Сұйықтың тығыздығы мен тұтқырлығын анықтау

Сұйықтың тығыздығын ареометрдің көмегімен өлшеу сұйыққа ендірілген денеге (ареометрге) әсер етуші итеріп шығарғыш күшті анықтауда негізделген. Итеріп шығарылған сұйықтың көлемі мен сұйыққа ендірілген ареометрдің массасы бойынша зерттелетін сұйықтың тығыздығы анықталады. Практикада массасы тұрақты болып табылатын ареометрлер және көлемі тұрақты ареометрлер кездеседі. Егер массасы тұрақты ареометрдің шкаласы тығыздық бірліктерімен градуирленген болса, бұндай ареометр денсиметр деп аталады. Қант ерітіндісінің тығыздығын анықтауға арналған денсиметр сахариметр деп аталады, сүттің тығыздығын анықтауға арналған денсиметр лактоденсиметр (лактометр) деп аталады. Спирттің тығыздығын анықтауға арналған денсиметрді спиртометр дейді.

Тұтқырлық сұйықтың көрші жатқан қабаттарының бір-біріне қатысты қозғалысы кезінде білінетін физикалық қасиеті болып табылады. Тұтқырлықты өлшеу үшін Пуазейль заңы көмегімен капиллярлардағы ламинарлық ағын үшін тұтқырлық коэффициенті анықталады (динамикалық тұтқырлық). Динамикалық тұтқырлықтың тығыздыққа қатынасын кинематикалық тұтқырлық деп атайды. Тұтқырлық вискозиметрдің көмегімен өлшенеді.