Тірек түсініктер: титрлеу қисығы, ерітінді концентрациясы, рН, ерітінді титрі
Сұрақтар мен тапсырмалар:
Деңгей
|
Тапсырмалар
|
Білу
|
Ерітінді титрі дегеніміз не? Натрий гидроксиді титрін есептеуге арналған формуланы жазыңыздар.
|
Түсіну
|
Күшті негізді күшті қышқылмен титрлегенде эквиваленттік нүктеде рН қалай есептеледі?
|
Қолдану
|
Массасы 0,1560 г фосфор қышқылы үлгісін титрлеуге 26 мл калий гидроксиді жұмсалды. Калий гидроксидінің молярлы концентрациясы мен ерітінді титрін анықтаңыздар.
|
Талдау
|
Күшті негіздің күшті қышқылмен титрлеу қисығын талдаңыздар. Титрлеу қисығының негізгі аймақтарын бөліп көрсетіңіздер.
|
Жинақтау
|
Егер 15,00 мл NaOH ерітіндісін титрлеуге18,70 мл HCl ерітіндісі жұмсалса натрий гидроксиді ерітіндісінің молярлы концентрациясы қандай болғаны? (T(HCl) = 0,002864).
|
Бағалау
|
«Қышқылды-негіздік титрлеуге» ассоциограмма құрыңыздар
|
Тұжырым/Summary
1. Аррениус теориясы бойынша, қышқылдар – сутек ионын түзе диссоцияланатын заттар.
Негіздер - диссоцияланған кезде гидроксил ионын түзетін заттар.
2. Протолиттік теория деп аталатын, Бренстед – Лоуридің қышқыл мен негіз теориясы бойынша: қышқылдар – протон беруге бейім заттар (протон доноры), негіздер –протон акцепторы.
3. Льюис қышқылдары - электрон жұбы акцепторы, негіздер – электрон жұбы доноры.
4. Судың иондық көбейтіндісі 25 °С температурада Kн2о= [H+][OH-] =1·10-14 .
5. [Н+] және [ОН-] иондары концентрациясы бір-біріне қатысты алғанда кері пропорционалды өзгереді.
[H+]=1·10-14/ [OH-]
[OH-] =1·10-14/ [H+]
6. Қышқыл ерітінділерде сутек ионы концентрациясы: [H+] > 10-7 моль/л, гидроксид - ион концентрациясы [OH-] < 10-7 моль/л; [H+] > [OH-]. Сілтілік ерітінділерде сутек ионы концентрациясы: [H+] < 10-7 моль/л, [OH-] > 10-7 моль/л,[H+] < [OH-].
7. Сутектік көрсеткіш ерітіндідегі сутек ионы белсенділігінің өлшемі, ол сандық түрде оның қышқылдылығын анықтап, сутек ионы концентрациясының теріс ондық лограифмі ретінде өлшенеді:
pH = – lg [H+] или [H+] = 10–pH
pОH = – lg [ОH-]
pH + pOH = 14
8. Буферлі ерітінділер немесе буферлі жүйелер дегеніміз- оларға аздаған күшті қышқыл немесе негіз қосылғанда рН-ы іс жүзінде өзгермейтін ерітінділер. Буферлі жүйелер тірі ағзалар өмірінде маңызды рөл атқарады.
9.Титрлеу дегеніміз – талданушы ерітіндіге заттың эквиваленттік мөлшерін дәл анықтау үшін стандартты ерітінді қосу.
Қышқылды-негіздік титрлеуде қолданылатын титрантқа байланысты оның 2 әдісі қолданылады: ацидиметриялық және алкалиметриялық титрлеу. Ацидиметрияда қышқылдар қолданылады- тұз қышқылы (HCl), күкірт қышқылы(H2SO4) және т.б., алкалиметрияда – сілті ерітінділері (NaOH, KOH, кейде Ba(OH)2) қолданылады.
10. Титрлеу нәтижесі болып концентрацияны анықтау, титрді табу, титрлеу қисығын тұрғызу есептеледі.
Словарь
№
|
Русский
|
Казахский
|
Английский
|
1
|
кислота
|
қышқыл
|
acid
|
2
|
кислотно-основной
|
қышқылдық-негіздік
|
acid-base
|
3
|
принимать
|
қабылдауға
|
accept
|
4
|
акцептор
|
акцептор
|
acceptor
|
5
|
кислотность
|
қышқылдық
|
acidity
|
6
|
щелочь
|
сілті
|
alkali
|
7
|
водный раствор
|
сулы ерітінді
|
аqueous solution
|
8
|
основание
|
негіз
|
base
|
9
|
сила основания
|
негіз күші
|
base strength
|
10
|
основность
|
негізділік
|
basicity
|
11
|
буфер
|
буфер
|
buffer
|
12
|
буферный раствор
|
буферлі ерітінді
|
buffer solution
|
13
|
бюретка
|
бюретка
|
burette
|
14
|
разбавление
|
сұйылу
|
dilution
|
15
|
растворять
|
еріту
|
dissolve
|
16
|
отдавать
|
беру
|
donate
|
17
|
донор
|
донор
|
donor
|
18
|
диссоциация
|
диссоциация
|
dissociation
|
19
|
титрование
|
титрлеу
|
titration
|
20
|
титрант
|
титрант
|
titrant
|
21
|
сопряженная пара
|
жұптасқан(қосарланған) жұп
|
conjugate pair
|
22
|
индикатор
|
индикатор
|
indicator
|
Тарау бойынша тест тапсырмалары:
1. Аррениус теориясы бойынша HCl
негіз
қышқыл
бейэлектролит
тұз
екідай
2. Льюис қышқылы
электрон жұбы акцепторы
электрон жұбы доноры
протон доноры
протон акцепторы
ерітіндіде гидроксид-ион түзеді
3. Тек күшті негіздер орналасқан қатарды таңдаңыздар
Fe(OH)3, KOH, Ba(OH)2
NaOH, Ca(OH)2, Cu(OH)2
KOH, NaOH, LiOH
Fe(OH)3, Cu(OH)2,NaOH
KOH, Ba(OH)2,NaOH
4. 0,01M NaOH ерітіндісінің pH мәні:
2
12
13
1
4
5. Егер 25оС температурада [OH-]=0,001 болса, сутек ионы концентрациясы:
1·10-14
1·10-13
1·10-12
1·10-11
1·10-10
6. Егер рОН=4 болса ерітінді рН есептеңіздер
10
9
7
11
8
7. Ацетаттық буферлі ерітінді
СН3СООН + СН3СООNa
Н2СО3 + NaНСО3
NaH2PO4 + Na2HPO4
HHb + KHb
HHbO2 + KHbO2
8. Сілтілік ортада таңқурай түс беретін:
Метилоранж
Лакмус
Фенолфталеин
Метил қызыл
Тимол көгі
9. 10мл 1М HCl ерітіндісін 1М NaOH ерітіндісімен титрлегенде эквивалент нүктесіне жету үшін натрий гидроксидінің қажетті көлемі
20мл
5 мл
15мл
10мл
7 мл
10. Анықтаманы жалғастырыңыз:
Титрант дегеніміз...
Талданатын ерітінді
Концентрациясы белгісіз ерітінді
Концентрациясы белгілі ерітінді
Құрамы белгілі ерітінді
Бір молярлы ерітінді
Достарыңызбен бөлісу: |