297
Жергілікті жердің белгілі бір нүктесіндегі магниттік ауыту
бұрышының деректерін біле отырып,
магниттік азимуттан нағыз
азимутқа немесе дирекциондық бұрышқа өтуге болады.
Магниттік азимуттан нағыз азимутқа өту үшін
А
н
= А
м
+
δ
,
бірақ бұрын
А
н
γ
α
+
=
дəлелденуіне байланысты [
8.2-сурет].
8.2-сурет
.
ОL түзуіндегі бағыттарының бұрыштары: А– нағыз азимут;
А
м
– магниттік азимут;
α
–
дирекциондық бұрыш;
γ
– меридиандады
жақындату бұрышы;
δ
– магниттік ауытқу бұрышы.
Формуланың оң жақ бөлігін өзара теңестіру арқылы төмендегі
мəндер шығады: А
м
γ
α
δ
+
=
+
одан
=
α
А
м
+
γ
δ
+
δ
-
γ
=π
алгебралық айырмасын
бағытқа тузету енгізу дейміз.
Меридиандарды жақындату мен
магниттік ауытқу бұрыштары
туралы деректер топографиялық картаның əр бетінің
оңтүстік бұрыштамасының астында жазылады. Магниттік ази-
муттан дирекциондық бұрышқа өту үшін магниттік азимуттың
мəніне түзетудің мəнін қосамыз [13.2-сурет].
α
= А
м
+π;
дирекциондық бұрыштан магнитті азимутқа өту үшін түзетудің
мəнін аламыз.
А
м
-
α
- π;
298
1 мысал:
АВ түзуінің Амаг = 210º, магнит тілінің ауытқуы 3º
АВ түзуінің нағыз азимутын анықта. А
н
= А
м
+
δ
=210º + 3º - 213º.
2 мысал: АВ
түзуінің
дирекциондық бұрышы
α
=68º магнит
тілінің ауытқуы
=
δ
2º меридианды жақындату бұрышы
0
1
=
γ
ВС түзуінің магниттік азимутын анықта. А
м
= 68
0
– 3º10’ = 64º50’.
3 мысал:
Магнит
тілінің ауытқуы
=
δ
-5º. Меридиандар-
ды жақындату бұрышы γ
=
2º, түзетудің, мəні π анықта: π
( )
0
0
0
7
2
5
−
=
+
−
−
=
.
4 мысал:
АВ түзуінің магниттік азимуты А
м
=85º
бағытқа
енгізілетін түзету π = -7º АВ түзуінің дирекциондық бұрышын
анық та.
α
= А
м
+ π = 85º
- 7º = 78º.
Достарыңызбен бөлісу: