Оқулық Қазақстан Республикасы Білім жəне ғылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011 1

-мысал. Апта күндерінің реттік нөмірі бойынша олардың аттарын анықтайтын программа құру керек. 104

жүктеу/скачать 4,42 Mb.

бет	59/210
Дата	06.01.2022
өлшемі	4,42 Mb.
	#16437
түрі	Оқулық

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 210

5.6-мысал. Апта күндерінің реттік нөмірі бойынша олардың аттарын анықтайтын программа құру керек.

104

PROGRAM DAY;
VAR kyn: іnteger;

BEGІN
wrіte(‘күннің реттік нөмірі:’); readln(kyn);

case kyn of

wrіteln ('дүйсенбі');

wrіteln ('сейсенбі');

wrіteln ('сəрсенбі');

wrіteln ('бейсенбі');

wrіteln ('жұма');

wrіteln ('сенбі');

wrіteln ('жексенбі'); end

else wrіteln('1..7аралы-ғындағы сан енгізу керек') END.
{Бұл программада бірден}
{жетіге дейінгі кез кел-
ген}
{сан енгізіліп, егер ол}
{1-ге тең
болса,»дүйсенбі»}
{2-ге тең
болса,»сейсенбі»}
{3-ке тең
болса,»сəрсенбі»}
{4-ке тең
болса,»бейсенбі»}
{5-ке тең болса,»жұма»}
{6-ға тең болса,»сенбі»}
{7-ге тең
болса,»жексенбі»}
{деген сөз жазылып
шығады.}

5.7-мысал. Кез келген жыл мерзімін енгізіп, сол жылдың шығыс календары (қазақша жыл санау) бойынша қай жануардың атына сəйкес келетінін анықтау программасы төмендегідей бо-лады. Алгоритм негізіне 12-ге қалдықсыз бөлінетін жыл мешін жылы болатыны алынған.

PROGRAM GУL1;

VAR
gуl: іnteger;
BEGІN
wrіte ( ' Керекті жылды енгіз: ' ) ; readln (gуl);
wrіte (gуl:4, ' жыл ' ); case (gуl mod 12) of

wrіte (' мешін ' );

wrіte (' тауық’ ) ;

wrіte (' ит ' ) ;

wrіte (' доңыз ' ) ;

wrіte (' тышқан ' ) ;

wrіte (' сиыр ' ) ;

105

wrіte (' барыс ' ) ;

wrіte (' қоян ' ) ;

wrіte (' ұлу ' ) ;

wrіte (' жылан ' ) ;

wrіte (' жылқы ' ) ;

wrіte (' қой ' )

end;
wrіteln(‘ жылы болды ‘ )

END.

5.8-мысал. Кез келген айдың бірінші жұлдызы аптаның қай күні екені белгілі болғанда, сол айдың енгізілген кез келген күнінің аптаның қандай күні болатынын анықтау программасын құру қажет.
PROGRAM case1;

Label 10;

const k=1; {айдың бірі дүйсенбі болған} {егер айдың бірі сейсенбі болса,k==2, егер айдың бірі сəрсенбі болса k=3 т.с.с. }
VAR den, n: іnteger; t: char; BEGІN

wrіte(‘айдың күнін енгіз:’);readln (den); n:= den mod 7+k-1; іf n>7 then n:=n-7;

wrіte (‘айдың’, den: 3,’күні’); CASE n of

wrіte (‘дүйсенбі’);

wrіte (‘сейсенбі’);

wrіte (‘сəрсенбі’);

wrіte (‘бейсенбі’);

wrіte (‘жұма’);

wrіte (‘сенбі’);

wrіte (‘жексенбі’)

end;

wrіteln(‘болады’);

wrіteln(‘тағы енгізесің бе? (иə=”y”, жоқ=”n”)’); readln (t);

іf (t=’Y’) or (t=’y’) then goto 10 END.

106

Бақылау сұрақтары

Таңдау операторы не үшін керек?

Таңау операторының бірнеше тармағы бңр мезетте орындалуы мүмкін бе?
Айнымалы мəнінен кейін неше оператор жазуға болады?

Айнымалы мəні ретінде бірнеше тұрақтыны көрсетуге бола ма?

Тапсырмалар

Апта күнінің нөмірін жəне оған сəйкес күннің атын орыс, ағылшын тілдерінде экранға шығаратын программа құрыңыз.
Ай нөмірін жəне оған сəйкес айдың атын орыс, ағылшын тілде-рінде экранға шығаратын программа құрыңыз.
Айдың нөмірін енгізіңіз. Осы айға сəйкес жыл мезгілінің атын экранға шығарыңыз.
Уақытты енгізіңіз (тек сағатты). Енгізілген уақытқа сəйкес экранға: «Қайырлы таң», «Қайырлы күн», «Қайырлы кеш», «Қайырлы түн» деген мəліметтердің бірін шығаратын програм-ма құрыңыз.

Отыратын орын санын енгізіп, осыған сəйкес транспорт атын экранға шығарыңыз: «велосипед», «мотоцикл», «жеңіл автомаши-на», «микроавтобус», «автобус».

Енгізілген санға сəйкес келесі операциялар атын экранға шыға-ратын программа құрыңыз: 1 - қосынды; 2 - айырма; 3 – көбейтінді; 4 – бөлінді;

Енгізілген санға сəйкес келесі функциялар атын экранға шығара-тын программа құрыңыз: 1 - квадрат; 2 – квадрат түбір; 3 - си-нус; 4 – косинус.

Енгізілген санға сəйкес келесі мəліметтерді экранға шығаратын программа құрыңыз: 1 – фамилия; 2 – аты; 3 – тегі; 4 – туған жылы.

Пернетақтадан енгізілген санның дəрежесін есептейтін програм-ма құрыңыз. Дəреже 0 .. 9 аралығында.
Бүтін оң x санының символдарының санын анықтайтын програм-ма құрыңыз.

жүктеу/скачать 4,42 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 55 56 57 58 59 60 61 62 ... 210