2. Миға шабуыл. «Құқық», «адам құқықтары», «бала құықтары» ұғымдарына ой жүгірту.
(Тақта бетіндегі ақ параққа қатысушылар осы ұғымдар туралы өз түсініктерін жазады, ал ұстаздар ол туралы жан-жақты түсінік береді).
Құқық дегеніміз — мемлекет арқылы қамтамасыз етілетін, әділеттілік туралы адамдардың көзқарастарынан көрініс табатын, жалпыға бірдей міндетті нормалардың жиынтығы.
Адам құқығы — адамның муддесін қанағаттандыруга бағытталган, заңмен қоргалатын демократиялық құндылық.
• 3. Конвенция баптарының шектеулері және түсінік беру тапсырмалары • Аассоциация әдісі. Сізде қандай түсінік пайда болады, мына сөздерді естігенде:
«аман қалу» бізге аман қалу үшін не істеу қажет
«даму» бізге даму және өсу үшін не қажет
«қорғау» бізге қорғалу үшін не қажет
«қатысу» бізге қоғам өміріне қатысу үшін не қажет
Аман қалу құқығы баланың өмір сүруге мұқтаждығы мен оның мұқтаждығы қанағаттандыру, ол негізінен лайықты өмір сүру болып табылады, медициналық қамтамасыз ету мүкіншілігі, тамақтану, киім-кешек, баспанамен қамтамасыз ету.
Даму құқығы оған бәрі кіреді, балаға өз мүмкіншілігін дамытуға қажет барлық
жағдайлар: білім алу құқығы, ойнау, демалу, мәдение, ақпарат алу, ой еркіндігі, діни еркіндігі жатады.
Қорғалу құқығын қажет етеді, балалар зорлық-зомбылықтан және қанаудан қоғалу қажет. Ерекше көңіл босқын-балалар проблемасына, зорлық-зомбылық пен жапа көрген балалардың, әскери дауларға тартылған, балаларды еңбекке,
жасөспірімдерді жыныстық және нашақорлық қанауда қолданған проблемаларға бөлінген.
Қатысу құқығы ел мен қоғам өміріне баланың белсенді қатысуына мүмкіндік беру. Олар бейбітшілік жиналыстар ұйымдастыру құқығы, балалардың өміріне қатысты проблемаларды көтеруге толық құқығы бар. Балалар ержету кезеңінде қоғам өмірене толық белсенді қатысу үшін мүмкіндік жасалып, өмірде жауапты істерде шешім қабылдай алуға дайындау.
4. Рефлекция - Сіз үшін сабақ тақырыбы маңызды болды ма?
- Конвенцияның негізгі принциптері не?
- «Құқық», «жауапкершілік», «міндет» ұғымдарын немен байланыстырасыз?
- Конвенция біздің заңға жаңа өзгерістер енгізе алды ма, және сізге жаңа ой қалдырды ма?
- Бала құқықтарын туралы Конвенция – әлемдегі балалардың жағдайын жақсартуға өз себебін тигізді деп есептеуге бола ма?
(Оқушылардың жауаптарын тыңдап сынып сағаты бойынша пікір жазғызу)