Оқулық Қазақстан Республикасы Білім және гылым министрлігі бекіткен Алматы, 2011

Белгілері. Ондатра су тышқанына үқсас, бірақ екі есе көлемді, жан жағы 
жаншылған, және қүйрығы қабыршақпен жабылған. Терісінің үзындығы 30-
35  см.  Қыстық  қылшық  түктерінің  биіктігі  үлкен  ондатра-  ларда  жон 
арқасында 25-26 мм, желкесінде 20-22 мм, түбіті сәйкес 17- 18 мм және 15 
мм. Түкті жабыны серпімді, жылтыр, қалың қылшықтан және тығыз жібекті, 
қорғасынды-сүр  түбіттен  түрады.  Терілердің  бояуы  ашық  сары,  қоңырдан 
қара-қоңыр  түске  дейін  қүбылады,  жон  арқасы  желкесіне  қарағанда 
қанығырақ  боялған.  Ондатра  жылы-  на  бір  рет  түлейді:  мамыр  айынан 
наурыз айы аралығында. Көктемгі уақыттағы ондатра түсі ең жақсы сапалы 
болып табылады.
 
Ондатра  терісінің  ең  жақсы  сапалылығына  қарамастан,  аңды  күзде 
немесе қыс басында аулаған жақсы.
 
Ондатра  саз  қүндызынан  және  қүндыздан  ерекшелігі  -  кіші  өлшемді, 
қорғасын реңті, аса жібекті түбіттен түрады; су тышқанынан ерекшелігі - аса 
қалың  түкті  жабынды,  жалпақ  қүйрықты  және  желке  түкті  жабыны  сүр 
көгілдір түстілігінде.
 
Саз  құндызы  терілері.  Саз  қүндызы,  немесе  қүндыз  түқымдастығының 
кеміргіштер қатарына жатады. Отаны Оңтүстік Американың субтропикалық 
елдері болып табылады және ол 8.21-су- ретте көрсетілген.
 
Саз  қүндызының  бағалы  терісінен  басқа,  жоғары  сапалы  жейтін  ет 
алынады, жеуге жармадылығынан қоян етінен қалыспайды.
 
Тірі  үрғашы  саз  қүндызының  салмағы  5-6  кг, дене  үзындығы  45-60  см, 
еркегі үрғашысынан ірірек.
 
Табиғатта саз қүндызы жауларынан және ыстықтан қашып, көбінесе су 
тоғандарында  тамақ  іздеп  жүреді.  Жартылай  суда  өмір  сүруге  қабілеттілігі 
көп.  Саз  қүндызы  жақсы  жүзеді  және  сүңгиді,  артқы  аяқтарында  жүзу 
желбезектері  бар  және  қүлақтарында  -  жапқысы  кла-  пандары  бар.  Саз 
қүндызы азыққа төзімсіз.
 
 
233 

Қазіргі уақытта саз құндызын аң шаруашылықтарында өсіреді.
 
Белгілері.  Саз  құндызы  тығыз  жібекті  түбітті  және  қылшықты,  биік, 
қалың түкті жабынды болып келеді.
 
Желке  тұсындағы  түбіті,  жон  арқасына  қарағанда  аса  қалың.  Түкті 
жабынының  бояуы  сұр  қоңыр,  жон  арқасында,  желкесіне  қарағанда 
қанығырақ. Түбіті сұр-қоңыр түсті, түбітінің ұзындығы 3 см, қылшығы 6 см.
 
Будандастыру  жұмыстарының  нәтижесінде  түсті  саз  құндыздары 
алынды; ақ, маржанды, алтын, сарғыш, күміс және қара түсті.
 
Саз құндызы өзендік құндыздан аса күңгірт түбітті және талшықты ұзын 
түбіті, аз өлшемділігі және құйрығының домалақ пішінімен ажы- ратылады.
 
Сурок  және  тарбаган  терілері.  Суроктар  Забайкалье  даласында.  Алтай 
өңірінде,  Солтүстік  Қазақстан  мен  Заволжьеде,  сондай-ақ  Орта  Азия 
тауларында,  Алтайда,  Батыс  Забайкале  өңірінде,  Шығыс  Якут  және 
Камчатка өңірінде мекен етеді (сурет 8.22 а,б).
 
 

жүктеу/скачать 6,36 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: