Өтемісова гүлмира Жеткергенқызы КӨнерген аталымдар


Бояқ –  бояу, боялып қалған, бояуы бар. Мен Мәскеуден пұлы қымбат  алдым барқыт, Сен Бұхардың бұйым дейсің  бояқ



Pdf көрінісі
бет204/393
Дата14.10.2023
өлшемі2,71 Mb.
#114284
1   ...   200   201   202   203   204   205   206   207   ...   393
Байланысты:
жыр әдеби тил

Бояқ
– 
бояу, боялып қалған, бояуы бар.
Мен Мәскеуден пұлы қымбат 
алдым барқыт, Сен Бұхардың бұйым дейсің 
бояқ
бөзін. Білмесең асыл жайын, 
ау, құдаша, Ойылсын Құртбайменен екі көзің 
(Ерімбет). 
Бөрік 
− елтіріден, түлкінің пұшпағынан не басқа аң терісінен істелген 
бас киім. 
Сол уақытта Исатай Отыздан асқан жасында, 
Қайдақы бөрік
басында 
(Нұртуған).
Баста жоқ мың теңгелік 
кәмшат бөрік
, Үсте жоқ үлле шекпен, 
жанат ішік 
(Нұртуған).
Сиынсаң қатты сиын пірлеріңе, Көтерген қиын жерде 
пілдеріңе. Елібай 
бөрік
кимейді, сәлде орайды, Қарасам, Әлімсің ғой түрлеріңе 
(Ерімбет).
Кәмшат бөрік
, ақ тамақ, қара қасты, Сұлу қыздың көріп пе ең 
мұндай түрін 
(Абай). 
Басыңда сенің 
бөркің
жоқ, Адам көрер көркің жоқ 
(Жамбыл).
 
Бінә 
− бар болу, бінә болу – аяқ астынан пайда бола кету, кез болып 
қалу.
Халық еткен Қадірмәулен бұл жалғанды, Жері жоқ жаңылыс айтып сырын 
жайған. Адамды тозақтан да 
бінә 
етуін Не мағына мұқараплар білмей қалған 
(Нұртуған).
Мұнан соң Нух пайғамбар болған 
бінә,
Неше ерлер дүниеге келген 
жәна. Өмірі һақтың еткен осылай деп, Мағұрып пен Мәшүріпке еткен сада 
(Ерімбет).
«Екі асылдың сұлыбынан, сәтті күні 
бінә 
ғып, жаратты жаппар 
ылайдан» 
(Базар жырау шығармалары). 
 
Бірлән 
− шылау: менен, пенен, бенен. 
Тіліміздегі 
мен, менен
жалғау-
шылауы формантының орнына ертеде 
бірлән
тұлғасы қолданылған. Ідіріс әннан 
кейін ағуз айтқан, Адамдар әуелгі неге діннен азған? Қолменен мақта тоқып, 
киім киіп, Бұл адам қалам 
бірлән
қағаз жазған 
(Нұртуған).
Біз өзіміздің 
бойымыздағы сегіз «зәрре» аттас сипатымызды, ол алла тағаланың сегіз ұлығы 


158 
сипатынан бас бұрғызып, өзге жолға салмақ 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   200   201   202   203   204   205   206   207   ...   393




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет