495. Цистрон А. хромосома иіндерін жалғап тұратын орталық керме.
496. Экзондар В.тұқым қуалаушылықтың құрылымдық бірлігі
497. Экспрессивтік С. құрылымдық гендердің мағыналы учаскелері.
498. Центромера Д.қоршаған орта факторларының ағзаның тұқым
қуалаушылығына әсер етуі негізінде қалыптасатын
түрліше реакцияларының ерекшеліктерін зерттейтін
генетика ғылымының бір саласы.
499. Экогенетика (экологиялық генетика) Е. геннің белгі күйінде байқалу дәрежесі.
500.Молекулалық биологияның ақуыздарды зерттейтін саласы:
а. экологиялық генетика
в. геномика
с. протеомика
д. медициналық генетика
е. биология
501.Биология ғылымы зерттейді:
А. табиғатты
В. тірі тіршілікті
С. орманды
Д. сыртқы ортаны
Е. микробтарды
502."Биология" ғылымының атын қалыптастырған ғалым:
А. Л. X. Тревиранус
В. Ж. Б. Ламарк
С. Г. Мендель
Д. Т. Морган
Е. Р. Гук
503.Денсаулық сақтаудың және казіргі медицинаның негізгі болып саналатын ғылым:
А. гистология
В. эмбриология
С. медбиология
Д.гидрология
Е. цитология
504. Генетика ғылымы зерттейді:
А. тұқым қуалаушылықты
В. жасушаны.
С. сыртқы ортаны
Д. ұлпаны
Е. жануарларды
505. Цитология ғылымы зерттейді:
А. особьты
В. мүшені
С. ағзаны
Д. ұлпаны
Е. жасушаны
506. Гистология ғылымы зерттейді:
А. жасушаны
В. ағзаны
С. ұлпаны
Д. тірі тіршілікті
Е. микробтарды
507. Жер бетіндегі тірі табиғатқа жататын ағзаларды зерттейтін ғылым:
А. тарих
В. биология
С. география
Д. дарвинизм
Е. генетика
508. Тірі тіршіліктің қасиетін зерттейтін ғылым:
А. география
В. биология
С. цитология
Д. гистология
Е. дарвинизм
509. Тірі табиғаттың тарихи даму заңдылықтарын зерттейтін ғылым:
А. анатомия
В. дарвинизм
С. генетика
Д. гистологая
Е. цитология
510. Ұрықтың дамуын, яғни ағзаның туылғанға дейінгі заңдылықтарын зерттейтін ғылым:
А. дарвинизм
В. гистология
С. цитология
Д. генетика
Е. эмбриология
511. Барлық тірі ағзалардың элементарлы бірлігі:
А. жасуша
В. ұлпа
С. мүше
Д. жүйке жүйесі
Е. органоид
512. Ағзаның туылғаннан өлгенге дейінгі жеке дамуы:
А. филогенез
В. онтогенез
С. иопуляция
Д. молеқулярлы
Е. биогеоценоз
513. Негізгі структурасы ДНҚ болатын деңгей:
А. жасушалық
В. биогеоценоздық
С. молекула-генетикалық
Д. популяциялық
Е. түрлік
514. Ағзаның уақытпен заңды өзгеруі:
А. көбею
В. даму
С. тітіркенгшітік
Д. зат алмасу
Е. өсу
515. Биологиялық жүйені молекулярлық деңгейде зерттейтін ғылым:
А. эмбриология
В.бионика
С. молекулярлық биология
Д. радиобиология
Е. генетика
516. Жаңа техника жасауда тірі ағзаның құрлысы мен қызметіне сүйенетін ғылым:
А. эмбриология
В. бионика
С. молекулярлық биология
Д. радиобиология
Е. генетика
517.Тірі ағзаға иондаушы сәулелердің әсерін зерттейтін ғылым:
А. эмбриология
В. бионика
С. молекулярлық биология
Д. радиобиология
Е. генетика
518.Тіршіліктің жасушалық емес түріне жататын ағзалар:
А. вирустар
В. өсімдіктер
С. жануарлар
Д. прокариоттар
Е. эукариоттар
519. Барлық тірі ағзалардың құрылысы мен тіршілігінің негіздері:
А. жасуша
В. мүше
С. ұлпа
Д. мүше және ұлпа
Е. жүйке жүйесі
520. Жер бетінде тіршіліктің тоқтамай, ұрпақтардың жалғасуы тірі ағзалардың мына қасиетіне байланысты:
А. көбею
В. тітіркену
С. сезімталдық
Д. зат алмасу
Е. өзін-өзі реттеу
521. Мына жолмен көбейген ағзаның аналық ағзадан айырмашылығы болмайды:
А. жынысты
В. жыныссыз
С. жынысты және жыныссыз
Д. ата-анасы қатысуымен
Е. күрделі
522. Ұрпақта ата-ананың тұқым қуалаушылық ақпараты қосылатын көбею түрі:
А. жынысты
В. жыныссыз
С. бүршіктену
Д. спора арқылы
Е. ортасынан тең бөліыу
523. Жыныс жасушалары (гаметалар) қосылып түзеді:
А. овоцит
В. сперматид
С. сперматоцид
Д. зигота
Е.гонада
524. Мөлшері, қозғалуы жағынан бірдей гаметалардың қосылуы:
А. гетерогамия
В. оогамия
С. изогамия
Д.гонада
Е. сперматид
525. Мөлшері, қозғалуы жағынан әркелкі гаметалардың қосылуы:
А. оогамия
В. изогамия
С. оогамия және изогамия
Д. гетерогамия
Е. гонада
526. Ұрықтану кезінде мына ферменттер спрематозоидтың жұмыртка жасушасына енуін қамтамасыз етеді:
А. экзон
В. акросома
С. оогамия
Д. гетерогамия
Е. изогамия
527. Өте майда жылжымалы жыныс жасушалары:
А. жұмыртқа
В. эпителий
С. жүйке
Д. сперматозоид
Е. эритроцит
528. Құрамы цитоплазмадан және қоректік зат сары уыздан тұратын жыныс жасушасы:
А. сперматозоид
В. эпителии
С. жұмыртқа
Д. жүйке
Е. оогамия
529. Қосжыныстылық аталады:
А. конюъгация
В. гермофродиттік
С. полиэмбриония
Д. жыныс диморфизмі
Е. копуляция
530. Аталық және аналық ағзалардың бір-бірінен ерекшеленуі:
А. гаметогенез
В. партеногенез
С. жыныстық диморфизм
Д. гермофродиттік
Е. жыныстық ұқсастық
531. Эмбрион бірнеше бөлікке бөлініп, әрқайсынан жеке ағза дамып шығуы:
А. полиэмбриония
В. бүршіктену
С. спора түзу
Д. ұрықтану
Е. конъюгация
532. Жұмыртқа жасушасына бір сперматозидтың енуі, ұрықтанудың мына түрі:
А. полиспермиялы
В. диспермиялы
С. жыныссыз
Д. бүршіктену
Е. моноспермиялы
533. Тұқым куалаушылық пен өзгергіштікті зерттейтін ғылым:
А. цитология
В. гистология
С. генетика
Д. дарвинизм
Е. экология
534. Ағзалардың өзінің белгілері мен ерекшеліктерін ұрпағына беру қасиеті:
А. өзгергіштік
В. тұқым қуалау
С. даму
Д. көбею
Е. шағылыстыру
535. Ағзаларда кейбір жаңа белгілердің пайда болуы немесе жойылып кетуі:
А. өзгергіштік
В. тұқым қуалау
С. квбею
Д. даму
Е. гибридтеу
536. Ата-енелері бір-бірінен бір жұп белгі бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстыру:
А. дигибридті
В. полигибрйдті
С. дигибридті және полигабридті
Д. моногибридті
Е. тәуелсіз ажырау
537. Бірінші ұрпақта басымдық қасиет көрсетіп, бірден жарыққа шығатын белгі:
А. рецессивті
В. аллельді
С. аллельді емес
Д. доминантты
Е. гетерозиготалы
538. Бірінші ұрпақта көрінбей калған белгі:
А. рецессивті
В. доминантты
С. аллельді
Д. аллельді емес
Е. рецессивті емес
539. Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын жұп гендер:
А. фенотий
В. біркелкі
С. аллельді
Д. гомологгы
Е. алелльді емес
540. Бірінші ұрпақта генотипіде, фенотипіде біркелкі будандардың алынуы мына заңға жатады:
А. аллельдік
В. дискреттік
С. тәуелсіз ажырау
Д. ажырау
Е. біркелкілік
541. Ата-енелері бір-бірінен қарама-қарсы екі жұп белгілері бойынша ажыратылатын дараларды шағылыстыру:
А. дигибридті
В. моногибридті
С. полигбридті
Д. жай шашлыстыру
Е. габридтеу
542. Тұқым қуалаудың маңызын, оның ішкі механизмін, материалды табиғатын зерттеу заңы:
А. ажырау
В. тәуелсіз ажырау
С. тұқым қуалаушылық
Д. тұқым қуалау
Е. біркелкілік
543. "Гендер жұп кұйінде болады, біреуі шешесінен, біреуі әкесінен келеді" деген анықтама мына заңға жатады:
А. гендік дискреттік
В. гендердің жұптық алелльдік күйі
С. гендердің тұрақтылығы
Д. біркелкілік
Е. ажырау
544. Сары ас бұршақ пен жасыл ас бұршақты шағылыстырғанда біркелкі сары ас бұршағын алды. Мұны зерттейтін ғылым:
А. дарвинизм
В. цитология
С. гистология
Д. экология
Е. генетика
545. Тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясын ашқан:
А. Т. Морган
В. Г. Мендель
С. Р.Гук
Д. А. Левенгук
Е. Н. Гамалея
546. Әр геннің хромосомадағы өз орны:
А. локус
В.генотип
С.фенотип
Д. аллель
Е. генотші және фенотип
547. Гомологтық хромосомадағы сәйкес учаскелердің алмасу процесі:
А. гетерозиготалы
В. гомозиготалы
С. кроссинговер
Д. фенотип
Е. генотип
548. Кроссинговер мынадай хромосомалардың арасында жүреді:
А. гомологты
В. гомологты емес
С. жынысты
Д. екі түрлі
Е. әр түрлі
549. Белгілі бір тіркесулер тобына кіретін гендердің салыстырмалы түрде хромосомада орналасу схемасы:
А. хромосомалардың генетикалық картасы
В. кроссинговер
С. эухроматин
Д. гетерохроматин
Е. диплоид
550. Жыныс хромосомалары арқылы тұқым қуалайтын белгілер аталады:
А. жыныспен тіркес
В. тіркес топтар
С. тіркесудің бұзылуы
Д. кроссинговер
Е. айқасу
551. Хромосоманың саны және құрылымын зерттейтін ғылым:
А. цитология
В. цитогенетика
С. эмбриология
Д. генетика
Е.гистология
552. Тұқым қуалаушылықтың молекулалық негізіне жатады
А. эухроматин
В. гетерозроматин
С. хроматин
Д. хромосома
Е. ген
553. Бір түрге жататын ағзаларды бір-бірінен айырып тұратын жеке ағзаның сапалық қасиеті:
А. белгі
В. ерекшелік
С. ұқсастық
Д. өзгергіштік
Е. тұқым қуалаушылық
554. Геннің кұрамында өзгерістің тууы:
А. тұқым қуалаушылық
В. өзгергіштік
С. мутация
Д. репарация
Е. плейотропия
555. Келешекте ағзаның жаңа қасиеттерге ие болуын қамтамасыз ететін ғылым:
А. цитология
В. гендік инженерия
С. гистология
Д. вирусология
Е. микология
556. Адам тұқым қуалаушылығының калыпты механизмдерін зерттейтін ғылым:
А. экология
В. адам генетикасы
С. медициналық генетика
Д. адам экологиясы
Е. адам анатомиясы
557. Адам патологиясында тұқым қуалау факторларының рөлін зерттейтін ғылым:
А. адам генетикасы
В. генетика
С. адам анатомиясы
Д. медициналық генетика
Е. адам экологиясы
558. Патологиялық процестерді қоздыратын сыртқы орта факторларына жатады:
А. инфекциялық, жарақаттық, психогендік, қоректік
В. ағзадағы гормондардың деңгейі
С. ағзаның биохимиялық ерекшеліктері
Д. ағзадағы зат алмасу
Е. ағзаның иммунологиялық реакциялары
559. Патологиялық процестерді қоздыратын ішкі факторға жатады:
А. психогендік
В. ағзадағы гормондар деңгейі
С. инфекциялық
Д. қоректік
Е. жарақаттық
560. Гендік мутацияның әсерінен пайда болатын аурулар тобы:
А. тұқым қуаламайтын
В. хромосомдық
С. гендік
Д. геномдық
Е. хромосомдық және геномдық
561. Геномдық мутациялардың әсерінен пайда болаған аурулар:
А. Даун, Шерешевский-Тернер синдромы
В. гемофилия
С. Фенилкетонурия, дальтонизм
Д." мысық дауысты" синдромы
Е. тұмау
562. Хромосоманың белгілі бөлігіндегі ДНҚ молекуласы нуклеотидтер қатарының өзгеру нәтижесінде пайда болатын мутация:
А. гендік
В. хромосомдық
С. геномдық
Д. хромосомдық және геномдық
Е. белгісіз
563. Генотип құрамындағы бір геңді бөліп алып, екінші ағзаға енгізуді жасайтын ғылым:
А. биотехнология
В. гистологая
С. эмбриология
Д. цитология
Е. гендік инженерия
564. Адамға кажетті өнімдерді биологиялық объектілердің көмегімен өндіру:
А. сорттау
В. биотехнология
С. селекция
Д. гендік инженерия
Е. будандастыру
565. Кариотипі бойынша трисомия-Х синдромын табыңыз: .
А. 47, ХХХ
В. 45, ХО
С. 47, ХХУ
Д. 46, хх
Е. 46, Ху
566. Шершевский-Тернер синдромын табыңыз:
А. 47, ХХХ
В. 45, ХО
С. 47, ХХУ
Д. 47, хх+13
Е. 47, ХХ+18
567. Клайнфельтер синдромың табыңыз:
А. 47, ХХХ
В. 45, ХО
С. 47, ХХУ
Д. 47, хх+13
Е. 47, ХХ+18
568. Патау синдромын табыңыз:
А. 47, ХХХ
В. 45, ХО
С. 47, ХХУ
Д. 47, хх+13
Е. 47, ХХ+18
569. Эдвардс синдромын табыңыз:
А. 47, ХХХ
В. 45, ХО
С. 47, ХХУ
Д. 47, хх+13
Е. 47, ХХ+18
570. ДНҚ молекуласының бір тізбегінде нуклеотидтер мынадай ретпен орналасқан: ТАГАГЦЦЦ. Осы молекуланың екінші тізбегіндегі нуклеотидтердің орналасу реті:
А. АТЦТЦГГГ
В. ТТТЦЦЦ
С. АААЦЦЦ
Д. ЦЦЦТ
Е. ТЦЦГГ
571. ДНҚ молекуласының бір тізбегінде нуклеотидтер мынадай ретпен орналасқан: ТТТАААЦЦЦ. Осы молекуланың екінші тізбегіндегі нуклеотидтердің орналасу реті:
А. ТТТЦЦЦПТ
В. АТГЦТЦ
С. АААТТТГГГ
Д. цццггг
Е. ГЦТ
572. Популяцияларды яғни бір территорияда мекендейтін және өзара неке қиюларына кедергі жоқ адамдар жинағын зерттеуге негізделген әдіс-бұл:
А. цитогенетикаяық әдіс
В. биохимиялық әдіс
С. популяциялық-статистикалық әдіс
Д. генеалогиялық
Е. егіздік
573. Өзгергіштік сыртқы орта факторларының әсерінен болса қалай аталады?
А. тұқым қуалайтын
В. генотип
С. тұқым қуаламайтын
Д. хромосомдық
Е. гендік
574. Тұқым қуалаушылық материалының өзгеруіне байланысты болатын өзгергіштік аталады:
А. тұқым қуаламайтын
В. тұқым қуалайтын
С. модификациялық
Д. фенотиптік
Е. модификациялық және фенотиптік
575.Генотиптің өзгеруіне байланыссыз сыртқы орта жағдайларының әсерінен болған фенотиптік өзгергіштік аталады:
А. гендік
В. геномдық
С. хромосомдық
Д. мутациялық
Е. модификациялық
576. Мейоздық бөліну кезінде гомологтық хромосомалардың айқасуы, бір-бірінен тәуелсіз
ажырауы нәтижесіндегі өзгергіштік аталады.
А. тұқым қуаламайтын
В. фенотиптік
С. модификациялық
Д. комбинативтік
Е. уақытша
577. Хромосомалардың, гендердің өзгерісінен пайда болатын өзгергіштік:
А. мутациялық
В. фенотиптік
С. модификациялық
Д. фенотиптік және модификациялық
Е. уақытша
578. Генетикалық материалдың негзгі қасиеттерін өзгертетін тұқым қуалайтын өзгерістің аталуы:
А. фенотип
В. генотип
С. мутация
Д. аллель
Е. зигота
579. Хромосома санының өзгеруіне байланысты болатын мутация:
А. фенотиптік
В. аллельді
С. хрмосомдық
Д. гендік
Е. геномдық
580. Гаплойдты хромосома санының еселеніп көбеюі аталады:
А. гетероплоидия
В. полиплоидия
С. генотип
Д. фенотип
Е. гомозигота
581. Каритиптегі хромосомалар санының өзгеруі аталады:
А. гентип
В. фенотип
С. аллель
Д. полиплоидия
Е. гетероплоидия
582. Хромосомалардың кұрылымының өзгеруінен болатын мутация қалай аталады?
А. гендік
В. геномдық
С. феңотиптік
Д. хромосомдық
Е. аллельді
583. Хромосоманың бір бөлігінің үзіліп қалуынан болатын мутацияның аталуы:
А. жетіспеушілік
В. инверсия
С. екі еселену
Д. бірінің орнын бірі басу
Е. артып кету
584. Гендердің молекулалық құрылымының өзгеруінен болатын мутация:
А. хромосомдық
В. гендік
С. геномдық
Д, геномдық және хромосомдық
Е. фенотиптік
585. ДНҚ молекуласындағы белгілі бір нуклеотидтің түсіп қалуы мына мутацияға жатады:
А. гендік
В. геномдық
С. хромосомдық
Д. фенотиптік
Е. қарапайым
586. Табиғи факторлардың әсерінен тұқым қуалайтын өзгергіштіктің пайда болуы аталады:
А. фенотип
В. модификация
С. мутагенез
Д. аллель
Е. зигота
587. Мутацияны тудыратын физикалық, химиялық және биологиялық факторлардың аталуы:
А. генотип
В. фенотип
С. доминант
Д. мутаген
Е. фенокопия
588. Рентген, радиация, ғарыш және ультракүлгін сәулелері мына мутагенге жатады:
А. биологиялық
В. физикалық
С. химиялық
Д. биологиялық және химиялық
Е. экологиялық
589. Тұрмыста қолданылатын химиялық заттар, дәрі-дәрмектер мына мутагендерге жатады:
А. химиялық
В. биологиялық
С. физикалық
Д. экологиялық
Е. генетикалық
590. Қарапайым тірі ағзалардың әсерінен болатын жануарлардағы мутацияны мына мутагенге жатқызамыз:
А. химиялық
В. физикалық
С. биологиялық
Д. экологиялық
Е. химиялық және физикалық
591. Онтогенез-бұл:
А. түрлердің тарихи даму процесі
В. жыныс жасушаларының калыптасу процесі
С. популяциядағы гендердің жиынтығы
Д. зиготаның түзілуінен бастап табиғи өліммен аяқталатын үздіксіз процесс
Е. мутациялық процесс
592. Филогенез-бұл:
А. түрлердің тарихи даму процесі
В. жыныс жасушаларының қалыптасу процесі
С. популяцидағы гендердің жиынтығы
Д. зиготаның түзілуінен бастап табиғи өліммен аяқталатын үздіксіз процесс
Е. мутациялық процесс
593. Онтогенездің кезеңдерін көрсет:
А. проэмбриональдық эмбриональдық және постэмбриональдық
В. эволюциялық және эмбриональдық
С. пубертаттық және постпубертаттық
Д. эмбриональдық жөне антинатальдық
Е. проэмбриональдық және антинатальді
594. Жыныстық көбеюде әр дараның жеке дамуы мынадан басталады:
А. бластуладан
В. зиготадан
С. личинкадан
Д. гаструладан
Е. мүшелердің жасушаларынан
595. Зиготаның түзілуінен басталып сәбидің дүниеге келуімен аяқталады-бұл онтогенездің мына кезеңіне кіреді:
А. постэмбриональді
В. индивидуальді
С. эмбриональді
Д. пубертатты
Е. пренатальды
596. Ұрықтың жұмыртқаны жарып шығуынан сәбидің дүниеге келуінен басталып, табиғи өліммен аяқталуы-бұл онтогенездің мына кезеңіне кіреді:
А. постэмбриональді
В. индивидуальді
С. эмбриональді
Д. пубертатты
Е. пренатальді
597. Эмбриональдық кезең стадияларын (сатыларын) дұрыс орнатыңыз:
А. зигота, гаструляция, бөлшектену
В. бөлшектену, гаструляция, зигота, гистогенез, органогенез
С. зигота, бөлшектену, бластула, ұрық жапырақшасының түзілуі, гаструляция, гистогенез,
органогенез
Д. зигота, бластула, бөлшектену
Е. органогенез, бластула, зигота
598. Гаструляцияда мынау пайда болады:
А. ұлпа
В. бластула
С. мүше
Д. ұрықтанған бір жасуша
Е. үш қабатты гаструла
599. Зиготада мынау пайда болады:
А. ұлпа
В. бластула
С. мүше
Д. ұрықтанған бір жасуша
Е. үш қабатты гаструла
600. Бөлшектенуде мынау пайда болады:
А. ұлпа
В. (бластула) морула
С. мүше
Д. ұрықтанған бір жасуша
Е. үш қабатты гаструла
601. Гистогенезде мынау пайда болады:
А. ұлпа
В. бластула
С. мүше
Д. ұрықтанған бір жасуша
Е. үш қабатты гаструла
602. Органогенезде мына пайда болады:
А, ұлпа
В. бластула
С. мүше
Д. ұрықтанған бір жасуша
Е. үш қабатты гаструла
603. Эмбрионалдық дамудың дұрыс жүруін бұзып, түрлі кемтарлыққа ұшырататын зиянды фактор-бұл:
А. патогенді
В. биотикалық
С. абиотикалық
Д. тератогенді
Е. антропогендік
604. Кемтарлықгың себептерін, механизмін және алдын алу шараларын зерттейтін ғылым:
А. палеонтология
В. тероталогия
С. экология
Д. генеология
Е. физиология
605. Адамда постэмбриональді дамудың кезеңдерін ретімен орналастырыңыз:
А. ювенильді, ересек
В. ересек, жетілген
С. ювенильді, жыныстық жетілген (пубертантты), кәрілік
Д. жетілген, кәрілік
Е. ювенильді, жыныстық жетілген
606. Дамып келе жаткан ағзаның мөлшерінің ұлғаюы-бұл:
А. көбею
В. қалыптасу
С. қартаю
Д. бөліну
Е. өсу
607. Адамда ең интенсивті даму мына аралықта болады:
А. 16 жастан 35 жасқа дейін
В. 20-25 жасқа дейін
С. 1 жастан және 11-17 жасқа дейін
Д. 16-55 жасқа дейін
Е. өсудің шегі жоқ
608. Бойдың 200 см және одан жоғары ерекше өсуі:
А. акромегалия
В. гигантизм
С. нанизм
Д. микседема
Е. кретинизм
609. Аяқ, қол, бет, саусақ және тағы басқа мүшелердің патологиялық дамуы:
А. акромегалия
В. гигантизм
С. нанизм
Д. микседема
Е. кретинизм
610. Өлім-бүл:
А. онтогенездің алғашқы кезеңі
В. онтогенездің үшінші кезеңі
С. онтогенездің соңғы кезеңі
Д. онтогенездің ортаңғы кезеңі
Е. онтогенездің бастапқы кезеңі
611. Өлімнің түрлері:
А.физиологиялық, патологиялық
В. клиникалық, химиялық
С. биологиялық, химиялық
Д. клиникалық, патогендік
Е. патогендік, химиялық
612. Ағзаның ауруға қарсы тұру механизмі яғни ауру тудыратын агенттерді қабылдамау аталады:
А. аллергия
В. инфекция
С. биоырғақ
Д. қорғаныш
Е. иммунитет
613. Адам ағзасында өтетін белсенді және белсенсіз ырғақтар аталады
А. биологиялық ырғақ
В. тәуліктік ырғақ
С. жылдық ырғақ
Д. мезоырғақ
Е. макроырғақ
614. Тек тірі ағзаларда кездесетін карбоксил және амин тобынан тұратын макромолекулалар аталады:
а. аминқышқылдар
в. гармондар
с. ферменттер
д. нуклеин қышқылы
е. миазин
615.Барлық тірі ағзалардың жасушаларындағы генетикалық ақпараттарды тасымалдаушылар:
а. аминқышқылдар
в. гармондар
с. ферменттер
д. нуклеин қышқылы
е. миазин
616. Екі полинуклеотидтік тізбектен тұратын нуклеин қышқылы:
а. РНҚ
в. ДНҚ
с. а-РНҚ
д.т-РНҚ
е. р-РНҚ
617. Бір полинуклеотидтік тізбектен тұратын нуклеин қышқылы:
а. РНҚ
в. ДНҚ
с. аденин
д.тимин
е. цитозин
618.Дезоксирибонуклеин қышқылының азоттық негіздерінің түрлері:
а. фосфор қышқылының қалдығы
в. қант
с. фермент
д. аденин, урацил, гуанин, цитозин
е.аденин, тимин, гуанин, цитозин
619.Рибонуклеин қышқылының азоттық негіздерінің түрлері:
а. фосфор қышқылының қалдығы
в. қант
с. фермент
д. аденин, урацил, гуанин, цитозин
е.аденин, тимин, гуанин, цитозин
620.Бұл нуклеин қышқылы авторепродукцияға (екі еселенуге) қабілетті:
а. РНҚ
в. ДНҚ
с. а-РНҚ
д.т-РНҚ
е. р-РНҚ
621.Тіршіліктің маңызды макромалекулалары ақуыздың ең кіші бөлігі аталады:
а. пептид
в. дипептид
с. трипептид
д. полипептид
е. монопептид
622. Бүкіл ағзаға оттегін тасымалдайтын ақуыз:
а. родопсин
в. эластин
с. фибриноген
д. кератин
е. гемоглабин
623.Орта жағдайларының әсерінен ақуыздың табиғи құрылымының бұзылуы аталады:
а. денатурация
в. репликация
с. репарация
д. шаперон
е. фотореактивация
624. Ағзадағы бүкіл жасушаның құрылыс материалы болып саналады:
а. РНҚ
в. кірінділер
с. ақуыз
д. ДНҚ
е. хроматин
625. Ағзаға келіп түскен бөгде заттарды залалсыздандыратын ақуыз аталады:
а. кератин
в. миозин
с. антидене
д. фибриноген
е. гемоглобин
626.Ағзаның қуат көзі болып саналатын макромолекулалар:
а. антидене
в. гликоген
с. нуклеин қышқылы
д. ақуыз
е. нуклеотид
627. Жасуша ішіндегі белгілі әрекеттерді реттеуге қатысатын ақуыз аталады:
а. гликоген
в. миозин
с. кератин
д. гемоглабин
е. гармон
628. Шаперон дегеніміз:
а. ДНҚ-ның екі еселенуі
в. ДНҚ-ның зақымданған бөлігінің қайта қалпына келуі
с. ақуыздың үшіншілік құрылымының зақымданған бөлігінің қайта қалпына келуі
д. ақуызды реттеп полипептидтік байланыстың орама жасап кеңістік құрылым түзуі
е. трансляция
629. Фолдинг дегеніміз:
а. ДНҚ-ның екі еселенуі
в. ДНҚ-ның зақымданған бөлігінің қайта қалпына келуі
с. ақуыздың үшіншілік құрылымының зақымданған бөлігінің қайта қалпына келуі
д. ақуызды реттеп полипептидтік байланыстың орама жасап кеңістік құрылым түзуі
е. трансляция
630. Жасуша ядросында ДНҚ молекуласының екі еселенуі аталады:
а. транскрипция
в. транслияция
с. репликация
д. трансдукция
е. трансформация
631. Аталған фермент екіге ажыраған ДНҚ жіпшелерінің жанасып, жабысуын болдырмайды:
а. хеликаза
в. топоизомераза
с. лигаза
д. праймаза
е. SSB-ақуыздар
632. Бұл фермент ДНҚ молекуласындағы тізбектердің ажырауынан пайда болатын үлкенді-кішілі түйіндерді жояды:
а. хеликаза
в.топоизомераза
с. лигаза
д. праймаза
е. SSB-ақуыздар
633. Аталған фермент ДНҚ синтезіне қатысады:
а. РНҚ-полимераза
б. ДНҚ-полимераза
с. топоизомераза
д. лигаза
е. хеликаза
634.Ақуыз биосинтезінде транскрипцияның басталу учаскелері аталады:
а. промотор
в. РНҚ-полимераза
с. терминатор
д. эффекторлар
е. интрон
635.Ақуыз биосинтезінде транскрипцияның аяқталу учаскелері аталады:
а. промотор
в. РНҚ-полимераза
с. терминатор
д. эффекторлар
е. интрон
636. Жасушада ақуыз биосинтезі мына органоидта жүреді:
а. цитоплазмада-рибосомада
в. ядрода
с. нуклеин қышқылдарында
д. митохондрияда
е. эндоплазмалық торда
637. Жасушаның тұқым қуалаушылық материалы шоғырланған бөлігі:
а. Гольджи аппараты
в. цитоплазма
с. рибасома
д. эндоплазмалық тор
е. ядро
638. Цитоплазмада белгілі бір ақуыздың синтезделу активтігі мынаған байланысты:
а. гендердің активтігіне
в. транскрипцияға
с. трансляцияға
д. ДНҚ репликациясына
е. кластерлі гендерге
639. Ақуыз биосинтезінде транскрипция дегеніміз:
а. ДНҚ-дағы ақпараттың а-РНҚ-ға көшіріліп жазылуы
в. геннің экспрессиялануы
с. полипептид молекуласының синтезделуі
д. кластерлі гендердің экспрессиялануы
е. ДНҚ молекуласының екі еселенуі
640.Гендер экспрессиясында кластерлі гендер дегеніміз:
а. құрылымдық және ферменттік ақуыздарды анықтайтын гендер
в. хромосоманың бір локусында орналасатын гендер
с. хромосоманың әр түрлі локусында орналасытын гендер
д. құрылымдық гендердің активтігін реттейтін гендер
е. бір белгіні дамытатын бірнеше гендер
641. Гендер экспрессиясында оперон дегеніміз:
а. терминаторлық учаскелер
в. кластерлі гендердің транскрипциялануы
с. оператор және промотор учаскелері
д. гендердің экспрессиялануының реттелу механизмдері
е. экзон және интрон учаскелері
642. Гендердің экспрессиялануының реттелуіне мына элементтер қатысады:
а. құрылымдық модуляторлық гендер
в. реттеуші ақуыздар, эффекторлар, реттеуші нуклеотид тізбектері
с. құрылымдық және ферменттік ақуыздар
д. гистонды ақуыздар
е. регулятор, оператор гендер
643. Бір жасушаның түпкілікті, әмбебапты тіршілік қызметін қамтамасыз ететін, яғни барлық жасушалар типінде кездесетін гендер:
а. тұрмыстық
в. кластерлі
с. молшылық
д. құрылымдық
е. реттеуші
644. Жасушаның ерекше қызметтерін қамтамасыз ететін және тек кейбір жасушаларда ғана активті болатын гендер:
а. модуляторлық
в. құрылымдық
с. молшылық
д. реттеуші
е. тұрмыстық
645.Вирустың нуклеин қышқылын қаптаған ақуыз қабаты аталады:
а. вирион
в. капсид
с. фаг
д. профаг
е. лизогения
646.Вирустың толық қалыптасқан инфекциялық бөлігі аталады:
а. вирион
в. капсид
с. фаг
д. профаг
е. лизогения
647. Басқа тірі ағзалармен салыстырғанда жасушалық құрылымы жоқ ағза:
а. қарапайымдылар
в. эукариот
с. прокариот
д. вирус
е. бактерия
648. РНҚ-сы бар вирустардың бір тобы аталады:
а. қарапайымдылар
в. эукариот
с. прокариот
д. вирус
е. ретровирус
649.Кері транскрипция дегеніміз:
а. ДНҚ екі еселенуі
в. матрицалық РНҚ негізінде ДНҚ синтезделуі
с. ДНҚ негізінде РНҚ синтезделуі
д. а-РНҚ синтезі
е. т-РНҚ синтезі
650.Бөтен жасушада көбеюге қабілеті бар ағзалар:
а. қарапайымдылар
в. эукариоттар
с. прокариоттар
д. вирустар
е. бактериялар
651.Вирион дегеніміз:
а. вирустың нуклеин қышқылын қаптаған ақуыз қабаты
в. РНҚ-сы бар вирустардың бір тобы
с. вирустың толық қалыптасқан инфекциялық бөлігі
д. профаг
е. лизогения
652.Капсид дегеніміз:
а. вирустың нуклеин қышқылын қаптаған ақуыз қабаты
в. РНҚ-сы бар вирустардың бір тобы
с. вирустың толық қалыптасқан инфекциялық бөлігі
д. профаг
е. лизогения
653.Пластид органоиды тек мынада кездеседі:
а. жануар жасушасында
в. өсімдік жасушасында
с. вирустарда
д. бактерияларда
е. қарапайымдыларда
654. Жасуша жарғақшасының қызметі:
а. ақуыз биосинтезіне қатысады
в. екі еселенеді
с. жасушаны сыртқы ортадан бөліп тұрады
д. жасушаға түс береді
е. тасушаға тіректік қасиет береді
655. Жасушадағы лизасома органоидының қызметі:
а. ақуыз биосинтезіне қатысады
в. екі еселенеді
с. жасушаны сыртқы ортадан бөліп тұрады
д. жасушаға түс береді
е. жасушаға енген ірілеу түйіршіктерді қорыту
656. Пинацитоз дегеніміз:
а. жасушаның көбеюі
в. жасушаға ұсақ тамшы түріндегі сұйықтардың сіңірілуі
с. жасушаға түс беру
д. жасушаны сыртқы ортадан бөліп тұру
е. хлоропласт синтезі
657. Жасуша цитоплазмасында мына структуралар болады:
а. хромасома
в. гиалоплазма, органойдтар, кірінді
с. ДНҚ
д. ядрошық
е. кариплазма
658.Органоидтарға сипаттама:
а. жасушадағы қосындылар
в.жасушадағы кірінділер
с. қосындылар мен кірінділер
д. тұқым қуалау ақпараты
е. цитоплазмада белгілі бір құрылысы бар, арнаулы қызмет атқаратын микроструктуралар
659. Жасушадағы микроструктуралардың қызметі:
а. жасушаға беріктік, тіректік қасиет береді
в. жасушаға ұсақ тамшы түріндегі сұйықтардың сіңірілуі
с. жасушаға түс беру
д. жасушаны сыртқы ортадан бөліп тұру
е. ақуыз синтезіне қатысу
660. Өсімдіктер мен жануар жасушаларының цитоплазмамен тікелей байланысқан ішкі қабатының аталуы:
а. цитоплазма
в. ядро
с. плазмалемма
д. кариоплазма
е. эндоцитоз
661. Жасуша тіршілігінде плазмалемманың негізгі атқаратын қызметі:
а. зиянды заттарды сыртқы ортаға шығарып отырады.
в. жасушаға түс береді
с. жасуша тіршілігінде маңызды тұрақтылықты сақтайды
д. тұқым қуалаушылық ақпаратын сақтап ұрпақтан-ұрпаққа беру
е. өткізгіштік, тасымалдау, қорғаныштық
662. Жасушадағы эндоцитоз қызметіне қарай бөлінеді:
а. ақуызды ақуызды емес
в. эухроматин, гетерохроматин
с. гистонды, гистонды емес
д. фагоцитоз, пиноцитоз
е. гомологты, гомологты емес
663. Жасушадағы апоптоз үрдісінің маңызы:
а. зиянды заттарды сыртқы ортаға шығарып отырады
в. жасушаға түс береді
с. зақымданған жасушаның өзін - өзі жоюы
д. тұқым қуалаушылық ақпаратын сақтап ұрпақтан-ұрпаққа беру
е. өткізгіштік, тасымалдау, қорғаныштық
664. Қажет уақытта жасушаның бағдарламаланған тіршілігін жоюы аталады:
а. апоптоз
в. эндомитоз
с. мейоз
д. митоз
е. некроз
665. Ағзаға қажетсіз жасушалардан (маңындағы жасушалардың қызметін бұзбай) біртіндеп физиологиялық арылу аталады:
а. митоз
в. мейоз
с. апоптоз
д. амитоз
е. некроз
666. Ағзадағы некроз үрдісі дегеніміз:
а. жасушаға беріктік, тіректік қасиет беру
в. жасушаға ұсақ тамшы түріндегі сұйықтардың сіңірілуі
с. жасушаға түс беру
д. жасушаны сыртқы ортадан бөліп тұру
е. жасушалардың және ұлпалардың патогендік факторлардың әсерінен өлуі, тіршілігін жоюы
667. Қолайсыз сыртқы ортаның физикалық, химиялық және биологиялық факторларымен зақымданған жасушаның тіршілігін тоқтатуы аталады:
а. некроз
в. дифференциялану
с. кейлон
д. климакс
е. апоптоз
668. Жасушаның бөлінуі кезінде митозды тежеуші факторларға жатады:
а. температура, наша, улы заттар
в. ылғалдылық
с. оптимальды температура
д. қолайлы орта
е. қалыпты температура
669. Жасушаның бөліну жылдамдығын реттейтін әр ұлпаға тән жасуша бөлінуінің ұлпа спецификалық ингибиторлары аталады:
а. эндомитоз
в. амитоз
с. кейлондар
д. апоптоз
е. некроз
670. Ағзада жасуша бөлінуі кезінде эпидермальды кейлондар тек мынаған әсер етеді:
а. спермотозойдқа
в. жұмыртқа жасушасына
с. жүйке жасушасына
д. эпителиге
е. эпидермиске
671. Жасушалық пролиферацияны (көбеюін) бақылау және реттеу механизмдерінің бұзылуы ағзада мынаған алып келеді:
а. патологиялық өзгерістерге
в. тітіркенгіштікке
с. дамуға
д. қалыпты дамуға
е. зат алмасуға
672. Ағзада жасуша тіршілігін жоюдың түрлі гендермен емес, физикалық жағдайда туындататын факторлар:
а. бактериялар, вирустар, қарапайымдылар
в. қышқылдар, сілтілер, фермент, этил спирт
с. фермент, этил спирті, қарапайымдылар
д. радиация, электр тогы
е. оқпен зақымдалуы, бактериялар
673. Ағзада жасуша тіршілігін жоюдың түрлі гендермен емес, токсикалық жағдайда туындататын факторлар:
а. этил спирті, қарапайымдылар
в. бактериялар, вирустар
с. қышқылдар, сілтілер
д. радиация, электр тогы
е. бактериялар
674. Апоптоздық процестердің дер кезінде іске қосылмауы туа пайда болған мына кемістіктерге әкеліп соқтырады:
а. қалыпты дамуға
в. тұмауға
с. синдактилияға, ішектің бітеулігіне
д. кеш дамуға
е. полидактилияға
675.Адам ағзасының қартаю теориясын зерттейтін ғылым:
а. геронтология
в. эмбриология
с. гистология
д. цитология
е. физиология
676. Адамда жастық өзгерістің заңды құбылысы:
а. жастық
в. балғын шақ
с. қартаю
д. балалық шақ
е. орта жас
677.Америка ғалымдары ХХ ғ 90 жылдары адам ағзасының "кәрілік" генін тауып оны ..... гені деп атаған.
а. аллелді
в. клото
с. кәрілік
д. гомологты
е. гомологты емес
678.Ағзада мүшенің әртүрлі құрам бөліктеріндегі өзгерістердің яғни қартаюдың әртүрлі жүру құбылысы аталады:
а. гетеротопия
в. гомотопатия
с. гетерохронды
д. инвалюция
е. репарация
679.Ағзаның қартаю құбылыстары нәтижесінде пайда болатын табиғи өлім:
а. биологиялық
в. клиникалық
с. физиологиялық
д. уақытша
е. мәңгілік
680. Әртүрлі жағдайдан болатын мезгілсіз өлім :
а. биологиялық
в. патологиялық
с. физиологиялық
д. уақытша
е. мәңгілік
681. Ағза қызметінің кері дамуы аталады:
а. инволюция
в. гетеротопия
с. гетерохрония
д. эволюция
е. инвагинация
682. Ағзаның қартаю үрдісі бұл:
а. жастық өзгерістің заңды құбылысы
в. ауру
с. орта жас
д. жеткіншек
е. балалық
683.Кейбір адамдарда ерте қартаю белгісінен туындайтын ауру:
а. прогерея
в. тұмау
с. полиомиелит
д. құтыру
е. туберкулез
684. Клиникалық өлім жағдайындағы адамдарды тірілтуге алып келетін бөлім:
а. реанимация
в. регенерация
с. гинекалогия
д. травматология
е. паталогия
685. Аталған аурудың жасушалары тоқтаусыз бөлінуге қабілетті, жасушаның көбеюін тежейтін механизмдер мен факторлар болмайды:
а. тұмау
в. рак
с. құтыру
д. полиомиелит
е. шешек
686. Соматикалық қалыпты жасушаның трансформацияланған жасушаға (ісік жасушасына) айналу процесі:
а. онкогенез
в. гистогенез
с. органогенез
д. марфогенез
е. биогенез
687. Жеке дараның дамуы аталады:
а. онтогенез
в. филогенез
с. гистогенез
д. органогенез
е. гаметогенез
688.Жеке дараның зигота түзілгенінен тіршілігін жойғанға дейінгі дамуы:
а. онтогенез
в. филогенез
с. гистогенез
д. органогенез
е. гаметогенез
689. Ұрықтанған жұмыртқа жасушасы аналық жұмыртқа жолында дамитын даму аталады:
а. тікелей емес
в. тікелей
с. жатыр ішілік
д. личинкалы
е. личинкасыз
690.Ағзада проэмбриональдық, эмбриональдық, постнатальдық кезеңдерден тұратын даму аталады:
а. онтогенез
в. филогенез
с. гистогенез
д. органогенез
е. гаметогенез
691. Гаметогенез бен ұрықтану кіретін онтогенездің бастамасы аталады:
а. гистогенез
в. органогенез
с. овогенез
д. спермотогенез
е. прогенез
692. Ағзада жыныс жасушалары жұмыртқа жасушасы мен сперматозоидтың түзілу процестері аталады:
а. онтогенез
в. филогенез
с. гистогенез
д. органогенез
е. гаметогенез
693.Пісіп жетілген жыныс жасушаларының қосылып, диплоидты жиынтығы бар жасуша – зиготаның түзілуі:
а. көбею
в. ұрықтану
с. даму
д. пісіп жетілу
е. өсу
694. Эмбриональдық кезеңнің мына сатысында бластоциста пайда болады:
а. бөлшектену
в. гаструляция
с. нейруляция
д. органогенез
е. гистогенез
695. Бағаналық жасушалардың әртүрлі жасушалар мен ағза ұлпаларына бастама болуы аталады:
а. тотипотенттік
в. детерминация
с. тұрақсыз детерминация
д. плюропотенттік
е. эмбриональды индукция
696. Ұрықтың ерте сатысында бластомерлердің әрқайсысы бүтін бір ағзаға бастама болуы:
а. тотипотенттік
в. детерминация
с. тұрақсыз детерминация
д. плюропоттенттік
е. эмбриональды индукция
697. Онтогенездің гаструляция кезеңінде мынадай үрдіс жүреді:
а. бөлшектену
в. органогенез
с. нейруляция
д. екі немесе үш ұрық жапырақшаларынан тұратын көпқабатты ұрық түзілу
е. гистогенез
698. Жеке дамуда маманданған ұлпалардың пайда болу кезеңі:
а. гистогенез
в. органогенез
с. овогенез
д. спермотогенез
е. прогенез
699.Ағзаның жеке дамуында мүшелердің қалыптасу кезеңі аталады:
а. гистогенез
в. органогенез
с. овогенез
д. спермотогенез
е. прогенез
700. Морфогенездің алғашқы кезеңдерінде дамып келе жатқан ағза бөлімдері арасында сапалық айырмашылықтардың пайда болуы аталады:
а. тотипотенттік
в. детерминация
с. тұрақсыз детерминация
д. плюропотенттік
е. эмбриональды индукция
701. Онтогенезде дамып келе жатқан ағза бөліктерінің өзара әсері аталады:
а. тотипотенттік
в. детерминация
с. тұрақсыз детерминация
д. плюропотенттік
е. эмбриональды индукция
702. Ағзаның жеке дамуында эмбриональды материалдың әр түрлі өзгерістер әсеріне жауап қайтару қабілеті аталады:
а. амнион
в. харион
с. аллантоис
д. компетенция
е. хорда
703.Ағзаның жеке дамуында баланың кемтар болып туылуына әсер ететін факторлар:
а. тератогенді
в. экологиялық
с. биотикалық
д. антропогенді
е. абиотикалық
704.Баланың іште дамуындағы эмбриогенездің қауіпті кезеңдері:
а. имплантация, плацентация, туылу
в. плацентация, эмбриопатия
с. проэмбриональді, постэмбриональді
д. плацентация, туылу
е. имплантация, плацентация
705.Ағзада ұрықтануға дейінгі гаметалардағы патологиялық өзгерістер:
а. гаметопатия
в. бластопатия
с. эмбриопатия
д. фетопатия
е. плацентация
706. Ұрықтанудан кейін алғашқы 2-ші аптадағы зиготаның зақымдалуы:
а. гаметопатия
в. бластопатия
с. эмбриопатия
д. фетопатия
е. плацентация
707. Ұрықтың жатыр қабырғасына бекітілгеннен (15 тәулік) плацентаның түзілуіне (75 тәулік) дейінгі уақыт аралығында ұрықтың зақымдалуы:
а. гаметопатия
в. бластопатия
с. эмбриопатия
д. фетопатия
е. плацентация
708. Нәрестенің жатыр ішілік дамудың 76 күнінен немесе 12ші аптасынан бастап туылуына дейінгі аурулардың жалпы атауы:
а. фетопатия
в. қан аздық
с. эмбриопатия
д. гаметопатия
е. бластопатия
709. Бірден анықталған немесе туылғанға дейін пайда болып туылудан кейін анықталған, мүше немесе бүкіл ағзаның тұрақты морфологиялық өзгерістері аталады:
а. туа біткен даму ақаулықтары
в. даму аномалиялары
с. тікелей даму
д. тікелей емес даму
е. жатыр ішілік даму
710. Ағзада туа біткен ақаулықтарды зерттейтін ғылым:
А. эмбриология
в. герантология
с. этиология
д. . тераталоги
е. эмбриопатия
711. Тірі ағзада туа біткен дамудың ақаулықтары бөлінеді:
а. тұқымқуалаушы, экзогенді, мультифакторлы
в. экзогенді, мультифакторлы, уақытша
с. тұқымқуалаушы, эндогенді
д. уақытша, тұрақты
е. эндогенді, экзогенді
712. Жеке дамуда адам ақаулықтарын зерттейтін ғылым:
а. циталогия
в. тератология
с.эмбриология
д. гистология
е. зоология
713.Ағзаның жеке дамуында адам ақаулықтарын тудыратын факторлар:
а. антропогендік
в. биотикалық
с. абиотикалық
д. табиғи
е. тератогендік
714. Ағзада мүшенің мүлдем дамымауы, болмауы:
а. ангенезия
в. аплазия
с. туа біткен гипоплазия
д. макросомия
е. эктопия
715. Ағзада мүшенің өте нашар дамыған бастамасы ғана болуы мүмкін:
а. ангенезия
в. аплазия
с. туа біткен гипоплазия
д. макросомия
е. эктопия
716. Ағзада мүшенің толық жетілмеуі (дамымауы):
а. ангенезия
в. аплазия
с. туа біткен гипоплазия
д. макросомия
е. эктопия
717. Адам ағзасында мүше салмағының (не мөлшерінің) салыстырмалы түрде ұлғайып өсуі:
а. ангенезия
в. аплазия
с. туа біткен гипертрофия
д. макросомия
е. эктопия
718. Маманданған ағзаның кез-келген жасушасына айнала алатын жасушалар:
а. эпителий
в. жүйке
с. бағаналық
д. эритроцит
е. лейкоцит
719.Ағзада кейбір ұлпалардың жіктелуінің бұзылуы:
а. макросомия
в. эктопия
с. агрезия
д. гетероплазия
е. туа біткен гипотрофия
720.Молекулалық биологияның геномика саласы зерттейді:
а. ақуызды
в. нуклеин қышқылдарын
с. ақуыз биосинтезін
д. репликацияны
е. көбеюді