Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "



Pdf көрінісі
бет200/216
Дата06.01.2022
өлшемі4,38 Mb.
#14749
түріОқулық
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   216
14.5.1. 
Жиілікті өлшеу режимі 
Жиілікті  өлшеу  режимін  іске  асыратын  СЖ  қарапайым 
құрылымы  14.22,а  -  суретте  көрсетілген,  ал  бұл  режимдегі 
жұмыстың уақыттық диаграммалары 14.22, б-суретте көрсетілген. 
Зерттелетін  мерзімдік  дабыл  1  (сəйкесінше  диаграмма  1) 
күшейткіш-шектеуіштің  кірісіне  беріледі,  мұнда  бекітілген 
амплитуданың тік бұрышты импульстерінің 2 реттілігіне түрленеді 
(диаграмма  2), оның жиілігі кіріс дабылдың жиілігіне   f
x
  тең.  Одан 
əрі бұл дабыл элекрондық кілттің кірісіне түседі, оны мерзім сайын 
уақыттың  тұрақты  интервалына  3  тұйықтайтын  таймер  басқарады 
(диаграмма  3),  мысалы    Т
0
  =  1  с.  Осылайша  қалыптасқан 
импульстер  сериясы  4  (диаграмма  4)  есептеуіштің  кірісіне  (Сч) 
түседі, оның ішіндегі 5  Т
0
  интервалының басында нөлге тең,  
292 


 
14.22-Сурет. Жиілікті өлшеу режимі: 
а - СЖ жеңілдетілген құрылымы; б - жұмыстың уақыттық диаграммалары  
шот интервалының соңында келіп түскен импульстер N
x
санына тең  
Бұл  сан  кіріс  дабылдың  өлшенетін  жиілігіне  f
x
  тікелей 
пропорционалды: 
Nx = Ent [
x
T
/
0
] = Ent [
x
f
T
0
], 
мұнда Ent [... ] — [...] өрнектің бүтін бөлігін анықтау операторы; Т
х
 
— кіріс дабылдың кезеңі Т
х
 = 1/f
x
; f
x
 — кіріс дабылдың жиілігі. 
Есептеуіштің  ішіндегі  5  буферлік  есте  сақтау  құрылғысында 
сақталады  жəне  өлшеудің  келесі  кезеңі  аяқталып  жəне  жаңа 
нəтижені  жазғанға  дейін  сақталады.  Бір  мезетте  нəтиже  сандық 
есептеуіш құрылғы - Индикаторға (Ин) келіп түседі. Егер, мысалы, 
Т
0
 = 1 с интервалы ішінде есептеуіштің кірісіне 254 импульс түскен 
болса,  онда  сəйкесінше  кіріс  дабылдың  жиілігі  f  =  254  Гц.  Аспап 
циклмен  жұмыс  істейді,  яғни  əрбір  жаңа  циклінің  басында 
есептеуіш  нөлге  түседі.  Осылайша,  өлшеу  нəтижесі  мерзім  сайын 
жаңарады. Мерзімдің дабылдың формасы маңызды емес екенін атап 
өтейік. 
Нақты  СЖ  жиілікті  өлшеудің  бірнеше  диапазондар  бар,  яғни 
ұзақтығы бойынша əртүрлі бірнеше тұрақты интервал қалыптасады 
Т
0
 (мысалы, Т
01
 = 0,1 с; Т
02
 = 1,0 с; Т
03
 = 10 с). СЖ жиілікті өлшеу 
режимінде  жұмыс  істегенде  диапазонды  дұрыс  таңдау  маңызды 
болып  табылады,  яғни  импульстерді  санау  жүретін  интервалды 
таңдауТ
0.
  Есептеуішке  Т
0
,интервалында  қаншалықты  көп  импульс 
N
x
  түссе  (максималдық  мүмкіндік  шегінде  əрине),  индикаторда 
өлшеу  нəтижесінің  маңызды  сандары  соншалықты  көп  болады, 
сəйкесінше соншалықты жақсы болады. 
Ж а л п ы   қ а т е л і к .   Жиілікті  өлшеу  нəтижесінің  f
x
  қателігі    екі 
құраушыдан тұрады: дискреттілік қателігі   
293 


A
F1
 ж əне 
уақыт  интервалын  берудің 
дəлсіздігімен туындаған қателік  
Т
0

Д и с р к т т і л і к   қ а т е л і г і  Қателік  A
F1
 кез келген ұқсас-сандық 
түрленуде 
болады.  Осы 
қателіктің 
туындауы 
табиғатын 
қарастырайық. Т
0

х
 қатынасы кез келген болуы мүмкін, себебі кіріс 
дабылының  жиілігі  əртүрлі  мəндердің  шексіз  көп  болуы  мүмкін. 
Жалпы  жағдайда  Т


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   196   197   198   199   200   201   202   203   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет