Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "


  Пневматикалық біріншілік түрлендіргіштер



Pdf көрінісі
бет60/216
Дата06.01.2022
өлшемі4,38 Mb.
#14749
түріОқулық
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   216
5.2.2. 
Пневматикалық біріншілік түрлендіргіштер 
Ұзындық 
пен 
температураның 
пневматикалық 
түрлендіргіштері. 
Әрекет 
ету 
принциптері 
бойынша 
пневматикалық  түрлендіргіштерді  статикалық  жəне  динамикалық 
деп  бөлуге  болады.  Статикалық  түрлендіргіштер  идеалдық  газ 
күйінің теңдеуіне негізделген: 
pV/T = mR = k, 
(5.1) 
мұнда р - қысым; V — газдың көлемі; Т - абсолюттік температура; 
m — газдың массасы; R — газды тұрақты; k = 1,38 · 10
-23
 Вт · с/К — 
Больцман тұрақтысы 
Біршама  жеткілікті  жуықтауға  ие  бұл  тəуелділік  əділетті  жəне 
нақты газдар үшін. 
(5.1) теңдеуден ұзындық пен температураны өзгеруін қысымның 
өзгеруі бойынша өлшеуге болады. Егер көлбеу қиманың А ауданы 
бар  мінсіз  цилиндрлік  ыдыста  тек  осьтік  бағытта  ғана  орын 
ауыстыру  s  мүмкін  болса,  онда  тұрақты  температурада  V  =  As 
тəуелділігін ескере отырып, аламыз 
 
s
A
T
k
p
1

 
Р қысым р + ∆p мəніне дейін өзгерген кезде сонымен қатар s-тің 
s + ∆s-қа дейін өзгеруі жүреді, яғни 
.
1
s
s
A
T
k
p
p





 
Осы теңдеулерден туындайды: 
.
)
(
1
s
s
s
A
kT
p





 
85 


∆s << sболған жағдайда, аламыз 
.
)
/
(
2
2
s
s
k
p




 
Осылайша, 
ұзындықтың 
өзгеруі 
қысымның 
өзгеруіне 
пропорционалды болады. 
Көлемнің  тұрақтылығы  жағдайында  температураның  өзгеруі 
мен қысымның өзгеруі арасында ұқсас пропорционалды тəуелділік 
болады: 
p = k
3
T
Кіші  ұзындықты  түрлендіру  үшін  жапқыш-шүмек  жүйесін 
пайдалану  мақсатты  болып  табылады.  Өлшеу  контактісіз  əдіспен 
іске  асырылады.  Қысымдағы  өлшеуіш  шүмектен  шығатын  ауа 
ағыны  өлшеу  бетіне  түседі.  Шүмек  пен  өлшеуіш  бет  арасындағы 
аздаған  қашықтықта  s
e
  жылдамдықты  ағын  əсерінен  қысымды 
құбыр  бағытында  айқын  қарсы  əрекет  туындайды.  Қысымның 
өзгеруі  қашықтық  өлшемі  s
e
  болып  табылады.  Қысымның  өзгеруі 
Ap
a
  мен  ұзындықтың  өзгеруі  As
e
  арасындағы  0  <  s
e
  <  0,15d 
диапазонында  қашықтық  үшін  шүмектің    d  диаметрі  кезінде 
жақындатылған сызықтық тəуелділік жүреді. 
.
e
a
ks
p


 
Сызықтық  тəуелділік  облысын  сақтау  үшін  көптеген 
жағдайларда  дифференциалдық  өлшеулер  жүргізеді.  Градустау 
градусталатын  шүмекке  параллель  орнатылатын  үлгілік  шүмекті 
пайдалану  арқылы  салыстыру  əдісімен  іске  асырылады.  Сəйкес 
салыстыру  үлгілерін  қолдану  кезінде  цилиндрлік  беттің 
параметрлерін немесе бетті кедір-бұдырлығын өлшеуге болады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   56   57   58   59   60   61   62   63   ...   216




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет