Оқулық Қ.ӘБішев g è t э а І философия жоғары оқу орындары студенттері


адамның өзі, оның мәнділігі, сол мәнділікті құрайтын күнды-



Pdf көрінісі
бет113/135
Дата25.11.2023
өлшемі8,52 Mb.
#126497
түріОқулық
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   135
Байланысты:
b2 (1)

адамның өзі, оның мәнділігі, сол мәнділікті құрайтын күнды-
лықтар өмірдің субстанциясы.
Бірақ сол негіздердің негізі, мәндердің 
мәні бүрын айтылгандай - адамның еркіндігі. Адамдардың жәй тірі 
болуы да, олардың іс-әрекеттері де өзінен өзі осындай субстанция, 
ягни оның түпкі бірлігінің негізі бола алмайды. Бүл жөнінде Марк- 
стың іс-әрекетке берген осындай анықтамасы толық ақикат бола ал­
майды. Әсіресе экономикалык іс-әрекет және оның нәтижелері адам­
дар үшін түпкі қүндылық болмайды. Іс-әрекеттің өзі де, оның нәти- 
желері де тек белгілі бір қүндылықтың шеңберінде гана мәнділікке 
ие, ал егер ондай қүндылықтардан тыс қалса, соны іске асырып 
бекітудің жолы болмайтын болса, олар монсіз-магынасыз әрекеттер.
Барлық жекеліктерден, жалқылықтардан тыс түрган, алгашқы, 
солардың барлыгын озінен тудыратын немесе кдлыптастыратын, олар­
да тек өткінші бір көрініс табатын, борін де тек бір қас қагым сәтте 
көрініп жогалып жатқан келбеті ететін күш - ол оз туындысын өзіне 
карсы қойып, соның алдында қүдіреттсй жүгініп, жаттанған дүни- 
енің оңі. Ол оң шын қатынастардың ақиқатын бүрмалайды. Әрбір
237


жеке адам, әсіресе қалыптасу, есею кезеңінде өзіндік ішкі бірлігін өзі 
түзейді. Сол жолда ол басқалармен де сондай байланысқа келіп, олар- 
мен қоғамдасуда ортак негіздерді де қүрап жатады. Бірақ ешбір сырткы 
күш оларға тәуелсіз, олардың ырқынан тыс бірлікке алып келе ал­
майды.
§10. Себептілік
М ән мен қүбылыстың арақатынасының дамуында олардың 
тағыда бір кезеңі - себептілік немесе себептілік қатынастар. Себеп 
пен салдар осы себептілік қатынасының екі жағы немесе қарама- 
қарсы айқындықтары. Басқа қатынастар сияқты себеп пен салдар- 
дың сыртқы көрінуі мен ішкі мәнінің бір-бірінен елеулі айырмашы- 
лықтары бар.
/. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   109   110   111   112   113   114   115   116   ...   135




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет