Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар ман­ПВ» бас па сы, 2018. 304 б


VІІ Қай нау про це сін тех ни ка да қол да ну



Pdf көрінісі
бет57/199
Дата18.10.2023
өлшемі13,17 Mb.
#117933
түріКнига
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   199
VІІ Қай нау про це сін тех ни ка да қол да ну 
Қай нау про це сі атом реак тор ла рының, реак­
тив ті қоз ғалт қыш тар дың бет кі қа бат тарын қар­
қын ды түр де суыту үшін ке ңі нен қол да ны ла ды. 
Қай нау ЖЭС бу қа зан дықта рын да, то ңа зыт қыш 
тех ни ка лар да, әр түр лі хи мия лық тех но ло гия­
лар да, та мақ өнер кә сі бін де, тұ щыт қыш қон дыр­
ғы лар да ке бу бе тін арт ты ру үшін пай да ла ны­
ла ды.
Өз­тәжірибең
-су­рет­те­к р­се­тіл­ен­
т ­ і­р ­бе­ні­ а­саң­ ар ­ у­ ы­
8 ­ - е­ е ­ін­қы ­ ы­ру­
сы­ны­ла­ ы
47-су­рет.
 Бөлме температура­
сын дағы судың қайнауы
Жауабы­қандай
т м с ра лық қы сым 
а а а да қа ау т м п ра
ту ра сы л т т м
д д
48-су­рет.
 Жыл дам қай нат атын 
қа зан
А
лар
лар
да, 
да, 
ғы
ғы
лар
лар
да 
да 
ла
ла
ды.
ды.
Р
қын
қын
ды 
ды 
түр
түр
Қай
Қай
на
на
у
у
на
на
на
ЖЭС бу қа
ЖЭС бу қа
те
те
х
х
ни
ни
к
к
а
а
лар
лар
да, 
да, 
да, 
да, 
та
та
м
м
ақ өнер
ақ өнер
да 
да 
М
нау про
нау про
це
це
на
на
у про
у про
на
на
на
це
це
сі 
сі 
атом реак
атом реак
қоз
қоз
ға
ға
лт
лт
қыш
қыш
т
т
түр
түр
де 
де 
суыту үшін ке
суыту үшін ке
ЖЭС бу қа
ЖЭС бу қа
А
Өте жо
Өте жо
аз уа
аз уа
қыт 
қыт 
ке
ке
тын қа
тын қа
зан көр
зан көр
с
с
е
е
тіл
тіл
г
г
це
це
сін тех
сін тех
сі 
сі 
атом реак
атом реак
Н
нан 
нан 
а
а
ты
ты
а
аа
ла
ла
ды. 
ды. 
ла
ла
ла
у үшін сұй
у үшін сұй
ық 
ық 
тем
тем
пе
пе
ра
ра
Өте жо
Өте жо
ға
ға
ры 
ры 
ға
ға
ға
тем
тем
ке
ке
те
те
ді, 
ді, 
-
асып тү
асып тү
Про
Про
П
ла
ла
ры
ры
ла
ла
ла
ның 
ның 
гі 
гі 
кел
кел
ті
ті
ре
ре
ді. 
ді. 
сұй
сұй
ық
ық
тың 
тың 
бе
бе
тін
тін
Бу қы
Бу қы
с
с
ы
ы
м
м
ы кө
ы кө
е
е
ді. 
ді. 
В
р
р
у
у
р
рр
ға 
ға 
у
уу
бо
бо
қа 
қа 
не
не
гіз
гіз
дел
дел
г
г
қай
қай
на
на
п жат
п жат
қан
қан
ның 
ның 
қор
қор
ша
ша
ді. 
ді. 
Сұй
Сұй
б
тө
тө
мен
мен
оны 100 ºС
оны 100 ºС
­
­
ге 
ге 
елгілі.
елгілі.
йық­
йық­
а
мен
мен
спп
8 ­ - е­ е
ла ы
а
тәжірибең
е­к рсе
а
тіл ен­
ні­ асаң ар ­ у
е­ е ін­қы ы
сс
с
ы
т
т
ап 
ап 
ық
ық
тың 
тың 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


76
Маң ғыс тау об лы сы ның Ақ тау қа ла сын да ғы тұ щыт қыш қон дыр ғы да 
тұ щы ту про це сі 75 °С­ге дей ін гі тө мен гі қайнау тем пе ра ту ра лар ында қыз ды ра 
оты рып, көп са ты лы дис тилляция әді сі мен жүр гі зі ле ді (49­су рет). Дис тил­
ляция жүр гі зі ле тін құ рыл ғы 
бу лан дыр ғыш
деп атала ды, ол бір не ше са ты дан 
тұ ра ды. Әр са ты да тем пе ра ту ра ның бір тін деп бә сең деуі орын ала ды, бу лар 
жар ты лай кон ден са ция ла нып, алын ған су ауыз су дай ын дау үшін қол да ны­
ла ды (50­су рет). Дис тил ляция әдісімен тазартылған су ға жер гі лік ті жерас ты 
кен ор ны нан өн ді ріл ген ми не рал ды су ды қо са ды. Бу ла ну дан қал ған те ңіз суын 
(тұз ды су ды) Кас пий те ңі зі не жі бе ре ді.
49-су­рет.­
Ақ тау қа ла сын да ғы тұ ыт қыш қон дыр ғы 
мен і­
қысым­буы
еңі ­
суы
он енсаттың­қа туы
нер ет калық­бу
оңғы­
ке ең
астапқы­
ке ең
ы­су
ст лл т
оненса
тор
епа-
ратор
у
е ­булану­камерасы
ектор
50-су­рет.­
Тұ ыт қыш тың көп са ты лы бу лан дыр ғыш та ры
А
76
76
он енсаттың­қа туы
он енсаттың­қа туы
Р
Р
Р
РР
Р
он енсаттың­қа туы
он енсаттың­қа туы
М
М
М
М
М
ММ
А
А
А
А
А
А
оненса
тор
оненса
тор
А
Н
Н
Н
Н
-
П
П
Ақ
Ақ
т
т
ау қа
ау қа
л
л
ау қа
ау қа
ау қа
а
а
сын
сын
да
да
В
В
п
қал
қал
п
а
у үшін қол
у үшін қол
жер
жер
гі
гі
лік
лік
ті 
ті 
лік
лік
лік
жерас
жерас
қал
қал
ған 
ған 
те
те
ңіз 
ңіз 
с
Дис
Дис
ше 
ше 
са
са
ты
ты
са
са
са
дан 
дан 
уі орын ала
уі орын ала
ды, 
ды, 
бу
бу
лар 
лар 
бу
бу
бу
у үшін қол
у үшін қол
да
да
ы
ғы
ғы
да 
да 
қыз
қыз
ды
ды
ра 
ра 
Дис
Дис
тил­
тил­
дан 
дан 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


77
ЕСЕП ШЫ ҒА РУ ҮЛ ГІ СІ
Мас са сы 2 кг, тем пе ра ту ра сы 15 ºС су ды то лы ғы мен бу ға ай нал ды ру үшін 
қан ша жы лу мөл ше рі қа жет?
Бе­ріл­ге­ні:
m
êã
=
2
t
C
1
15
=
°
t
C
2
100
=
°
ñ
Äæ
êã Ñ
=
⋅°
4200
r
Äæ
êã
=

2 3 10
6
,
е­шуі:
Су ды қай на ту ға қа жет ті жы лу мөл ше рін анық тай мыз:
Q
cm t
t
1
1
2
1
=

(
)
.
Q
Äæ
êã Ñ
êã
Ñ
Ñ
Äæ
1
4200
2
100
15
714000
=
⋅°


° −
°
(
)
=
.
Су ды бу ға ай нал ды ру ға қа жет ті энер гия ны мы на фор му ла 
бо йын ша есеп тей міз:
Q
rm
2
=
.
Q
Äæ
êã
êã
Äæ
2
6
6
2 3 10
2
4 6 10
=


=

,
,
.
Q
Q
Q
=
+
1
2
.
Q
Äæ
Äæ
Äæ
Äæ
=
+

=

+

=
=
+

714000
4 6 10
0 714 10
4 6 10
0 714 4 6 10
6
6
6
,
,
,
( ,
, )
66
6
5 314 10
5 3
Äæ
Äæ
ÌÄæ
=


,
,
.
­Жа­уа­бы:­
Q
ÌÄæ
=
5 3
,
.
Q
1
-
?
Q
2
-
?
Ба қы лау сұ рақ та ры
1. Мен шік ті бу ла ну жы луы не ге тең? Оның 
өл шем бір лік те рі қан дай?
2. Сұйық қай нау үшін қажет жылу мөлшерін 
есептеу формуласын атаңдар. Конден-
сация кезінде заттан бөлінетін жылу мөл-
шерін қалай анықтайды?
3. Сұй ық бе тін де гі ат мос фе ра лық қы сым ның 
өз ге руі оның қай нау тем пе ра ту ра сы на 
қа лай әсер ете ді?
4. 51-су рет те қан дай жы лу про цес те рі нің 
гра фи гі бей не лен ген? Бұл қан дай зат пен 
жү ріп жат қан про цес тер? Не лік тен гра-
фик тің 
АВ
жә не 
СD
бө лік те рі нің көл беу 
бұ рыш та рын да ай ыр ма шы лық бар?
 кДж
( с)
A
B
С
F
E
°
20
­20
­ 0
40
60
80
100
120
0
51-су­рет.
 Жы лу про цес те рі нің
гра фи гі
А
А
фик
бұ
Р
қа
4. 51-сурет
графигі бей
жүріп жат
фик
М
сация кезінде заттан бөлінетін жылу мөл
шерін қалай анықтайды?
Сұйық бетіндегі ат
өзгеруі оның қай
лай әсер ете
ретте қан
А
ліктері қан
Сұйық қайнау үшін қажет жылу мөлшерін 
формуласын атаңдар. Конден
сация кезінде заттан бөлінетін жылу мөл
шерін қалай анықтайды?
гі ат
Н
Н
ну жылуы неге тең? Оның 
рі қандай?
нау үшін қажет жылу мөлшерін 
-
-
П
П
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
,
,
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
Q
Ì
П
В
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä


4 6
4 6
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
10
10
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
10
10
,
,
,
,
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
æ
Ä
6
6
6
6
6
66
5 3
5 3
6
6
6
6
6
6
5 3
5 3
14 10
14 10
6
6
6
6
6
6
Äæ
Äæ
6
6
6
6
6
6
=

=

5 3
5 3
5 3
14 10
14 10
14 10
,
,
,
,
5 3
5 3
5 3
Äæ
Äæ
б
Äæ
Äæ
6
6
6
6
2
4
2
4
6
6
6
6
6
6
6 1
6 1
6
6
6
6
6
6
0
0
6
6
6
6
6
6
2
4
2
4
2
4
6 1
6 1
6 1
,
,
,
,
2
4
2
4
2
4
6
6
6
6


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет