне түсіреді | |
|
Ойларын қорытуға бағыттайды |
Өз тұжырымдамасын жасайды | |
Сабақта оқушыға білім дайын күйінде беріле салмау керек. Мұғалім шеберлігі арқылы баланың білімді игеруге қызығушылығын ояту қажет. Ал ол сұрақ әр түрлі әдіс-тәсілдер арқылы баланың алдына жан-жақты мақсат қойып, іске асыруына жол көрсетеді.
Сын тұрғысынан ойлау бағдарламасы қызығушылықты ояту, мағынаны тану, ой толғаныс кезеңдерінен түзіледі.
Енді осы кезеңдердің мақсат-міндеттеріне толығырақ тоқталып өтейік.
Қызығушылықты ояту
Үйрену процесі – бұрынғы білетін және жаңа білімді ұштастырудан тұрады. Үйренуші жаңа ұғымдарды, түсініктерді, өзінің бұрынғы білімін жаңа ақпаратпен толықтырады, кеңейте түседі. Сондықтан да, сабақ қарас- тырылғалы тұрған мәселе жайлы оқушы не біледі, не айта алатындығын анықтаудан басталады. Осы арқылы ойды қозғату, ояту, ми қыртысына ті- тіркенгіш арқылы әсер ету жүзеге асады. Осы кезеңге қызмет ететін “Топ- тау”, “Түртіп алу”, “Ойлану”, “Жұпта талқылау”, “Болжау”, “Әлемді шарлау” т.б. деген аттары бар әдістер (стратегиялар) жинақталған. Қызы- ғушылықты ояту кезеңінің екінші мақсаты – үйренушінің белсенділігін арттыру. Өйткені, үйрену – енжарлықтан гөрі белсенділікті талап ететін іс- әрекет екені даусыз. Оқушы өз білетінін еске түсіреді, қағазға жазады, көр- шісімен бөліседі, тобында талқылайды. Яғни айту, бөлісу, ортаға салу ар-қылы оның ойы ашылады, тазарады. Осылайша шыңдалған ойлауға бірте-бірте қадам жасала бастайды. Оқушы бұл кезеңде жаңа білім жайлы ақпа-рат жинап, оны байырғы біліммен ұштастырады.
Ойлау мен үйренуге бағытталған бұл бағдарламаның екінші кезеңі ма- ғынаны тану (түсіне білу). Бұл кезеңде үйренуші жаңа ақпаратпен таны-сады, тақырып бойынша жұмыс істейді, тапсырмалар орындайды. Оның өз бетімен жұмыс жасап, белсенділік көрсетуіне жағдай жасалады. Оқушы-лардың тақырып бойынша жұмыс жасауына көмектесетін оқыту страте-гиялары бар. Соның бірі INSERT. Ол бойынша оқушыға оқу, тақырыппен танысу барысында V – “білемін”, ― - “мен үшін түсініксіз”, + - “мен үшін жаңа ақпарат”, ? – “мені таң қалдырады” белгілерін қойып отырып оқу тапсырылады. INSERT – оқығанын түсінуге, өз ойына басшылық етуге, ой-ын білдіруге үйрететін ұтымды құрал. Бір әңгіменің соңына тез жету, оқы-ғанды есте сақтау, мәнін жете түсіну – күрделі жұмыс. Сондықтан да, оқу-шылар арасында оқуға жеңіл-желпі қарау салдарынан түсіне алмау, өмірі-мен
ұштастыра алмау жиі кездеседі. Мағынаны түсінуді жоғарыдағыдай ұйымдастыру – аталған кемшіліктерді болдырмаудың бірден-бір кепілі.
Бүгінгі қоғамға, мектепке керегі де осылар.
Оқытудың осындай жаңа педагогикалық технологияларын сабаққа ен- діру бүгінгі таңда әрбір ұстаздың басты мақсаты болуы керек. Себебі, елі-мізге заман талабына сай қалыптан тыс ойлай алатын, шұғыл шешімдер қабылдай білетін, белсенді, шығармашыл азаматтар қажет. Сабақта тек бі-лімділік мақсаттарды шешіп қоймай, балалардың жекелік қасиеттерін, қа-білеттерін дамытудың жолдарын қарастыруда дәстүрлі оқыту мен дамыта оқытудың айырмашылығын салыстыру кестесі арқылы көрсетуге болады. Мұғалім бұл
жүйемен жұмыс жасағанда, үнемі оқушы санасында болып жатқан өзгерістерді бақылап, оның дамуын жан-жақты зерттей отырып, өз сабақтарын соған сай өзгертіп отыруы тиіс. Әйтпесе, жаңа жүйенің құны болмайды.
Технологияның басты мақсаты – дамыта оқыту негізінде “Сын тұрғысынан ойлау арқылы оқу мен жазуды дамыту” бағдарламасын іске асыру, балаларға терең білім беру.
Бұл бағдарлама Қазақстан қоры жанынан 1998 ж. қазан айынан бастап жүргізіліп келеді. Жаңа технология ретінде ең озық әдістерді дер кезінде игеру, іздену арқылы бала бойына дарыту, одан өнімді нәтиже шығара білу – әрбір ұстаздың басты міндеті.
RWCT бағдарламасы – ағылшын тілінен аударғанда “Сын тұрғысынан ойлау үшін оқу мен жазу” дегенді білдіреді. Бұл бағдарлама оқытудың 60 түрлі стратегияларынан: әдістерінен тұрады. Мақсаты – шығармашылық ойлауды, сын тұрғысынан ойлауды дамыту.
жүктеу/скачать 238,02 Kb.
Достарыңызбен бөлісу:
