-кесте. Сұрыпталым бойынша бұйым шығарылымын есептеу

6.10-кестенің соңы
 
Же
ке
тапс
ы
ры
с 
бо
йы
нш
а 
жал
пы
б
ұйы
м
ш
ы
ға
ры
лы
м
ы
Са
уда
ұ
йы
м
да
ры
ны
ң 
та
пр
ы
сы
бо
йы
нш
а 
ж
ал
пы
б
ұйы
м
ш
ы
ға
ры
лы
м
ы
Жеке тапсырыс бойынша 
бұйым шығарылымы
Сауда 
ұйымдарының 
тапсырысы 
бойынша 
бригадалық 
әдіспен бұйым 
шығарылымы
 
 
 
 
Жұмыс түрі
бригадалық 
әдіспен
жұмысшылар 
мен жеке
м
енш
ік
ті
са
лм
ағ
ы
, %
бұ
йы
м
са
ны
, да
на
м
енш
ік
ті
са
лм
ағ
ы
, %
бұ
йы
м
са
ны
, да
на
м
енш
ік
ті
са
лм
ағ
ы
, %
бұ
йы
м
са
ны
, да
на
блузкалар
15
60
95
14,25
5
0,75
100
60
белдемшелер
18
60
95
17,1
5
0,9
100
60
әйелдер 
шалбары
12
20
95
11,4
5
0,6
100
20
Киімді жөндеу 
және жаңарту
3
—
95
—
5
3
—
—
Жиыны
60
200
—
54,15
—
5,85
—
200
 
Жұмысшылар санын есептеу
Әртүрлі бұйымдарды дайындаумен және басқа да жұмыстарды 
орындаумен айналысып жатқан жұмысшылардың санын мына 
формула бойынша анықтайды: 
N = M
і 
T 
і 
и з д
/Т 
см
Мұндағы 
M 
і 
– ауысымына і-ші бұйым шығарылымы; 
T 
і и з д 
– 
орташа өлшемді еңбек сыйымдылықты і-ші түрдегі шартты бұйым 
бірлігін тіугге кеткег уақыт шығыны, сағ; 
Т
см 
– ауысым ұзақтығы 
(бір жұмысшының), сағ. 
Жұмысшылар санын есептеу мысалы 6.11-кестеде көрсетілген 
және үш кесте түрінде берілуі мүмкін, бұл ретте олардың 
біріншісінде – ауысымына бұйым шығарылымы, екіншісінде – 
жұмыс түрлері бойынша бір бұйымға кеткен уақыт шығындары, 
сағ, 
үшіншісінде 
жұмыс 
түрлері 
бойынша 
ауысымдағы 
жұмысшылар саны келтіріледі. Шақтап көруге даярлауға және тігіп 
бітіруге қажетті жұмысшылардың жиынтық саны бойынша 
бригалардың саны мен олардың сандық құрамын анықтайды. 
Жобаланатын кәсіпорынның есептеуі негізгі технологиялық 
процестегі 
немесе 
кәсіпорындағы 
(цехтағы) 
жұмыспен 
айналысатын жұмысшылар санының негізінде орындалуы мүмкін
. 
Есептеу үшін кәсіпорындағы бұйымның шартты бірлігін тігуге 
кеткен орташа өлшемді шығындар пайдаланылады.
443

 
Ж
и
ы
н
ы
Ті
гу
:
жак
ет
те
р
кө
йл
ек
те
р
бл
уз
ка
ла
р
бе
лде
м
ш
ел
ер
әйе
лде
р
ш
ал
ба
ры
Жө
нде
у
 
 
 
 
 
 
Жұ
м
ы
с т
үр
і
6
.1
1
-ке
сте
. Ж
ұм
ы
сш
ы
ла
р
 са
н
ы
н
 ес
епт
еу
260
 
 
26
46
75
78
32
3
 
жеке тапсырыстар бойынша 
барлығы
Ау
ы
сы
м
ы
на
б
ұйы
м
ш
ы
ға
ры
лы
м
ы
, да
на
 
5
4
,1
5
 
 
5
,7
5
,7
1
4
,2
5
1
7
,1
1
1
,4
–
 
жеке тапсырыстар бойынша
бригадалық әдіспен
5
,8
5
 
 
0
,3
0
,3
0
,7
5
0
,9
0
,6
3
 
жеке жұмыс жасайтындармен
200
 
 
20
40
60
60
20
–
 
сауда ұйымдарының тапсырыстары
бойынша бригадалық әдіспен
6
,8
9
8
 
 
2
,1
9
1
,6
5
1
,3
2
0
,6
9
3
0
,6
6
0
,3
8
5
 
пішушілермен жеке тапсырыстарды 
пішуге
Бұ
йы
м
б
ір
ліг
іне
к
етк
ен
уа
қы
т 
ш
ы
ғы
нд
ар
ы
, с
ағ
0
,1
3
7
 
 
2
,1
9
0
,0
2
9
0
,0
3
0
,0
2
0
,0
2
5
–
 
пішушілермен сауда ұйымдарының
тапсырыстарын пішуге
 
8
,6
4
 
 
0
,0
3
3
2
,4
3
2
,0
4
1
,0
2
0
,9
6
–
 
жұмысшылармен бригадалық
әдіспен бұйымдарды шақтап көруге
дайындауға
1
9
,8
5
жұмысшылармен бригадалық
 
 
 
5
4
2
2
 
 
4
,8
,6
7
,7
6
,3
8
,2
4
–
әдіспен шақтап көргеннен кейін
тігуге
4
7
,1
2
тапсырыстарды жеке орындайтын 
жұмысшылармен
 
 
1
6
,4
1
0
,3
8
,7
4
,4
4
,1
3
,2
2
 
 
444

 
Ж
и
ы
н
ы
Ті
гу
:
жак
ет
те
р
кө
йл
ек
те
р
бл
уз
ка
ла
р
бе
лде
м
ш
ел
ер
әйе
лде
р
ш
ал
ба
ры
Жө
нде
у
 
 
 
 
 
 
Жұ
м
ы
с т
үр
і
2
,4
5
 
 
0
,7
4
0
,8
1
0
,5
9
0
,1
5
0
,1
6
–
жеке учаскеге бөлінген жабдықтағы 
жұмыстарды орындайтын 
жұмысшылар
Бұ
йы
м
б
ір
ліг
іне
к
етк
ен
уа
қы
т
ш
ы
ғы
ны
, сағ
 
7
,0
3
 
 
1
,5
1
,5
8
1
,5
1
,1
1
,3
5
–
 
сауда ұйымдарының тапсырысы
бойынша бригадалық әдіспен бұйым
дайындайтын жұмысшылар
8
,0
4
7
 
 
1
,6
4
2
1
,2
3
7
2
,4
7
5
1
,5
5
9
0
,9
9
0
,1
4
4
 
жеке тапсырыстарға арналған 
пішушілер
Ау
ы
сы
м
да
ғы
ж
ұм
ы
сш
ы
ла
р
са
ны
0
,6
6
5
 
 
0
,0
8
2
5
0
,1
4
5
0
,2
2
5
0
,1
5
0
,0
6
2
5
–
 
сауда ұйымдарының тапсырыстарын
пішетін пішушілер
1
0
,4
6
8
 
 
1
,5
6
1
,7
3
3
,6
3
2
,1
8
1
,3
6
8
–
бригадалық әдіспен бұйымдарды
шақтап көруге дайындау
жұмыстарын орындайтын
жұмысшылар
2
4
,1
9
2
 
 
3
,4
2
4
,0
3
8
,4
7
5
,0
8
3
,1
9
2
–
бұйымды шақтап көргеннен кейін
бригадалық әдіспен адйындау
жұмыстарын орындайтын
жұмысшылар
 
3
,8
1
2
 
жеке тапсырыстарды дайындайтын 
жұмысшылар
 
 
0
,6
1
5
0
,3
8
0
,8
1
5
0
,4
9
5
0
,3
0
7
1
,2
2
,6
4
1
 
 
0
0
1
,
0
,
0
жеке учаскеге бөлінген жабдықтағы
 
 
,5
2
7
,5
1
6
05
32
,2
2
8
–
жұмыстарды орындайтын 
жұмысшылар
4
2
,0
3
 
 
1
1
.2
5
7
,9
1
1
.2
5
8
,2
5
3
,3
8
–
сауда ұйымдарының тапсырыстарын
дайындайтын жұмысшылар
 
445

 
НЕГІЗГІ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ПРОЦЕСТІ ЕСЕПТЕУ
 
 
Бұйымды бригадалық әдіспен дайындаудың технологиялық 
процесінің параметрлерімен ағын тактісін, қуаттылықты (белгілі бір 
уақыт 
аралығындағы 
өнім 
шығарылымымен 
көрінетін), 
жұмысшыладың, ағында жұмыс істейдіндердің санын, жұмыс 
орындарының санын, ағынның алып жатқан ауданын есептейді. 
Жалпы технологиялық процесті ұйымдастыру келісу 
шарттарына сәйкес орындаушылардың біркелкі жүктеу үшін бұл 
процесті технологиялық бөлінбейтін операцияларға және еңбек 
сыйымдылығы бірдей өндірістік-ұйымдастыру операцияларына 
бөлуден тұрады. 
Процестің есептік ағынын мына формула бойынша анықтайды: 
τ = 
T/ N 
немесе τ = 
R
/
М
см
, 
мұндағы 
T 
– бір шартты бұйымды дайындауға қажетті уақыт 
шығыны (еңбек сыйымдылығы); 
N 
– процестегі жұмысшылардың 
берілген саны; 
R 
– ауысымның ұзақтығы, мин (480 мин); 
М
см 
– 
ауысымдағы берілген бұйым шығарылымы, дана. 
Бір шартты бұйым үшін ортақ ағыннан басқа, минималды 
күрделі бұйымның тактісін мына формула бойынша анықтайды: 
τ 
изд.м.с 
= 
Т 
m i n
/ N
,
 
мұндағы 
τ
изд.м.с 
– минималды күрделі бұйымды дайындауға кеткен 
уақыт шығыны. 
Процестің қуаттылығын ауысымдағы бұйым шығарылымымен 
көрсетеді және мына формула бойынша анықтайды: 
М
см 
= R/τ. 
Процестегі жұмысшылардың санын мына формула бойынша 
анықтайды: 
N
= 
Т
/τ немесе 
N = TM 
c м 
/ R. 
Процестегі жұмысшылардың саны процестің алып жатқан 
ауданы 
S 
бойынша да анықталуы мүмкін: 
N
= 
S/S
H
, 
мұндағы 
S
H
– бір жұмысшыға шаққандағы аудан нормативі, м
2
. 
Процестегі жұмыс орындарының саны жұмысшылардың 
санынан ылғи көп болады, бұл қосалқы орындар мен үлкен ауданды 
алып жатқан орындардың (мысалы, баспақтар) барымен 
түсіндіріледі. 
446

Жұмыс орындарының санын және процестің басқа да 
сипаттамаларын ағындарды есептегендегі сияқты анықтайды (5- 
тарауды қараңыз). 
Технологиялық бөлінбейтін операциялар бір-бірінен ұзақтығы 
жағынан едәуір өзгешеленіп, әртүрлі құрал-жабдықтарды қолдану 
арқылы орындалатынына байланысты, оларды уақыт ұзақтығы 
тактіге тең не еселі ұйымдастыру операцияларына жинақтау мүмкін 
емес. Ұйымдастыру операцияларын жинақтау кезінде тактіден ± 
(5...± 10) % шеңберінде ауытқуға жол беріледі. Бұл ауытқулар 
келісу шарттарының атауына ие. 
Ұйымдастыру операциясын орындауға кеткен уақыттың есептік 
шығынын мына формула бойынша анықтайды: 
t
p 

жүктеу/скачать 13,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: