Физика біздің өмірімізде
223
Маг нит тел ген бұ рау ыш пен қай шы
Мек теп те көркем ең бек са ба ғы аяқ та лып жа тыр. Әуез ге қа ра тор ғай дың
ұя сын жа сау үшін қа жет ті ең соң ғы бұ ра ма ше ге ше бер үс те лі нен құ лап, оның
қо лы сый майт ын тар жер ге тү сіп кет ті. Бұ рау ыш құ рал ше ге ге же тіп тұр,
бі рақ оны мен алу мүм кін емес. Қа ра тор ғай дың ұя сы жа сал май қал ды Осы
ған ұқ сас жағ дай қыз дар дың ше бер ха на сын да да орын ал ды. Соң ғы ті гіс те рін
ті гіп, көй лек ті қу ыр шақ қа ки гі зер сәт те, ті гін ине сі тігіншінің қол ынан тү сіп
ке тті. Егер қол да рын да маг нит тел ген бұ рау ыш не ме се қай шы бол са, мұн дай
жағ дай лар ды жыл дам әрі же ңіл ше шу ге бо ла ды
Тапсырма
Кернеуі 6–9 В галь ва ни эле ме нт те рі нің ба те
рея сын жә не ұзын ды ғы ша ма мен 1 м оқ шау лан
ған сым ды қол да нып, құ рал да рың ды маг нит тең
дер.
1. Электр сы мы ның екі ұшын та за лаң дар.
2. Электр сы мы ның қи ын ды сын алып, екі ұшын
2,5 см ша ма сын да оқ шау лағыштан та за
лаң дар. Оқшаулағышты есепке алмағанда
диа мет рі 0,6–1,3 мм ара лы ғын да бо ла тын
сым ды қол да ну ұсы ны ла ды.
Ес теріңде болсын
жұ қа оқ шау лан ған сым
күш ті рек маг нит те лу ге мүм кін дік бе ре ді.
3. 10–20 ай на лым жа сап, сым ды бұ рау ыш қа
ты ғыз ораң дар.
4. Сым ның ұш та рын ба та реяға жал ғаң дар. Сым
жә не ба та рея кон так ті ле рі өте тез қы за ды.
30–60 се ку нд тан кей ін ба та реяны ажы ра
тың дар.
5. Құ рал дың әсе рін ұсақ ше ге лер мен ине лер ге сы нап кө рің дер.
Достарыңызбен бөлісу: 
