24-сурет. Хабарлар беру кезіндегі шифрлау жəне дешифрлау сызбасы
Ауыстыру жəне алмастыру шифрлары Шифрлар компьютерді ойлап тапқанға дейін ұзақ уақыт бұрын
пайда болды. Кеңінен таралған криптографиялық алгоритмдер не
бір əріптерді екіншісімен ауыстыруды орындады, не əріптердің
орынын бір-бірімен ауыстырып қойды. Ең мықты деген шиф-
рларды, сол екеуі де бірмезгілде əрі көп рет орындады.
Шифрланған мəтіннің қандай да бір символына ашық мəтіннің
əрбір əрпін ауыстыратын шифрлау алгоритмі ауыстырулар шиф-
рлары деп аталады. Хабарды алушы оны кері алмастыру жолы-
мен шифрлайды.
Классикалық криптографияда ауыстыру шифрларының 4 түрі
ажыратылады:
