Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "



Pdf көрінісі
бет178/216
Дата06.01.2022
өлшемі4,38 Mb.
#14749
түріОқулық
1   ...   174   175   176   177   178   179   180   181   ...   216
Ферродинамикалық аспаптар Ферродинамикалық құрылғылар 
деп  электродинамикалық  механизмнің  қозғалмайтын  катушкасы 
магниттік өткізгішке оралған аспаптарды айтады схемада жарылған 
(13.15-суретті  қараңыз,  магниттік  сым  үзік  сызықпен  көрсетілген)  
Аспаптың  бұл  құрылымы  оның  механизмінің  сыртқы  магниттік 
өрістердің  əсерінен  қорғауға  жəне  үлкен  айналдырушы  момент 
түзуге  мүмкіндік береді. 
Ферродинамикалық  аспаптар  тұрақты    жəне  айнымалы  токтың 
тізбектерінде  қолданылуы  мүмкін.  Осындай  аспаптарды    тұрақты 
токтың  тізбектерінде  шектеулі  қолданылуына  байланысты,төменде  
олардың 
синусоидалы 
ток 
тізбектерінде 
жұмыс 
істеуі 
қарастырылған. 
Жылжымалы катушкалардың өрісімен өзара əрекеттесе отырып 
жылжымайтын  катушканың  магнит  өрісі  əуе  саңылауында 
радиалды болып, лездік мəні формулаға (13.10) сəйкес анықталатын 
айналдыратын момент түзеді: 
m = BtSnWnin. 
252 


Егер  əуе  саңылауындағы  индукция    B
t
  =  B
m
sinrω
t
    жəне 
жылжымалы  катушкаағы  ток  i
H
  =  I
mH
sin(ωt  +  ψ)  синусоидальды 
болса,  онда  кезеңдегі  моменттің  орташа  мəнін  мына  формула 
бойынша есептеуге болады 
.
cos
1
0

П
П
П
T
t
вр
I
w
Bs
dt
m
T
M



 
Ферродинамикалық  механизмдерде  тəуелділіктің  тік  сызықты 
бөлігін таңдайды: 
B = k
B
I
H

мұнда k
B
 - порпорционалдық коэффициенті. 
Аспаптың  жылжымалы  бөлігіне    əсер  ететін  айналдыратын 
моментті мына формула бойынша анықтауға болады: 
.
cos

П
H
П
П
B
вр
I
I
w
s
k
M

 
(13.37) 
Жылжымалы  бөліктің  орын  ауыстыру  бұрышы  (айналдырғыш 
жəне  қарсы  əрекет  ететін  моменттер  тең  болғанда)  (13.2) 
формуланы ескере отырып құрайды 
,
cos


п
H
п
п
B
y
I
I
W
w
s
k

                     (13.38) 
мұнда қатынас 
  
Онда 

W
w
s
k
п
п
B
S механизмнің сезімталдығын анықтайды. 
α
у
 = SI
H
I
п
cosψ, 
(13.39) 
бұл (13.35) өрнекке ұқсас. 
Ферродинамикалық  аспаптардың  артықшылықтарына  үлкен 
айналдырғыш  момент,  сыртқы  əсерлерді  шектейтін  күшті  өзіндік 
магнит өрісі, жəне электродинамикалық қарағанда аз электр қуатын 
тұтыну.  Бірақ  та  мұндай  аспаптардың  метрологиялық  қасиеттері 
токтың жиілігі мен қоршаған орта температурасының өзгеруіне əсер 
етеді,  нəтижесінде  олардың  қолданылу  саласы  шектеулі.  Олар 
айнымалы  ток  тізбектерінде,  сонымен  қатар  өздігінен  жазатын 
механизмдерде  қалқандық  жəне  тасымалды  аспаптар  ретінде 
пайдаланылады. 
Синусоидалы 
ток 
тізбектерінде 
олардың 
көрсеткіштері 
өлшенген 
шамалардың 
тиімді 
мəніне 
пропорционалды. 
Ферродинамикалық  логометрлік  механизмдер  əрекет  ету 
принципі 
мен 
қолданылу 
саласы 
бойынша 
электродинамикалықтарға ұқсас болады. 
Электр  динамикалық  жəне  ферродинамикалық  ваттметрлер. 
Тұрақты  жəне  айнымалы  токтардың  тізбектеріндегі  қуатты  өлшеу 
үшін 
253 


 
13.18-сурет 
Электродинамикалық 
ваттметрдің катушкаларын 
жалғау сұлбасы тəжірибеде 
электр динамикалық жəне 
ферродинамикалық 
ваттметрлер кең 
қолданысқа ие болды. 
 
 
 Бұл 
үшін 
аспаптың 
жылжымайтын 
катушкасын  тізбекке  ол  бойынша  энергия 
қабылдағыш тогы өтейтіндей I
н 
(13.18-сурет) 
қосады,  ал жылжымалы катушканы  ретімен 
үстеме  резистормен  R
д
  жəне  энергия  көзіне 
параллель  қосады.  Осылайша,  аспаптың 
параллель тізбегінің ток күші  
 
,


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   174   175   176   177   178   179   180   181   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет