Құбылмалы (қалқымалы) валюта бағамы кезіндегі мак-
роэкономикалық саясат
Бұл жағдайда ОБ валюта нарығына араласпай-ақ, ұлттық
валютаның айырбас бағамына (сəйкесінше, таза экспорт көле-
міне де) төлем балансы тұрақтанғанша дейін өзгеруіне мүмкін-
дік бере алады. Мұндай бағам кезінде ОБ-тің валюталық
резервтері мен ақша базасы шамалары өзгермейді. Яғни, елде
еркін құбылмалы айырбас бағамы қолданылса, онда төлем ба-
лансының түзетілуі мемлекеттің араласуынсыз автоматты түрде
қамтамасыз етіледі.
Бюджет-салық саясаты. Мемлекеттің шығындардың ар-
туы жиынтық сұранысты ұлғайтып, IS қисығын IS
2
жағдайына
оңға жылжытады (13.12 a-сурет). Жиынтық сұраныстың ұл-
ғаюынан ұлттық табыс артады жəне пайыз деңгейі де r
1
шама-
сына артады. Бұл үрдіс ел ішіне сырттан капиталды ағылтып,
төлем балансының оң сальдосын қалыптастырады. Құбылмалы
айыр бас бағамы кезінде ұлттық валютаның құны төлем балан-
сының нөлдік сальдосы қамтамасыз етілгенше дейін арта
береді.
13.11-сурет. Тіркелген валюта бағамы кезіндегі ақша-несие саясаты
321
Валюта бағамының артуы салдарынан таза экспорт қысқа-
рады. IS қисығы солға жылжиды. Төлем балансының оң сальдо-
сы қаншалықты орын алса, соншалықты валюталық бағам арта
береді жəне таза экспорт қысқара береді, яғни ішкі пайыз деңге-
йі əлемдіктен жоғары болады. Тепе-теңдік бастапқы қалпына
қайтып келеді. Алайда бұл тепе-теңдік жоғары валюта бағамы
кезінде орын алады (13.12 ə-сурет).
13.12-сурет. Құбылмалы валюта бағамы кезіндегі бюджет-салық саясаты
Сонымен, құбылмалы валюта бағамы кезінде кіші ашық эко-
номикаға деген ынталандырушы бюджет-салық саясатының
нəтижесі тиімсіз болып қалады, өйткені мемлекеттік шығын-
дардың артуы салдарынан таза экспорт қысқарып, ұлттық табыс
өзгермей қалады.
Достарыңызбен бөлісу: | 
