1-тапсырма. Өлеңді жаттап алыңдар.
АнА тіЛі
Адам деген не көрмейді түсінде,
Жатыр екем бүгін қабір ішінде.
Дағыстанның кең аңғары, күн ыстық,
Көкірегімде орнаған бір тыныштық.
8–3436
114
Асау өзен арқырайды жарды ұрып,
Жұрт тараған, жалғыз мені қалдырып.
Мен жатырмын үнсіз туған жерімде,
Жер болады балғын тәнім менің де.
Мен жатырмын қара жерге табына,
Көрмейді ешкім, келмейді ешкім маңыма.
Тек қырандар шаңқылдайды шың жақта.
Бұғылар кеп ыңырсиды бір жақта.
Кетті ғой деп қыршын ғана жасында,
Жыламайды ешкім молам басында.
Анам қайда, досым қайда күндегі,
Жарым қалай жатқанымды білмеді.
Бар адамнан жатырмын тек бөлек мен,
Бір дауысты естіп қалдым кенеттен.
Естідім мен осы арадан үнін де,
Екі кісі сөйлесті авар тілінде.
Мен жатырмын жер астында көз жұмып,
Мына екеуі күбірлейді сөз қылып:
Ғасан деген бір кісінің қулығын,
Әли деген бір кісінің сұмдығын.
Естідім де сөзін ана тілімнің,
Бойым жылып, лезде мен тірілдім.
Балгер де емес, дәрігер де емес емдейтін,
Тек өзімнің тілім екен сөйлейтін.
Өзге бір тіл емдер басқаларыңды,
Мен онымен айта алмаймын әнімді.
Егер тілім ертең болса құрымақ,
Мен дайынмын өлуге де бүгін-ақ.
Аударған Сағи Æиенбаев
115
2-тапсырма. Өлеңнің құрылымдық жүйесіне және көріктеу құрал-
дарына талдау жасаңдар.
4-тапсырма. Повесті оқып, идеясын анықтаңдар. Автордың тіл туралы
айтқан негізгі ойын дәптерге жазып алыңдар.
Достарыңызбен бөлісу: |