Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "
жүктеу/скачать 4,38 Mb. Pdf көрінісі
|
Шишмарев Өлшеу құралдары. Оқулық
| 9.4.2.
Күш түрлендіргіштері Күш түрлендіргіштерінде қарсы əрекет етуші күш принципі пайдаланылады, ол бір немесе бірнеше серіппенің серпімді деформациясымен құрылады. Кіші деформациялар гидравликалық құрылғылардың редукторлық немесе иінтіректі түрлендіргіштерінің көмегімен немесе электрлік шамаларға түрлену жолымен күшейтіледі жəне бекітіледі. Егер қатты дене серпімді деформация бөлігінде созылған немесе қысылған болса, онда оның көлбеу ұзаруы е = Al/l механикалық кернеуге о = F/A пропорционалды жəне серпімділік модуліне кері пропорционалды Е (Гук заңы): ∆l/l = ε = σ/ E = F/AE, мұнда F — күш; А — аудан. Егер бір жағынан жүктелген қатты дене серпімді деформация бөлігінде иілімге ұшыраса, онда тік бұрышты көлбеу қимасы бар мұндай бөрененің иілген жері мына өрнекпен анықталады l a = 4l 3 F/bh 3 E, мұнда l a — күштің əрекет ету бағытындағы күш салу орнындағы иілген жері; l — күш салған орыннан бастап өңдеу орнына дейінгі бөрененің ұзындығы; F —бөрене осіне перпендикуляр күш; b — ені; h — биіктігі; Е — серпімділік модулі. Серіппе оның серпімді деформациясы кезінде күшті дамытады: F F = c∆l, мұнда с - серіппенің тұрақтысы, A l — серіппе ұзындығының өзгеруі. 9.3-сурет Иілу (а, б) жəне торсиондық (в, г) серпімді элементтер: а, в — тік; б, г — еспе 162 Күш түрлендіргіштерін градустау мен тексеру үшін салмағы m L гірлер пайдаланылады, олар еркін құлау үдеуінің g əсерімен ауырлық күшін дамытады F L = m L g. Серіппелі түрлендіргіште пайдаланылатын серпімді денелерге байланысты жіктеледі. Иілімді (9.3, а, б-сурет) жəне торсиондық (9.3, в, г-сурет), сақиналық (9.4, а) жəне табақшалы (9.4, б-сурет) серпімді элементтер болады. Серіппелерді дайындауға арналған материалдар ретінде гитерезисті емес металлдар немесе бейметаллдар (мысалы, кварцті құм, синтетикалық материалдар) пайдаланылады. Үлкен деформациялар ұзындық түрлендіргіштермен өлшенеді, кіші деформациялар - созылу түрлендіргіштерімен (тензометрлік түрлендіргіштер) өлшенеді. 9.4-сурет Сақиналы (а) жəне табақшалы (б) серпімді элементтер жүктеу/скачать 4,38 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|