Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2



Pdf көрінісі
бет253/296
Дата01.11.2022
өлшемі9,99 Mb.
#46641
түріОқулық
1   ...   249   250   251   252   253   254   255   256   ...   296
нашақорлық үлкен әсер етеді. 
Көптеген зерттеулердің нәтижесінде иммундық жүйеге темекі шегудің 
өте зиянды екені дәлелденген. Өйткені темекі шеккен кезде цитотоксикалық
лимфоциттердің қызметтік активтілігі барынша тежеледі. Темекі шеккен 
адамдарда қатерлі ісіктердің пайда болу жиілігі (миелоидты лейкемия, 
еріннің және ауыз қуысының қатерлі ісіктері, жатыр мойынның қатерлі ісігі 
және т.б.) жоғарылайды. Олар вирусты жұқпаларға, оның ішінде ЖИТС – 
жұқпасына да жиі шалдығуы мүмкін. Сонымен қатар темекі шегу көптеген 
басқа жұқпалық ауруларға әкелеуі мүмкін, мысалы 37-ші суретте екіншілік 
ИТЖ – ға әкелетін негізгі стресстік факторлар берілген. 


АКТГ 
бөлінуін 
ынталандыратын 
гипоталама 
– 
гипофизді 
жүйенің 
шамадан 
тыс 
активтелуі.
 
 
Бүйрек 
үсті 
қыртыстың 
кортикостеройдты 
гормондарының 
өндірулуінің жоғарлауы 
37-ші сурет. Екіншілік иммунды тапшылық жағдайларына негізгі 
себепкер стресстік факторлар 
үшін менингококктық жұқпа (2,4 ретке дейін), пневмококтық пневмония (2,5 
ретке дейін), туберкулез (2,6 ретке дейін). Темекі шегу, онымен қоса, 
операциядан кейінгі жұқпалардың пайда болуына себеп болу мүмкін. Осы 
темекінің 
зиянды 
қасиеттері 
шырышты 
қабаттардың 
бактериалды 
тұқымдануымен, тыныс жолдарының қызметтік әсерлерінің бұзылысымен 
және иммундық жауаптың тенселуімен сипатталады. Сонымен қатар темекі 
шегетін адамдарда аллергиялық реакцияларға әкелетін қан, сарысуындағы 
IgE пайда болуы әсер етеді. Көптеген зерттеулер нәтижесі темекінің 
аутоиммунды аурулардың пайда болуына және олардың күрделене түсуіне 
себепші болатынын көрсеткен. 
Қазіргі уақытта темекі түтінінің токсикалық және канцерогендік қасиеттері 
нақты екінішілік иммунотапшылықтың пайда болуына әкелетін дәлелденген. 
Иммунды жүйеге токсикалық әсерді тигізетін темекі түтінінің келесі заттары бар: 
көміртегі оксиді, азот окстдтері, цианидті сутегі, ацетальдегид және кадмий. Ал 
концерогендік әсерді темекі шегу салдарынан қоршаған ортаға бөлінетін 
формальдегид, гидразин, хлорлы винил, уретан, 2-нитропропан, хинолин, 
нитрозаминдер, бензпирен, полоний-210, 5-метил-хризен тигізеді. 
Сонымен қатар этил спиртінің нәтижесінде пайда болатын ағзаның 
созылмалы интоксикациясын тұдыратын маскүнемдік адамның өмір сүру 
салтына қауіп төндіреді. 
Организмде ацетальдегид концентрациясың жоғарлауы иммунды депрессияны 
шақыратын факторы болып табылыды, ал этанолдың жоғары концентрациялары 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   249   250   251   252   253   254   255   256   ...   296




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет