Оқулық-атлас Алматы 0 е І £. W ( O m ) ' и и г }
Клиникалық анатомия түрғыдан негіздеу
жүктеу/скачать 28,32 Mb. Pdf көрінісі
|
Идрисов Ә.А. КЛИНИКАЛЫҚ АНАТОМИЯ
- Бұл бет үшін навигация:
- Клиникалық белгісі.
| 329
Клиникалық анатомия түрғыдан негіздеу. Көкет нерві ( п. p h r e n ic u s ) IV, кейде III ж ән е V м ойы н нервте- рінен ш ы ғады . Н ерв, алд ы ң ғы саты л ы б ү л ш ы қ ет үстінде, о м ы р тқ а алды лы қ ф асц ия асты н да ж атад ы . Кеуде ңуы сы нан өткен соң, бауы рды ң ар ты н ан нем есе ң ақ п асы арқылы , бауыр өрім дерім ен байланы сады . Қ азіргі у ақ ы тт а, бауы р өрім і е к і ж а ң т а ғы п. p h ren ic u s-u e u де байланысты деп есептеледі. N .p h re n ic u s-тщ бауы р ж ән е от ж о л д ар ы н ы ң п ат о л о ги я л ы қ ж ағ- дайында, төс-бүғана-ем ізікш е — бүлш ы ң ет а я ң ш а л а р ы арасы н сау- саңпен алд ы ң ғы саты л ы б ү л ш ы ң етке басңанда, ауы рсы н у сезім і пайда болады. 5.17.3. К лод Бернар-Горнер синдром ы (пт оз, миоз, энофталъм) Клиникалық белгісі. Птоз (ж о ғар ғы ң аб ақ ж аб ы л у ы ), м иоз (коз ңараш ы ғы ны ң тар ы лу ы ), эноф тальм (коз ал м асы н ы ц солуы ). Мойын деңгейінде с и м п а ти к ал ы қ б л о кад ан ы ң дүры с ж асал ға- нын білдіреді. К ейде, м ой ы н дағы п ато л о ги я л ы қ п роцестің орны н көрсетеді. С им пати калы қ баған, м ой ы н да коз ал м асы н ы ң ң ар а ш ы қ т ы ке- ңейтетін б үлш ы ң етті (т . d ila ta to rp u p ille ), ж о ғар ғы ңабаң бүлш ы ң- етті (т. ta rsa lis superior) ж ән е к ору бү л ш ы ң етті (т . orbitalis) нерв- тейді. В аго-сим патикалы қ ж ан сы зд ан д ы р у ж асаған д а, ер ітін д і қ ан та- мыр-нерв ш оғы ры қы н аб ы бойы м ен тар ал ад ы . III мойы н ом ы ртқасы д еңгей ін де, кезбе нервті си м п ати к ал ы ң бағаннан бөліп түрған перде ж о қ . С онды ңтан, ер ітін д і ай н ал асы н - дағы м ойы нны ң с и м п а т и к ал ы қ түй ін д ерін е ж а й ы л ы п оларды ң қызметін теж еп , К лод Бернар-Горнер синдром ы н корсетеді. П атологиялы қ ж ағд ай л а р д а с и м п а т и к ал ы қ баған заң ы м д ан у ы мүмкін. М ы салы , оңеш р агі к езін д е, л и м ф а тү й ін д ер д ің ісінуінде (метастаздар тарауда), ж а р а қ а т сал д ар ы н ан немесе м ойы н ом ы рт- ңалар ауы руы нда. А лғаш ңы да, си м п а т и к ал ы қ б аған н ы ң қ ы зм ет і ж о й ы л м ай , тек нерв тітіркен уі м ү м к ін . Б ү л кезде П урфю р дю П ти синдром ы бай- ңалады, ол Клод Бернар-Горнер син дром ы н а қ ар ам а-ң ар сы белгі береді-мидриаз, экзоф тальм ж ән е көз саң ы л ау ы н ы ң к е ң аш ы л у ы . 330 5 бөлім. Мойынның клиникалық анатомиясы 5.17.4. Д ауы с өзгеруі (қ ы р ы л д а п сөйлеу) сим птом ы (қайт арм а нерв за қы м да н у белгісі) К л и н и к а л ы қ белгісі. Д аусы ң ы р ы л д ап ш ы ғу (ко н сер вати вті ем- делм ейтін) мойы н ағзал ар ы н д а (ң а л ң а н ш а без, өңеш , көм ейде) ісік п ай да болған кезде немесе м ойы н л и м ф а тү й ін д ер ін е м етастаз тара- ган да кездеседі. К л и н и к а л ы қ ан а то м и я тү р ғы д а н негіздеу. К өм ейдің н ервтенуі — с и м п а ти к ал ы ң ж ән е кезбе нерв тарм аңта- ры арңы лы болады . Кезбе нервтің тар м аң тар ы : п. la ryn g ei superior ж ән е inferior. То- м е н т көм ей нерві — ң ай тар м а н ер втің соңғы тар м ағы . Ж о ға р ғы кө- мей нерві көбінесе с езім тал нерв. А л көм ей мен дауы с б айлам ы көбінесе том енгі ком ей н ервім ен нервтенеді. М ойы нда өңеш пен к ең ір д ек ар асы н д ағы — su lcu s tracheo-oeso- phageus-те, сол ж а ң ком ей н ерві ж атад ы . Оң ж а қ ком ей н ерві — к е ң ір д е к арты н д а, о ң еш тің ң ап тал ы н ан отеді. Осы ң ай тар м а нервтер бойы нда, к ең ір д ек м аң ы н ы ң л и м ф а түйіндері орн аласң ан . Сөйтіп, қ а й т а р м а нервтің к ең ір д ек пен оңеш ар асы н д а немесе ли м ф а тү й ін д ер ін ің ісінуінде ң ы сы л у ы — дауы с б ай л ам д ар ы н ы ң қ о зғалм ал ы ғы н бүзы п, қ ы р ы л д ап сөйлеу си м птом ы на әкел ед і. 5.17.5. «Мойын стенокардиясы » сим птом ы К л и н и к а л ы қ белгісі. А я ң асты н ан болған ж ү р е к түсы ндағы ауы рсы ну белгісі кейде ү з а ң қ а созы луы да м ү м к ін . ЭКГ-де иш е- м и яға үң саған белгілер болм айды . М ойы нда саты л ы б үлш ы ң еттерд ің ж он е о м ы р тң ан ы ң көлден ең өсінділер ай м ағы н д а ауы рсы н у б елгілері сезіледі. Ж едел болған ауы рсы н у сезім і, м о й ы н н ы ң ал д ы ң ғы саты л ы бүлш ы қет ай м ағы н новокаи н м ен ж ан сы зд ан д ы р у д ан к ей ін басы- лады . А уы рсы ну белгілері м ойы н о м ы р тң ал ар ы н ы ң остеохондро- зы нда кездеседі. К л и н и к а л ы қ а н ато м и я тү р ғы д а н негіздеу. С и м п ати к ал ы қ баған н ы ң о ртаң ғы ж ән е а р а л ы қ тү й ін дерін ен ж ү р е к т ік тар м аң тар ш ы ғад ы . О ртаңғы т ү й ін н ің (ортаң ғы ж ү р ек - т ік нервтер) тар м аң тар ы әу ел і ж а л п ы ү й қ ы а р тер и я сы н ы ң арты н- Клиникалық анатомия 331 да, кейіннен оны ң сы р тқы бетімен ж ү р ед і де, ал д ы ң ғы ар ал ы ң ң а өтерде, бүғана ар тер и ясы н ар ты н ан ң и ы п өтеді. А ралы қ түйіннен (ар алы ң м ойы н нерві) ж ү р е к т ік тар м аң тар бүғанасты артери ясы н алд ы н ан кесіп өтіп , аорта ал д ы н а қ а р ай ба- ғы тталады . М ойы нның ж о ғар ғы с и м п а т и к ал ы қ тү й ін і ж ү р е к к е 2 /3 ж ағдайда тарм аң береді. Мойын бағаны ны ң ж ү р е к т ік тар м аң тар ы қ ү р ам ы н д а ңозғалт- ңыш ж ән е сезім дік тал ш ы ң тар бар. Қ о зға л т қ ы ш т ал ш ы ң тар д ы ң тітіркенуі, ж ү р ек р и тм ін ің ж и іл ен у ін е ж ән е ж ү р е к систоласы н күшейтеді. С езім дік тал ш ы ң тар д ы ң тіт ір к е н у і, ж ү р е к м аң ы н д а ауырсыну сезім ін ш ы ғарад ы . М ойын о м ы р тң ал ар ы н д ағы дегене- ративтік үрдістер (ом ы ртң алар ар асы н д ағы д и ск ін ің ж а р ы ғ ы , спондилоартроз т. б.) ж ү р е к н ер втер ін ің с и м п а ти к ал ы ң тал ш ы ң та- рын тітіркен дірсе, м ойы н стен о кар д и ясы син д ром ы н ы ң к л и н и к а- лың белгілерін көрсетеді. жүктеу/скачать 28,32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|