Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }

578
10 бөлім. Құрсақ қуысы агзаларының клиникалық анатомиясы
ү л к ен ш арбы м ай дан ң абы лдай ды . Қ ан ж о ғар ғы ш а ж ы р қ а й вена- 
сы на ң үяд ы .
А сқазан қ а л тң ы сы н , алд ы н ан (12-елі іш ек п ен ш ек ар ад а) v.prae- 
pylorica Мейо кесіп отеді. В ена оң ж а қ v. g a stric a -та. ң ү яд ы ж ән е 
асң азан мен 12-елі іш ек ш ек ар асы н д а ж а т ад ы . Б ү л ж ағд ай д ы
ң ары н р е зек ц и ясы к езін д е ескеру к ер ек .
А сң азан н ы ң қ ы с қ а вен ал ар ы қ ан д ы асң азан н ы ң түбі мен дене- 
сінен қабы лд ап , тал аң венасы н а қ ү я д ы .
А с қ а за н нервтенуі: А сң азан с и м п а ти к ал ы ң ж ән е п арасим пати - 
кал ы ң нервтермен ң ам там асы з етіледі.
П ар аси м п ати к ал ы ң нервтену — е к і кезбе нерв ар ң ы л ы ж ү р ед і. 
Олар қүр саң ң а оңеш пен бірге кіред і.
А лды ң ғы (сол ж аң т ы ң ) кезбе нерв о ң еш тің ал д ы ң ғы к о к ет (д и а­
ф рагм а) пен оңеш арасы нд ағы б ай л ам д а ж атад ы .
Б ү л байлам к о к ет-асң азан б ай л ам ы н а отеді. К окет пен о ң еш тің
арасы ндағы б айлам да кезбе н ервтің оң ж а қ баған ы м ен бірге оңеш
пен к ар д и ал д ы б о л іктің 5 — 7 та р м а қ т ар ы отеді.
А ртңы (оң ж а қ ) кезбе нерв іш перде ар ты н д ағы ү л п ад а, ң үрсаң
аортасы мен о ң еш тің а р тқ ы оң ж а ғ ы ар асы н ан отеді. Өңеш откен 
ко к еттің тесігінен к а р д и я ғ а д ейін , нервтен 5 — 8 та л ш ы ң тар оңеш - 
ке, к а р д и я ға, а сқ азан түбіне ң ар ай тар ай д ы . О лар беткей ж ән е те- 
реңдегі қ абаттард а орн аласң ан .
К ар д и ян ы ң оң ж а ғы н а н 1 — 2 см томенде ар тң ы кезбе нерв екі- 
ге болінеді: а сқ азан н ы ң к іш і и ін ін ің ар тң ы н ерві — Л а т а р ж е н ің
артңы нерві ж ән е қү р саң нерві. Н ервтің ек іге болінетін ж е р ін табу 
ны санасы болы п қ ары н -б ауы р б ай л ам ы н ы ң сол ж а ң ң ар ы н -ү й ң ы
без б айлам ы н ы ң қо сы л аты н ж ер і болады . Қ ү р сақ ты ң ар тң ы нерві 
ңары н-бауы р б айлам ы мен ар тң ы ж а п ы р а қ ш а с ы н а , ал ң ү р саң ты ң
нерв қ ар ы н -ү й ң ы без б ай л ам ы н а енеді. А ртң ы асң азан д ы ң нерв 
к іш і и ін н ің бойымен а сң азан н ы ң ан т р о п и л о р и кал ы ң болігіне т а ­
райды . Қ үрсаңты ң тар м аң кезбе нервтен ш ы ң қ а н соң, қ ү р саң ба- 
ғаны (tr . coeliacus) бойы м ен ж ү р іп , сол асқ а зан ар тер и я сы н ы ң
басталаты н ж е р ін ің сол ж ағы н д а орн аласады . Қ үрсаң ты ң тар м аң , 
кокбауы р ар тер и ясы үстім ен, ң ү р саң ты ң си м п а т и к ал ы ң тү й ін ін е 
ж етеді.
Ескеретін ж ағд ай : ж о ғар ғы , том енгі асң азан орім дері ж ән е к е з ­
бе нервтер тар м аң тар ы асқ а зан н ы ң к іш і ж ән е ү л к ен иін д ер і бой ы н ­
да ар тер и ял ы қ д о ғал ар д а о р н ал асқ ан . К іш і и ін д і р е зек ц и ял аған - 
да асқ азан н ы ң тонусы бү зы лы п , асң азан солі азая д ы . С онды ңтан, 
ірі ар тер и ял ар д ы байлауды ң аж е т ететін х и р у р ги я л ы ң әдістерде, 
там ы рды әуелі н ер втік орім нен а ж ы р а т ы п ал ы п , содан к е й ін оны 
байлау к ер ек . Қ үрсаң ты ң ү л к ен н ер втер ін ің (п . sp la n ch n icu s m a ­

Клиникалық анатомия
579
jor) пайда болу деңгейіне бай л ан ы сты , асң азан ау р у лар ы н д а ауыр- 
сыну сезімі орналасңан ж ер ін е байланы сты әр тү р л і болады . Егер 
ол темендеу ж ерде (си м п ати к ал ы ң б аған н ы ң VI — IX түй ін дері- 
нен) ңүры лған болса, ауы рсы н у ң ү р сақ ай м ағы н д а болады . Егер 
нерв ж оғары да (III —V III кеуде ш е к а р а л ы қ түйіндерден басталса) 
ңұрылған болса, ауы рсы н у оң ж а ң ж а у ы р ы н , бүғана үсті айм аң- 
та болады. Б ү л кезде ж ү р е к ф у н к ц и я сы б үзы луы м ү м к ін . Себебі 
жүректік тарм аңтар III кеуде сегм ентінен басталады .
А йм ақты қ л и м ф а түй ін дері. А сңазан л и м ф а тү й ін д ер і байлам
ішілік ж әне б айлам н ан ты с деп бөлінеді. Б а й л а м іш ін д егі л и м ф а 
түйіндерді алы п тастау қ и ы н емес, ал іш перде ар ты н д ағы түйін- 
дерді алып тастау ү ш ін , оларды ң топ ограф и ясы н ж ән е ар н ай ы
әдістерді білу к ер ек (1 0 .1 9 а ,б с ур ет т ер ).
Байлам іш іл ік а й м а қ т ы қ л и м ф а түй ін дерін е:
1) асқазан д ы қ ж о ғар ғы ж ән е төм енгі;
2) көкбауы рды ң;
3) қ аң п ал ы қ (п и л о р и к ал ы қ );
4) бауырлы ң;
5) асқ азан -ү й қ ы бездік тү й ін д ер і ж атад ы .
Байламнан ты с л и м ф а тү й ін д ер і —ү й қ ы без-кө кбау ы р л ы ң , 
ңүрсақ ж әне ү й ң ы без-12-елі іш е к т ік деп бөлінеді.
Қазіргі к езде, дүние ж ү з іл ік м ед и ц и н ад а, асң азан ай м ағы н д ағы
лимфа тү й ін дерін ің ж ап о н д ы қ ж ік т е л у і ң олдан ы лад ы .
Ж апондың а сқ азан қ а т ер л і ісігін зер ттеу ш іл ер ң о ғам н ы ң ше- 
шімі бойынш а (JR G C , 1998) а сқ азан ай н ал асы н д а 16 топ л и м ф а 
түйіндері о рн аласқан . О лар а сқ а зан н ы ң әр ж ер ін ен б асталы п , бірі- 
нен соң біріне өтетін 4 м етастазд ану саты сы н қ ү р ай д ы . А с қ азан н ы ң
аймақтың л и м ф а тү й ін д ер ін ің орн аласу схем асы (1 0 .2 0 сурет т е 

жүктеу/скачать 28,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: