Байланысты: Суюндикова Ж.Т. Адам экологиясының негіздері
Білім деңгейі. Білім беру антропоэкожүйенің анализінің құрылымына қатысты әлеуметтік институт ретінде қарастырылады, қоғамда маңызды экономикалық, әлеуметтеу және мәдени қызметтер атқарады. Экономикалық қызмет құрылымы қоғамның кәсіби құрылымынан және тұрақтылығынан тұрады. Білім, қоғам үшін керек жұмысты орындау, керек білім мен ережелерді қалыптастыратын жұмыскерлерді қалыптастырады. Әлеуметтік қызмет – қатысу отбасымен бірге және басқа қоғамдық институттармен қатар, тұлғаны әлеуметтендіруде т.с.с әрбір адамның қалыптасуында, рухани және мәдени құндылықтарды ұғыну, нормалар, мінез-құлық белгілі бір қоғамға немесе адам тобына қатысты.
Мәдени білім қызметі, адамдарды ерте жинақталған мәдени құндылықтарды тәрбиелеу, шығармашылық мүмкіндіктеріне және олардың шығармашылық қалыптасу мақсатына негізделген. Білім адамның мінез – құлығына әсер етеді. Қазіргі заман білімнің ерекшелігі – оның экологиялық ерекшелігі.
Орта білімді адам деңгейімен және қоршаған өмір арасында анық кері байланыс бар. Білімнің жоғары деңгейі тиімдірек жұмыс жасауға мүмкіндік бере отырып, табиғат ресурстар барынша тиімді алып, қоршаған ортаны барынша бұзбауға мүмкіндік береді.
Сонымен қатар білімнің жоғарғы деңгейі тек әлеуметтік-экономикалық жағдайы жақсы адамдарда мүмкін, адам ерте жастан бастап бір үзім нан жайлы ойламауы керек. Білім алу мүмкіндігінен басқа, оған деген стимбул болу керек. Мүмкін, жақсы білім алу үшін стимбул болып жақындардың ара – қатынасы болып табылады.
Антропоэкожүйенің ақпараттық алаңы, оның территориялық шекарасы және өмір сүру уақыты. Антропоэкожүйенің құрылысы мен динамикасын қарастырғанда ақпараттық қиындықтар ең маңызды болып табылады. Ақпарат ағындары кез келген территориялық жүйенің негізін біріктіреді, бірақ ең маңызды орынды антропоэкожүйеде оның орталық звеносы – адамдар қауымы алады. Ақпараттық ағындар анторпоэкожүйенің ақпараттық ағынын қалыптастырады. 1975 жылы В.П.Алексеев бұл жайында, ақпарат деген, анторпоэкожүйенің ішінде жүретін (бұл жүйені антропогеоценоз деп атаған), бірнеше деңгейге бөлінген болуы мүмкін деп жазған. Олардың алғашқысы – этникалық т.с.с мәдени құндылықтар, діни көзқарас, қауымның санасын анықтайтын және дәл осы халықтың құрамына және басқа халықтың қосылатыны анықталатын. Екінші деңгей, көріністер мен мағыналарын құрады, бұл жүйелермен қатынастармен басқа антропоэкожүйелермен байланысты ұқсас немесе қарама-қарсы типті т.с.с алмасу сферасына кіреді. Үшінші деңгейге нақты білімді көрсетуге болады, ұжымда жинақталған және оның тар локальді спецификасын көрсетуге болады. Ақпараттық аймақ өз бетінше өмір сүретін, әлеуметтік психология заңдарына кіреді. Егер шаруашылық ұжымының жұмыс қабілеттілігі бар, аздаған модификация санымен сипатталса, олардың шаруашылық деңгейінің классфикациясына жатса, онда, ақпарат аймағының көлеміне сәйкес келмейді. Ондағы дәстүр өндірістік тәжірибе басқа да тең шарттарда, оларға ие адам санына қарағанда маңыздырақ болып есептеледі. Бірдей білім дәрежелері жоғары адамдарда жұмыс көлемі үлкен болады. Егер сандық айырмашылық көп болса, ақпараттық көлем тіпті, шағын ұжымның өзінде оның шаруашылық өрлеуіне мүмкіндік туғызады, еңбек өндірісінің жоғары өндірісін және пайдаланатын аймақтың тиімді қолданылуын қамтамасыз етеді. Сонымен қатар ақпараттық аймақ көлемі көрші ұжымдағы ақпараттық аймаққа әсер етіп, олардың арасындағы өндірістік дәрежеге жауап береді.