Оқулық «Білім беруді дамытудың федералдық институты»



Pdf көрінісі
бет23/179
Дата22.12.2023
өлшемі5,26 Mb.
#142802
түріОқулық
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   179
2.3-мысал 
Кернеуі 50 В жəне жиілігі 50 Гц желіге индуктивтілігі 
L = 
0,0127 Гц жəне белсенді кедергісі 
R = 
3 Ом катушка қосылды.
Катушканың тоғын, белсенді, реактивті жəне толық қуаттарын анықтау. 
Ш е ш і м і . Катушканың индуктивті кедергісі
X
L
= 2πfL = = 
2· 3,14 • 
50 • 0,0127

4 Ом, катушканың толық кедергісі 




5 Ом. Тоқ 




50 

10 А. 
Кернеудің 


белсенді жəне индуктивті құлауы: U
а
= IR = 
10 • 3 = 30 В; 
U
L
= IX
l

= 10 • 4 
= 40 В. Катушканың белсенді, реактивті жəне толық қуаттары: Р
а 

U
a
I =
30 • 10 = 300 Вт; 
Q

= U
l
I = 
40 • 10 = 400 вар; 
S = UI = 
50 • 10 = = 500 В •
А. 
Белсенді 
КЕДЕРГІСІ 
және 
СЫЙЫМДЫЛЫҒЫ БАР ТІЗБЕК

2.6-тарауда 
сыйымдылығы бар тізбек қарастырылды (идеалды конденсатор). Шын 
мəнінде, кез келген конденсатордың шығындары, яғни, белсенді қуаты 
Р
а 
бар, сондықтан нақты конденсаторды тізбектей жалғанған белсенді кедергі 

жəне сыйымдылықты кедергі 
Х
с 
тізбектей жалғану схемасы арқылы 
көрсетуге болады (2.10-сурет).
R
кедергі шығындар қуатын анықтайды: 


P
а 



Белсенді кернеу U
а 
2.10
 
-сурет. Белсенді кедергісі мен сыйымдылығы бар 
электр тізбегі 
3
2

4



34 
R





фаза бойынша тізбектегі тоқпен I сəйкес келеді, ал сыйымдылықты кернеу 
U

фаза бойынша тоқтан 90° қалады. Кернеу қосылғыштарының ағымдағы 
мəндерін келесі формула бойынша анықтайды: 
U
a

IR; Uc = IXc. 
Кернеудің 

ағымдағы мəнін анықтау үшін векторлық диаграмма 
саламыз. Диаграмма салуды (2.11, а-сурет) тоқ I векторынан бастаймыз
оны горизонталь саламыз. Кернеудің и
а 
белсенді түсу векторын тоқ

векторының бағытымен саламыз, ал кернеудің сыйымдылықты түсу 
векторын 
U
c
тоқ векторына қатысты сағат тілінің бағытымен 90° бұрамыз. 
Кернеулер U
а 
жəне 
U

векторларын қосып, кернеу U векторын аламыз. 
Кернеулер 
U

,U

жəне 

векторлары тікбұрышты үшбұрыш түзеді. 
Векторлық диаграммадан көрінетіндей, тізбек қысқыштарындағы кернеу 
фаза бойынша тоқтан φ бұрышқа кешігеді. Кернеулер үшбұрышының 
барлық жақтарын 

есе азайтамыз. Нəтижесінде кернеулер үшбұрышын 
аламыз (2.11, б-сурет). Осы үшбұрыштан қарастырылып отырған тізбектің 
толық кедергісі 
Яғни, тоқ 







 
Алынған өрнек Ом заңы болып табылады. Кернеулер үшбұрышының 
жақтарын 

есе арттырған кезде, ұқсас қуаттар үшбұрышын аламыз (2.11, 
В
-сурет). 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   179




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет