Тірек сигналдары бойынша оқыту технологиясы (В. Ф. Шаталов бойынша) Тірек белгілері арқылы оқыту технологиясының негізін қалаған В. Ф. Шаталов. Мақсаты: əр оқушының білім, білік, дағдыны қалыптастыру, жеке ерекшеліктерін ескере отырып, барлық балаларды оқыту, жеделдете оқыту. Принципі: - үздіксіз қайталау, кезеңдік бақылау, ірі блоктар бойынша оқыту, тірек сигналдарын пайдалану, əрекет негізіне бағыттау; - жекелей əрекет жасау; - ізгіліктілік; - күш түсірмей оқыту; - түзету, жетістікке жетелеу, болашағын ашу, өсуге ұмтыл- дыру; - жетістіктің жариялылығы; - тəрбие мен оқытуды байланыстыру. Технологияның мазмұндық ерекшелігі: 1. материалдар ірілендіріп беріледі; 2. блоктық түрде беріледі; 3. оқу материалын тірек сызбалары – конспектілеу арқылы беру; 4. берілетін ақпаратты, ойды айқын бейнелейтін тірек конспектісі. Ұжымдық оқыту технологиясы Мақсаты: əр оқушының қабілетін дамыту, еңбек етуге баулу ұйымшылдық қабілеттерін ояту, ынтымақтастыққа тəрбиелеу. Өзін- өзі басқаруға, байқампаздыққа жетелеу. Ерекшелігі: 1. Жекелей оқыту. 2. Жұптық оқыту. 3. Топтық оқыту. 4. Ұжымдық. Оқушы-оқушы, оқушы-оқытушы, оқушы-үйретуші міндеттерін атқарады. Талаптары: - Əр оқушының еңбегі пайдалы болуы керек. - Өзінің ғана емес, басқаның да еңбегіне жауапкершілікпен қарау. - Өзі оқи отырып өзгені оқыту. - Түсінбегенді түсіндіру, меңгергенше меңгерту. Технологияның жүргізілу кезеңдері: 1. Тапсырмаларды даярлау кезеңі: - берілген тапсырмамен танысу; - шағын бөлімдерге бөлу; - əр бөлімдерге ат қою; - жоспар құру; - жоспарға сүйене отырып, текст мазмұнын меңгерту; - тексеру сұрақтарын даярлау. 2. Тапсырман екінші оқушыға түсіндіру кезеңі: - тақырыптың мақсаты не? - жоспармен таныстыру; - мазмұнын түсіндіру; - бақылау сұрақтары бойынша түсінгенін зерттеу. 3. Өз бетінше жаттығу жазу, тəжірибе жасау, есеп шығару, шығарма жазу, түсінгенін баяндау кезеңі. Тəрбиелік мəні: 1. өзін-өзі басқару; 2. өзіне-өзі қызмет ету; 3. жауапкершілікті сезіну; 4. басқаның еңбегін бағалай білу; 5. ұқыптылық; 6. белсенділік; 7. адалдық; 68 69 8. байқампаздық; 9. зейінділік; 10. ынтымақтастық; 11. ұжымдық; 12. бірі бəрі үшін, бəрі бірі үшін принципінің орындалуы.