100
1.
анке
а т ы ы.
1957 жы лы не міс ин же не рі Ф.Ван кель ро тор
лыпор шен ьді қоз ғалт қыш тар жа сап шы ғар ған (65су рет). Қоз ғалт қыш та
ай нал ма лы пор шень (1) қол да ны ла ды (66су рет). Ро тор ерек ше фор ма да ғы
ци ли нд рге (3) ұқ сас ай на ла ды жә не иін ді біліктің (2) ай на лу ына алып ке ле ді.
Ро тор жә не ци ли ндр ара сын да ғы са ңы лау лар орақ тә різ ді үш жа ну ка ме ра сын
тү зе ді. Әр бір ка ме ра да пор ше ні бар төрт так ті лі іш тен жа ну қоз ғалт қыш та
рын да бо ла тын қа ра пай ым іш тен жа ну про цес те рі жүреді.
7
6
5
1
2
3
4
65-сурет.
Ван кель қоз ғалт қы шы
66-сурет.
Ван кель қоз ғалт қы шы ның құ ры лы сы
Ро тор дың қоз ға лы сы ке зін де ен гі зу са ңы ла уы (6) ар қы лы ка ме ра да сы ғы
ла тын ауабен зин қос па сы со ры лып алы на ды. Тұ тан дыр у біл те сінің (4) ұш қыны
қос па ны жа ға ды, ро тор ды ите ре тін газ кө ле мі ұлғаяды. Со дан соң пай да ла
ныл ған газ шығару са ңы лауы (5) ар қы лы сырт қа шы ға ды, осы үдеріс қай тала на
бе ре ді. Ро тор дың шы ғыс жақ та рын да ауаотын қос па сын со рып ала тын жә не
оны сы ға тын ва куум жа сау үшін қа жет гер ме ти за тор лар (7) ор на ты ла ды. Бұн
дай қоз ғалт қыш тың тех ни ка лық ар тық шы лы ғы – жо ға ры «ең бек өнім ді лі гі».
«Бүр ку, сы ғу, тұ та ну, шы ға ру» цикліне сәйкес келетін ро тор дың то лық бір
ай на лы мын да шы ғыс білігі үш то лық ай на лым жа сай ды. 1957 жыл ғы ро тор лы
қоз ғалт қыш тар дың бі рін ші сәт ті де мо нс тра ция сы нан кей інақ, жа ңа тех но ло
гия ға ли цен зи яны бү кіл әлем де гі жүз ге жу ық ком па ния лар ием ден ді, олар дың
ара сын да RollsRoyce, orsche, B
жә не Ford си яқ ты ірі ком па ния лар да бол
ды. Ро тор лы қоз ғалт қыш тар ды ка тер лер ге, қар да жү ре тін тех ни ка ға жә не же ңіл
ұшақ тар ға ор на та бас та ды. Қа зір гі кез де гі ро тор лыпор шен ьді қоз ғалт қыш тар
се нім ді лік, шығарылған газдағы улы заттар көрсеткіші бо й ын ша жә не отын ды
пай да ла ну жа ғы нан әлем дік стан дарт тар ға то лы ғы мен сәй кес ке ле ді.
2. е .
Қор ша ған ор та ның ла ста ну ын азай ту дың жә не қоз ғалт қыш тың
қу аттылығын арт ты ру дың бір жо лы – ди зель ді қол да ну ға кө шу. Ди зель оты
ны на қор ға сын қо сын ды ла ры қо сыл май ды. Ди зель ауа ға газ дар мен улы
Достарыңызбен бөлісу: