Оқулық. 2-басылым. Астана: ф олиант, 2013
Баңылау сүрақтары
жүктеу/скачать 17,71 Mb. Pdf көрінісі
|
| 122
Баңылау сүрақтары 1. Ж ем іс салы п тұрған бақтағы ж еміс ағаш тары н күтудің негізгі міндеттері. 2. Жеміс бағында көктемде, жазда және күзде қандай агротехникалық жүмыстар атңарылады? 3. Жеміс ағаштарын көктемгі үсіктен ңорғау үшін қандай агротехникалық шаралар қолданылады? 4. Жеміс дақылдарының гүлдерін тозаңдандыру үшін бал аралары ңандай рөл атңарады? 3.13. Ж е м іс а ғ а ш т а р ы н қ а л ы п т а с т ы р у ж ән е ң ы р қ у Қ ы рқу деп ж ем іс ағаш тары ны ң өсуін жөне жеміс са- луын реттеуге багытталған операциялардың жиынтығын айтады. Қ ы рқу арңылы жас баңтарда жеміс агаштарының қаж етті конструкциясы қалы птасты ры лады . Ал ж еміс салып түрган баңтарда қы рқудан кейін жеміс салатын б үтақтар ж асар ад ы , соны ң нөтиж есінде ағаш тарды ң өнімділігі артады . Ж еміс ағаштарының ж ы лды қ өсімдері мен бүтақтарын қы рңу ағаш тарды ң іш кі бөліктеріндегі ж ары қ пен ауа реж им дерін ж ақ сар тад ы , ж ем істер ін ің реңін аш ады . А ғаш тарды ң бөрікбастарын сирету оларды зиянкестер мен ау р у л ар д ан қ о р гау үш ін п ести ц и дтерм ен өңдеу ж үмы сы н ж еңілдетеді. Ауруға ш алды ққан ж әне сынган бүтақтарды кесу қ ау іп ті зи ян к естер мен ауруларды ң тарауы на тосқауы л болады. Қ ы рқу арқы лы ағаш тарды ң көлемін реттеуге болады. Бөрікбастарды ң бойын қыс- қарту ж әне бүйір ж аңтары н ш ектеу ағаш тарды ң бүкіл аум ағы на ж а р ы қ ты ң ж ақ сы түсуіне септігін тигізеді, ағаш тарды күтіп-баптау кезінде өнімділігін арттырады. Дүрыс қы рқы лған жеміс ағашта ры н ы ң өркендерінде сау, белсенді жөне үзаң уақы т фотосинтез процесі ж үретін ж ап ы рақтар өсіп дамиды. Ф отосинтездің интенсивтілігі мен өн ім ділігі артады , өсу мүш елері мен ж ем істердің к ө м ір су л ар м ен қ о р ектен у і ж а қ с а р а д ы . А гаш тард ы ц тін д ерін д е п л а с т и к а л ы қ заттар д ы ң қоры ж е т к іл ік т і төзім ділігі артады , қоректенуі ж аңсарады . Қ ы рқу кезін д е өр тү р л і д ақ ы л д ар мен сорттарды ң биологиялың ерекш еліктері, ағаш тарды ң ж асы , баңтар- ды ң типі ескеріледі. $ Қ ы р қ у д ы ң қ ү р а м ы н а б ү таң тар д ы ң ж өне ж ы л д ы қ өсімдердің бөліктерін кесудің мы надай операциялары - ны ң ңатары ж атады : қы сқарту, сирету, ж асарту, ж азғы қы р қу. >Д' .V ? Ж ем іс өсірум ен ай н ал ы саты н бағбандар қ ы р қ у д ы ағаш тарды ң ж асы н а қар ай м ы надай өдістерге бөледі: ңалы птасты раты н, реттегіш жөне ж асартаты н. Қ алы птасты ру өдісі ж ем іс көш еттері оты рғы зы лған- нан басталып, ағаш тарды ң бөрікбастары ны ң қалы пта- суына дейін ж үргізіледі. Б үл өдістің негізгі м ақсаты - берік, орны қты ң аң қа бүтақтар ж асау, бөрікбас көлемін- дегі қ аң ң а, ж арты лай ңаңңа бүтақтары жөне өсіп келе ж а т ң а н та р м а ң та р д ы ң б ір к е л к і о р н ал асу ы н , ж а р ы қ түсуін ңамтам асы з ету, ерте ж еміс салуы н тездету. Б и о л о г-ғал ы м П .Г . Ш и ттің зе р т т е у л е р ін ің ңоры - тындысы бойынш а, реттеу әдісі ағаш тарды ң екі жасы- нан басталып бес ж асы н а дейін созы лады . Б ү л әдістің м ақсаты - ағаш тарды ң ж ы л сайы нғы мол өнім ділігін ң а м т а м а с ы з е т у , ж е м іс а ғ а ш т а р ы н т ү р а қ т ы т ү р д е ж аңартуға ңаж етті ж ағдайлар ж асау, өркендердің үдайы өсуін саңтау. 21-сурет. жүктеу/скачать 17,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|