Оқу лық/ Н. А. Закирова, Р. Р. Аширов Ас та на: «Ар ман­ПВ» бас па сы, 2018. 304 б


-су­рет.  Жылу электрстансысы А



Pdf көрінісі
бет9/199
Дата18.10.2023
өлшемі13,17 Mb.
#117933
түріКнига
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   199
4-су­рет.
 Жылу электрстансысы
А
да
да
ғы 
ғы 
Ішу
Ішу
г
г
е пай
е пай
ту
ту
ра к
ра к
е
е
ле
ле
Р
лу
лу
ына 
ына 
мұ
мұ
хит
хит
т
т
ар өн
ар өн
сулар
сулар
мен 
мен 
лас
лас
ғы 
ғы 
тір
тір
ші
ші
лік
лік
е пай
е пай
М
су
су
рет). 
рет). 
ша
ша
м
м
а
а
дан 
дан 
тек 
тек 
ай
ай
на
на
лы
лы
мын 
мын 
дың 
дың 
тү
тү
зі
зі
луі
луі
не, 
не, 
жы
жы
ына 
ына 
әке
әке
ліп 
ліп 
со
со
ар өн
ар өн
ді
ді
ріс
ріс
А
ат
ат
мо
мо
кір
кір
т ок
т ок
сид
сид
мо
мо
с
с
фе
фе
ра
ра
ның 
ның 
рет). 
рет). 
Ат
Ат
мо
мо
с
с
фе
фе
дан 
дан 
тыс көп бо
тыс көп бо
мын 
мын 
Н
те 
те 
кеңінен пай
кеңінен пай
т
т
ар қор
ар қор
да үлес қо
да үлес қо
с
с
а
а
ды. 
ды. 
Кә
Кә
сі
сі
мо
мо
с
с
фе
фе
ра
ра
ға 
ға 
кө
кө
те
те
рі 
рі 
бар
бар
-
кеңінен пай
кеңінен пай
ша
ша
П
у, бұй
у, бұй
қаптау, зат
қаптау, зат
т
т
ар
ар
дың 
дың 
бет
бет
зия 
зия 
құ
құ
бы
бы
лы
лы
сы
сы
не
не
кеңінен пай
кеңінен пай
да
да
В
гін 
гін 
шек
шек
р
р
дің 
дің 
же
же
ңіл 
ңіл 
ті
ті
нен бо
нен бо
ла
ла
ды.
ды.
ым
ым
ның 
ның 
бе
бе
бет
бет
кі 
кі 
қабат­
қабат­
б
яны тұрмыс
яны тұрмыс
у ар
у ар
қы
қы
лы 
лы 
ал
ал
ған 
ған 
бо
бо
ла
ла
ды. 
ды. 
ді. 
ді. 
а
яны тұрмыс
яны тұрмыс
та 
та 
с
міс 
міс 
фи
фи
рия
рия
лық 
лық 
фи
фи
зик 
зик 
п
ға
ға
олекулалар немесе атомдар арасында тартылыс және тебу күштері 
олекулалар немесе атомдар арасында тартылыс және тебу күштері 
фи
фи
зи
зи
гі 
гі 
а
мен атом
мен атом
а
а
ды.
ды.
олекулалар немесе атомдар арасында тартылыс және тебу күштері 
олекулалар немесе атомдар арасында тартылыс және тебу күштері 
с
қа
қа
лі 
лі 
бо
бо
лып 
лып 
мен атом
мен атом
дар
дар
дан 
дан 
ы
қа
қа
рас­
рас­
қа
қа
қа
лып 
лып 
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


10
Ба қы лау сұ рақ та ры
1. Жы лу лық қоз ға лыс, броун дық қоз ға лыс деп қан дай қоз ға лыс тар ды атай ды?
2. Де не тем пе ра ту ра сы де не нің қоз ға лыс жыл дам ды ғы мен қа лай бай ла нысады?
3. Қан дай құ бы лыс ты диф фу зия деп атай мыз?
Шы ғар ма шы лық тап сыр ма
Төмендегі тақырыптардың бірі бойынша хабарла ма дайындаңдар:
1. «Шы найы өмір де гі броун дық қоз ға лыс тео рия сы» не ме се «Да ла да не ме се 
ор ман да адас саң, өзің ді қа лай ұс тауың ке рек».
2. Тұр мыс та ғы жә не тех ни ка да ғы диф фу зия.
3. Ға лым ның өмі рі нен (Р.Клау зиус, Дж.Джоуль, Дж.Макс велл, Л. Больцман, 
М.Ло мо но сов, Р.Броун, Ж.Пер рен, А.Эйнш тейн) мәлімет.
Бұл­қызық ­
­ у­ ­қ ­бы­лы­сы­ау­ыр­ ­не­ е­ңіл­ нер­к ­сіп­те­і­ р­т р­лі­те ­но­ло­ ­лық­про­ ес­тер­ е­
қол аныла ы ­ ы­са­лы ­то­қы­ма­ нер­к ­сі­бін­ е­ма­та­ны­ н­ і­ру­ ­не­бо у­ке­ ін­ е­осы­қ ­бы-
лы­с­аса­ма­ңы ­ ы­р л­ат­қа­ра­ ы ­ а ақ­ алқы­к і ­ ­ аб ықтарын­ асау­
ін­ н і­т рлі­
т стер е­бо ған ­ал­ н­бо у­ ерісі­
у
­арқылы­іске­аса ы ­
­ у­ ­ қ ­бы­лы­сының­ арқасын а­
е ­ апа­ла­ры­мы ­ бі е­ том­пақ­ бау­ыр­сақ­ пі­сі­ріп­
беріп­ р ­­
Түрлі түске боялған жабдықтармен безендірілген киіз үйдің ішкі көрінісі
А
10
10
РМ
М
Тұр
Тұр
мыс
мыс
Ға
Ға
лым
лым
ның өмі
ның өмі
М.Ло
М.Ло
мо
мо
но
но
сов, Р.Броун, Ж.Пер
сов, Р.Броун, Ж.Пер
А
Төмендегі тақырыптардың бірі бойынша хабарла
Төмендегі тақырыптардың бірі бойынша хабарла
найы өмір
найы өмір
де
де
ман
ман
да адас
да адас
саң, өзің
саң, өзің
мыс
мыс
та
та
ғы жә
ғы жә
не тех
не тех
ның өмі
ның өмі
рі
рі
нен (Р.Клау
нен (Р.Клау
сов, Р.Броун, Ж.Пер
сов, Р.Броун, Ж.Пер
Н
Н
Н
лық тапсыр
Төмендегі тақырыптардың бірі бойынша хабарла
Төмендегі тақырыптардың бірі бойынша хабарла
де
де
гі броун
гі броун
-
-
ма
П
П
лыс, броундық қоз
ненің қозғалыс жыл
ты диффузия деп атай
В
В
дық қозғалыс деп қан
лыс жыл
б
б
бб
Түрлі түске боялған жабдықтармен безендірілген киіз үйдің ішкі көрінісі
а
а
с
с
п
п
ас
н і т р
ырсақ пісіріп
ыы
тер е
қ бы-
т рлі
ы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


11
§ 2. Тем пе ра ту ра, тем пе ра ту ра ны өл шеу әдіс те рі, 
тем пе ра ту ра шка ла ла ры
I Тем пе ра ту ра.
Сұй ық тық тер мо ме тр інің құ ры лы сы 
Де не тем пе ра ту ра сы ның мә нін тер мо ме тр мен 
(грек . 
тер мо жы лу мет рео өл шей мін
) өл­
шеу ге бо ла ды. 
Тер мо метр – де не нің не ме се қор ша-
ған ор та ның тем пе ра ту ра сын өл шеу ге 
ар нал ған ас пап.
Де не нің жылулық күйі молекулалардың қоз­
ға лыс жыл дам ды ғы мен анық та ла ды. Моле ку ла­
лы­ки не ти ка лық тео рия ға сәй кес де не ге бе рі ле тін 
энер гия де н е тем пе ра ту ра сын кө те ріп, мо ле ку ла­
лар дың қоз ға лыс энер гия сы на ай на ла ды. Жылу лық 
қоз ға лыс ты жә не де не нің жы лу лық күй ін си пат тай­
тын фи зи ка лық ша ма 
тем пе ра ту ра
деп атал ған.
Тем пе ра ту ра – де не нің жы лу лық күй ін 
си пат тай тын фи зи ка лық ша ма.
Сұй ық тық тер мо мет рі жі ңіш ке тү тік ше ден 
жә не сы нап пен не ме се спирт пен тол ты рыл ған 
кіш ке не дөң ге лек ше ден тұ ра ды. Тү тік ше өл шем 
бір лік те рі көр се тіл ген шка ла ға бе кі тіл ген 
(5, 
а
) су рет). Тем пе ра ту ра сын өл шей тін де не мен 
жа нас қан да, дөң ге лек ше ішін де гі сұй ық қы зып, 
ұлғаяды да, тем пе ра ту ра ның мә ні не бай ла ныс ты 
түтікше бойымен жо ға ры кө те рі ле бас тай ды.
Кү­ті­ле­тін­нә­ти­же
а ра ра ты қып с д р
 
ы лу лық л а
д
т м п ра ту ра ы л у 
т с л д р т с д р
ала сы дар
т м п ра ту ра ы 
л
л с
т м п ра ту ра лық 
а ла ла ры да қа рас ты
ру ды р с д р
Жауабы­қандай
р м м тр л р л м
д р б ы а л т
т м п ра ту ра сы л 
 т д л р д

б луы р
 
 р р с б п т
т р м м тр р с т 
 т м п ра ту ра ы 
л у қ а с

 
м ут т
 

а а а ық та ды
р м м тр д қ л да
ы ла ты с ық
ы ы сы а қа ра а да 
 б р л а ы р
 
л

л с а ла ла ры 
б ы а т м п ра ту
ра ы ру м д р
с с л д
л т ы рым а қа да
д л л л т р ала сы дар
Ан­дерс­ ель­сий
­
­ ­ е ­аст­ро­но­мы ­
­ ­і ­
п­сала­ун ­ ер­с ­те­ті­нің­ас­т­ро­но­м ­про­ ес­со­ры­
­
­тон­ның­ Жер ің­ ­ осінен­ а ­на­лу­ына­ ба ­ла­ныс­ты­
по­л с­те­ара­қа­ ық­тық­кі­ і­ре ­іп ­сы­ғы­ла­ ы ­ е­ен­ ­по­те­ а-
сын­тек­се­ру­мақ­са­тын­ а­ ­ым­ ас­ты­рыл­ған­ кс­пе­ ­
­м -
е­сі ­
­ ы­лы­
­ ­ра­ ус­тық­тер­мо­метр­ ка­ла­сын­с ­пат-
та ­тын­ еңбе ін­ а­р ­ла­ ы ­ л­ ке­ ін­нен­
л с
а ла сы
е­ен­ат­қа­ е­бол­ ы
ААР
ММАА
м д р
т ы рым а қа да
л т р ала сы дар
АН
бір
бір
лік
лік
(5,
(5,
Н
а ла ла ры
т м п ра ту
т м п ра ту
м д р
-
жә
жә
не 
не 
кіш
кіш
П
П
П
П
сипат
Сұй
Сұй
ық
ық
сы
сы
В
лыс
лыс
ты 
ты 
жә
жә
тын фи
тын фи
зи
зи
к
к
а
а
лық ша
лық ша
а
аа
В
Темпера
тай
б
ды
ды
ғы
ғы
лық 
лық 
тео
тео
рия
рия
ға 
ға 
е 
е 
тем
тем
пе
пе
ра
ра
т
т
ра
ра
ра
у
у
т
тт
ра
ра
у
уу
энер
энер
гия
гия
не
не
нің 
нің 
а
жылулық күйі молекулалардың қоз­
жылулық күйі молекулалардың қоз­
мен 
мен 
анық
анық
ға 
ға 
сәй
сәй
с
с
нің не
ратура
жылулық күйі молекулалардың қоз­
жылулық күйі молекулалардың қоз­
п
п
нің немесе қор
расын өл
а
тер
тер
мо
мо
ме
ме
өл
өл
шей
шей
мін
мін
шей
шей
шей
) өл­
) өл­
с
сы 
сы 
ме
ме
т
т
р
р
мен 
мен 
) өл­
) өл­
ы
Все
учебники
Казахстана
на
OKULYK.KZ
*
Книга
предоставлена
исключительно
в
образовательных
целях
согласно
Приказа
Министра
образования
и
науки
Республики
Казахстан
от
17 
мая
2019 
года

217


12
Ме ди ци на лық тер мо ме тр дің құ ры лы сы ның 
зерт ха на лық тер мо ме тр ден ай ыр ма шы лы ғы: дөң ге­
лек ше жа нын да ғы тү тік ше ка на лы та рыл ған (5, 
ә

су рет). Бұл көр сет кі штің ұзақ уа қыт бойы сақ та луы 
үшін ке рек, се бе бі ме ди ци на лық тер мо метр көр сет­
кі шін анық тау ке зін де ол де не ден алы на ды. Тер мо­
метр ді қай та қол дан ар алдында, сұ йық қай та ор ны­
на ке лу үшін оны сіл кіп­сіл кіп жі бе ру қа жет. Бөл ме­
де гі не ме се зерт ха на лық тер мо ме тр ді сіл ку дің қа же­
ті жоқ, өйт ке ні оның ішін де гі сұй ық температурасы 
өзі ор на лас қан ор та ның тем пе ра ту ра сы мен бір ге 
өз ге ріп оты ра ды. Бұл тер мо метр лер дегі сұй ық ты ң 
қоз ға лы сы на еш те ңе ке дер гі бол май ды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   199




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет