145
кө зі нің клем ма сын да за ряд тар дың жи нақ та луына қарсы әрекет ете ді. Ток
кө зін ің ішіндегі ку лондық күш те р мен бөг де күш тер дің ә рекеті 88су рет те сыз
ба тү рін де бе ріл ген. Бөг де күш тер дің әрекеті нен ток кө зі нің бір по лю сін де оң
за ряд, екін ші сін де те ріс за ряд жи на ла ды. По люс тер де гі өріс по тен циал да ры
1
және
2
бел гі ле рі мен бел гі лен ген. Те ріс за ряд ты по лю ске қа ра ған да оң за ряд ты
по люс тің по тен циалы әл де қай да жо ға ры бо ла ды
1
2
.
+
-
+
q
- q
1
2
F
б
F
К
F
К
F
б
88-сурет.
Ток кө зі нің за ряд та ры на бөг де
жә не ку лондық күш те рдің әрекеті
Қосымша
Ток көз де рі нің түр ле рі
Жұ мыс – энер гия ның бір түр ден екін ші түр ге ай на лу өл ше мі. Ток кө зі
ішін де гі за ряд тар ды бө лу ке зін де жұ мыс ат қа ры лады: бөг де күш тер за ряд
тар дың ор нын ау ыс ты ра ды, де мек, энер гия ның бас қа түр ле рі электр энер
гия сы на ай на ла ды. Қол да ныл ған энер гия тү рі не
бай ла ныс ты ток кө зі нің жұ мыс іс теу прин ци пі
мен құ ры лы сы әр түр лі бо луы мүм кін. Олар дың
кей бі реуін қа рас ты рып кө рейік.
лектро ор м шинесі
(89су рет). Бұл ток
кө зін де үй ке ліс арқылы электрле ну нә ти же сін де
ме ха ни ка лық энер гия электр энер гия сы на ай на
ла ды. Әр тек ті за ряд тар екі кон ден са тор ға – Лей
ден бан ка ла ры на жи на ла ды.
Термопара_немесе_термо_лемент.'>Термопара немесе термо лемент.
Әр түр лі
ме тал дан жа сал ған екі сым ның қо сыл ған же рін
қыз ды ру ке зін де, олар да электр то гы пай да
бо ла ды (90су рет). Іш кі энер гия электр энер гия
сы на ай на ла ды.
Фото лемент
(91су рет). Крем ний, се лен тә різ ді бір қа тар зат тар дың ато мы
жа рық тың әсе рі нен элект рон дар ын жо ғал та ды, олар дың зат қа ба ттары ның
ара сын да қай та бө лі нуі нің салдарынан по тен циал дар ай ыры мы пай да бо ла ды.
Осы лай ша жа рық энер гия сы электр энер гия сы на ай на ла ды. Күн ба та реяла ры
осы әдіс пен жұ мыс іс тей ді.
Өзтәжірибең
лектроскоптың л ем-
ері рт рлі арлармен
асағант ір белерің і
қа талаң ар т елерін
салыстырың ар арлар-
ағы ар қала тарал ы
89-сурет.
Элект ро фор мә ши несі
А
А
Осы
Осы
о
о
сы
сы
әдіс пен
әдіс пен
Р
Фото лемент
Фото лемент
жа
жа
рық тың
рық тың
жа
жа
жа
жа
ара
ара
сын да
сын да
қай
қай
Осы
Осы
лай ша
лай ша
жа рық
жа рық
әдіс пен
әдіс пен
М
жа
жа
к
к
е зін де,
е зін де,
(90
(90
су рет).
су рет).
ай на ла ды.
ай на ла ды.
Фото лемент
Фото лемент
әс
әс
е рі нен
е рі нен
А
ряд тар
ряд тар
бан ка ла ры на
бан ка ла ры на
жи на ла ды.
жи на ла ды.
Термопара
Термопара
не
Достарыңызбен бөлісу: