258
11.1-кесте. Экономикалық циклдің типтері
№
Циклдің типтері
Ұзақты-
лығы
Басты ерекшеліктері мен
себептері
1 Дж. Китчин
циклдері (қорлар
циклдері)
2-4 жыл
Тауардың өмір сүру циклімен,
əлемдік алтын қорларының
өзгеруімен байланысты орын
алатын қысқа мерзімдік
толқулар.
2 К. Жугляр циклдері
(инвестициялық неме-
се бизнес циклдер)
7-12 жыл
Банктердің əрекеттерінен
туындайтын ақша-несие
факторларының өзгеруінен
негізгі капиталдың
кезеңділікпен жаңаруына
байланысты орын алатын орта
мерзімдік толқулар
3 К. Маркс циклдері
10 жыл
Негізгі капиталдың жаппай
жаңаруымен байланысты
орын алатын орта мерзімдік
ауытқулар
4 С. Кузнец циклдері
(құрылыс циклдері)
15-25 жыл Тұрғын үйлер құрылысын
жəне бірқатар өндірістік
ғимараттардың түрлерін жаппай
жаңартумен байланысты орын
алатын ұзақ мерзімдік толқулар
5 Н. Кондратьев
циклдері («Ұзын
толқындар»)
40-60 жыл Ғылыми-техникалық прогрестің
дамуымен, экономикадағы
құрылымдық алға жылжулар
мен өзгерістерге байланысты
орын алатын ұзақ мерзімдік
толқындар
6 Форрестерлік
циклдер
100 жыл
Жаңа энергиялар мен
материалдардың пайда болуы-
мен, шикізат көздерін жаңадан
ашумен байланысты қоғамның
жаңа сатыларға өтуімен сипатта-
латын өзгерістер
7 Тоффлерлік
циклдер
Мыңжыл-
дықтар
Өркениеттік дамулардың ұласуы
|