Оқулық «Білім беруді дамыту федералдық институты»
жүктеу/скачать 8,62 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Логикалық ауыспалылар
- Логикалық функция
- Шынайылық кестесі
| 6.2.
ЛОГИКАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР Ақпаратты әртүрлі цифрлық құрылғыларда өңдеу екілік кодтың көмегімен орын алады. Ақпараттарды өңдеу бойынша операцияларды логикалық элементтер (ЛЭ) орындайды. Олардың арасындағы байланыс құралы ағылшын математигі Дж.Бульдің атымен аталған буль алгебрасы болады. Буль алгебрасы (немесе логика алгебрасы) логикалық ауыспалылармен және логикалық функциялармен жұмыс істейді. Логикалық ауыспалылар әдетте қандай бір фактінің болуы немесе болмауын көрсетеді. Логикалық ауыспалылардың техникадағы мәнін электр кернеуі деңгейлерімен жиі көрсетеді: жоғары H (High) және төмен L (Low). H жоғары деңгейі логикалық бірлікке сәйкес келеді (әдетте, қуат беру көзі кернеуіне жақын, ереже бойынша, + 5 В), L деңгейі логикалық нөлге сәйкес келеді (нөлдік кернеуге жақын). Сигналдың неғұрлым жоғары деңгейін 1, ал неғұрлым төмен деңгейін 0 тең деп алғанда, жағымды немесе оң логика туралы айтылады. Егер, қарама-қайшы сәйкестік орын алса, онда теріс (жағымсыз) логика орын алады. Бұдан әрі жағымды логиканы пайдаланатын боламыз. Логикалық ауыспалылар логикалық функцияларды түзуі мүмкін. Логикалық функция — бұл тек 0 немесе 1 болатын екі мәнді ғана қабылдай алатын логикалық ауыспалылар функциясы. Буль алгебрасында үш негізгі логикалық функциялар ерекшеленеді: НЕМЕСЕ логикалық қосындысы, ЖӘНЕ логикалық көбейтіндісі және ЕМЕС логикалық жоққа шығаруы. Логикалық функциялардың сипаттамалары 6.4- кестеде келтірілген. Санамаланған үш функция, олардың көмегімен кез-келген басқа функцияны жазуғажәне кез-келген күрделіліктегі логикалық құрылғыны жүзеге асыруға болатын толық жиынтық болып табылады. Бұл функциялар толық базисті түзеді деп айтады. Ол да толық базисті қалыптастыратын ЖӘНЕ — ЕМЕС, НЕМЕСЕ — ЕМЕС екі функциясы бар екендігін айта кетейік. Логикалық функцияны көбіне аналитикалық қалыпта немесе шынайылық кестесі қалпында жазады. Шынайылық кестесі — бұл логикалық ауыспалылардың екілік мәндерінің барлық мүмкін болатын комбинацияларына сәйкес келетін, Y мәнінің жиынтығы. Шынайылық кестесіндегі жолдар саны (k) мүмкін болатын екілік мәндер жиынтығына тең және жүктеу/скачать 8,62 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|