Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар манПВ» бас па сы, 2018. 304 б
жүктеу/скачать 13,17 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ІV Бу ла ну және кон ден са ция ке зін де тем пе ра ту ра ның уа қыт қа тәу ел ді лік гра фи гі
- 45-сурет. Су дың қы зу жә не қай нау гра фи гі 46-сурет.
- VІ Қай нау тем пе ра ту ра сы ның ат мос фе ра лық қы сым ға тәу ел ді лі гі
| Естесақтаңдар
Газ күй ін де гі зат тың іш кі энер гия сы қай нау тем пе ра ту ра сы ке зін де оның сұй ық күй ін де гі іш кі энер гия сы нан кө бі рек бо ла ды. Назараударыңдар Су үшін r Äæ êã = ⋅ 2 3 10 6 , , бұл мас са сы 1 кг бо ла тын су дың 100 °С тем пе ра ту ра да бу ға ай на луы үшін 2,3 10 6 Дж энер гия қа жет бо ла ды де ген ді біл ді ре ді. л л а бой а бой Р луы луы үшін кет үшін кет ше ше рі рі бө бө лі лі ніп ніп ке ке зін зін ке ке ке д д е е гі гі бө бө лі лі бө бө бө не не а бой а бой ын ын ша анық ша анық М у тем у тем пе пе сұ сұ сұ сұ сұ йық йық қа қа ай ай на на т т ал ал ған. ған. Со Со ны ны мен мен үшін кет үшін кет к к ен жы ен жы ніп ніп шы шы А мөл мөл ше ше не не қай қай на на т т на на на у у т тт сы қа сы қа ж ж ет: ет: Q c Q c m t m t = − = − Q c Q c Q c m t m t m t ( ) ( ) m t m t m t = − = − = − m t m t m t m t m t ( ) ( ) ( ) m t m t m t m t m t = − = − = − = − = − m t m t m t m t m t m t m t m t m t пе пе ра ра т т ра ра ра у у т тт ра ра ай ай на на Н тем тем пе пе мен мен бол бол с с а, оны қыз а, оны қыз қа қа ж ж ет бо ет бо ла ла ды. ды. ше ше рін рін анық анық т т у у ға ға кет кет - у у ра ра сы сы а, оны қыз а, оны қыз П ет жы ет жы лу лу й й ық ық тың тың мас мас сы сы қай қай В теу теу тұр тұр ған ған сұй сұй ық ық ты ты мөл мөл ше ше рі рі мен мен с с а а сы сы б б б е е лік лік рі рі 2 2 қо қо б бб аа лік лік ы лу д са л м аа с т м т с а б р с б п т д ы лу п Жауабы қандай л т ат ты т бу ла у т бал қу б р п а а лық ша а қандай а с с ғы 1 кг сұйықты лық шама. ы мен мен Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 74 мұндағы –» таңбасы конденсациялану кезінде бу жылу мөлшерін өзін қор шаған денелерге бере ті нін білдіреді. ІV Бу ла ну және кон ден са ция ке зін де тем пе ра ту ра ның уа қыт қа тәу ел ді лік гра фи гі 45су рет тегі графикте жы лу про це сі си пат тал ған: АВ – су дың қы зу бөлігі, ВС – су дың қай нау бөлігі, – су буы ның қы зуы. Сұй ық бу ға ай нал ған ға дей ін қай нау тем пе ра ту ра сы тұ рақ ты бо лып қа ла бе ре ді. Қыз дыр ған кез де зат тың тем пе ра ту ра сы кө те рі ле ді. Зат тың қай нау жә не бал қу ке зін де гі тем пе ра ту ра сы ның бе ріл ген жы лу мө лше рі не тәу ел ді лі гі нің гра фик те рі бір дей бо ла ды. Жылуберілу тоқ та тыл ған нан кей ін бу тем пе ра ту ра сы тө мен дей ді, 46су рет те гі гра фик тің АВ бө лі гі. 100 ºС ке зін де бу кон ден са ция ла на ды. Бу сұй ық қа ай нал ған ға дей ін қай нау тем пе ра ту ра сы тұ рақ ты бо лып қа ла бе ре ді ( ВС бө лі гі). Ыс тық су суып, қор ша ған ор та ның тем пе ра ту ра сы на же те ді ( С бө лі гі). ° кДж ( с) A B С 20 40 60 80 100 120 0 ° кДж ( с) A B С 20 40 60 80 100 120 0 45-сурет. Су дың қы зу жә не қай нау гра фи гі 46-сурет. Бу дың кон ден са ция ла ну жә не суу гра фи гі V Қай нау жә не кон ден са ция про це сін МКТ не гі зін де тү сін ді ру Қыз дыр ған да қо сым ша энер гия ал ған су дың мо ле ку ла ла ры жыл дам қоз ға ла бас тай ды. Гра фик те гі (44су рет) В нүк те сі не сәй кес ке ле тін күй де мо ле ку ла лар дың энер гия сы көр ші мо ле ку ла лар дың тар ты лыс кү шін же ңіп шы ғу ға жет кі лік ті бо ла ды. Мо ле ку ла лар сұй ық тың тек бет кі жа ғы нан ға на емес, со ны мен қа тар сұй ық ішін де гі кө пір шік тер дің бет кі жа ғы нан да бө лі ніп шы ға бас тай ды. Мо ле ку ла лар дың ара қа шық ты ғы ал шақ тай ды жә не бай ла ныс үзі ле ді. Бі рақ сұй ық мо ле ку ла ла ры ның жыл дам ды ғы мен тем пе ра ту ра сы өз гер мей ді. Газ тә різ дес зат тың сал қын дауы мо ле ку ла лар дың қоз ға лы с жылдамдығы мен энер гия сы ның азаюына алып ке ле ді, мо ле ку ла лар дың ара қа шық ты ғы азаяды, бірбі рін тар ту күш те рі өз де рін жа қын ара лық та ұс тап тұ ра ала тын дә ре же ге же те ді, бу сұйық қа ай на ла бас тай ды. Осы кез де қай нау про це сін де мо ле ку ла лар дың бай ла ны сын бұ зу үшін жұм сал ған энер гия ға тең энер гия А 74 74 азаяды, азаяды, дә дә ре ре ж ж мо мо ле ле к к Р мей мей ді. ді. Г Г аз тә аз тә різ різ мен энер мен энер гия гия азаяды, азаяды, бір бір ж ж е е г г М ті ті мен мен қа қа т т қа қа қа ар сұй ар сұй ай ай ды. ды. Мо Мо ле ле к к у у к кк ді. ді. Бі Бі рақ рақ сұй сұй ық ық різ різ де де А да да қо қо ды. ды. Гра Гра фик фик дың дың энер энер гия гия сы сы көр көр бо бо ла ла ды. ды. Мо Мо ар сұй ар сұй ық ық у у ла ла у уу Н у гра у гра фи фи не кон не кон ден ден са са ция про ция про қо қо сым сым ша ша энер энер фик фик те те фик фик фик гі гі (44 (44 - П ПППППП ПППППППППППППППППП кДж кДж ( с) ( с) В ВВВВВВ б ра ра т т ра ра ра у у т тт ра ра ббббббббббббббббб б ббб бббббббббббббббббббббббббббббббббббббб ° ° A AAAA 120 120 а ден ден с с а а бо бо лып лып қа қа ра ра сы сы на ж на ж е е те те а с тәу тәу ра ра сы сы тө тө мен мен дей дей а а ция ция ла ла на на ла ла п бе бе ре ре у жә у жә не бал не бал тәу тәу е е л л е ее ді ді лі лі ді ді ді гі гі нің нің а – – су су дың дың су су су уы. Сұй уы. Сұй ық ық бу бу ға ға ай ай ре ре ді. ді. Қыз Қыз не бал не бал с дың дың қы қы ай ай ы таңбасы конденсациялану кезінде бу жылу мөлшерін өзін қор таңбасы конденсациялану кезінде бу жылу мөлшерін өзін қор Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 75 бө лі ніп шы ға ды. Ол кон ден са ция ке зін де сұй ық та тұ рақ ты тем пе ра ту ра ұс тап тұ ра ды. Бу то лы ғы мен сұй ық қа ай нал ған нан кей ін энер гия жоғалту сұй ық тың сал қын дауы на алып ке ле ді. VІ Қай нау тем пе ра ту ра сы ның ат мос фе ра лық қы сым ға тәу ел ді лі гі Сұй ық бе тін де гі қы сым ның өз ге рі сі қай нау тем пе ра ту ра сы ның мә ні не әсер ете ді. Қы сым ның тө мен деуі қай нау тем пе ра ту ра сы ның тө мен деуі не алып ке ле ді. Сұй ықтың бөл ме тем пе ра ту ра сын да да қай науы мүм кін, бұ ған суы бар жа бық ыдыс тың ішін де гі ауа ны ауа сор ғыш пен со рып алу ар қы лы көз жет кі зу ге бо ла ды (47су рет). Ат мос фе ра лық қы сы мы тө мен тау шы ңы на шы ға тын альпи нис тер ге су дың тө мен тем пе ра ту ра да қай най ты ны жә не оны 100 ºСге дей ін қыз ды ру мүм кін емес екен ді гі белгілі. Қы сым ды кө бей ту ар қы лы ке рі сін ше сұ йық тың қай нау тем пе ра ту ра сын арт ты ру ға бо ла ды. Бу қа зан ының әре ке ті осы құ бы лыс қа не гіз дел ген. Оның ты ғыз жа был ған қақ па ғы қай нап жат қан сұй ық тың бу лан ған мо ле ку ла ла ры ның қор ша ған ке ңіс тік ке та ра лу ына ке дер гі кел ті ре ді. Сұй ық қыз ған да жә не қай на ған да сұй ық тың бе тін де гі мо ле ку ла лар мөл ше рі ар та ды. Бу қы сы мы кө бей іп, ат мос фе ра лық қы сым нан асып тү се ді. Қы сым кө бей ген де қай нау тоқ та ты ла ды. Про цес ті қай та дан жал ғас ты ру үшін сұй ық тем пе ра ту ра сын арт ты ру ке рек бо ла ды. Өте жо ға ры тем пе ра ту ра да та мақ дай ын дау ға аз уа қыт ке те ді, 48су рет те жыл дам қай нат атын қа зан көр се тіл ген. жүктеу/скачать 13,17 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|