–
177
–
Есеналиева Жанар
тiл дiң кызметiне қарай бiр сөз көле мiнде не бiрыңғай жуан, не
жiңiшке болып ыңғайласып, үйлесiп келуiн тiл үндестiгi дейдi.
Мыс., балаларымызға, жiгiттерiмiзге т. б. Дауысты лардың сөз
көлемiнде epiннiң кызметі жaғынан ыңғайласып, үйлесiп келуiн
epiн үндестiгi дейдi. Мыс., кырр. т. үйлөрүмүз, көбөлөктөрге т.б.
Синкретизм
- әртүрлі айтылымдық тұлғалардың қызметтік
бірлесуі, қарама-қарсылықтарды бейтараптандыру, Таңбалаушы-
амалдарды даралаудағы Таңбаланушылардың сәйкес келуі, бір
формада бірнеше мағыналардың берілуі. Мыс., ор.т. предложный
падеж әрі түсіндіру, әрі жатыс (мекен) септігі мағынасында, ал қаз.т.
барыс септігі әрі бағыттық, әрі мекендік мағынада қолданылады.
Синтагматика -
Тіл жүйесін зерттеудегi аспектiлердiң бi-
pi. Тiл Таңбаларының арасын дағы ерекше синтагматикалық қа-
тынастарды зерттейдi. Нақты Сөй леуде немесе Мәтiнде тiзiле
орна ласқан тiлдiк единицалар арасында пайда болады. С.
Парадигматикаға қарсы қойылған. Синтагматикалық қатынастар
тiл құрылысының түрлi деңгейiнде ажыратылады, сондық тан,
фонетикалық, морфологиялық, синтаксистiк, лексикалық С. Сөз
eтi ледi. С. фонетикалық единицалар дың, бiр дериваттағы әр типтi
Мор фемалардың, Cинтаксистік конструкциялардың және Сөздер
компоненттерiнiң бiр -бiрiмен тipкecy ережелерiн зерт тейдi.
Достарыңызбен бөлісу: