| 9.5. Көмірсулардың алмасуы жəне оның реттелуі
Көмірсулардың биологиялық маңызы. Көмірсулар - құрамын-
да көміртегі, сутегі жəне оттегі бар органикалық қосылыстар
тобы. Олар моно-, ди-, полисахаридтер болып бөлінеді. Мал де-
несі құрғақ затының 2 пайызы көмірсулардың үлесіне тиеді.
Көмірсулар организмде жеңіл ыдырап, өз деполарынан
шапшаң шайылады да, оңай тотығады. Сол себепті организм-
ге қосымша қуат қажет болған жағдайда (түрлі эмоция, дене
жұмысы, т.б.) ең алдымен көмірсулар пайдаланылады.
Көмірсулар (глюкоза) организмде негізінен қуат көзі ре-
тінде пайдаланылады немесе энергия қорына (гликоген) айна-
лады. Сонымен қатар олар түрлі күрделі қосылыстардың (нукле-
опротеидтердің, гликопротеидтердің) құрамына кіреді. Олар
бұлшық еттердегі биохимиялық процестер мен энергия алмасу-
ында маңызды рөл атқарады. Сол себепті қан құрамында глюкоза
мөлшері азайса (гипогликемия) дене температурасы төмендеп, ор-
ганизм əлсірейді, орталық жүйке жүйесі мен бұлшық ет қызметі
бұзылып, жүрек жұмысы нашарлайды, дене дірілдеп, мал қатты
терлейді. Қант деңгейі күрт төмендеп кетсе, тіршілік тоқтап та
қалады.
| 
