Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова. Алматы, 2008. 2
-ші сурет. Комплемент жүйесінің альтернативті жолмен
жүктеу/скачать 9,99 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Комплемент жүйесінің лектинді жолмен активтенуі
| 11-ші сурет. Комплемент жүйесінің альтернативті жолмен
активтенуі кезіндегі бактериялардың лизисі (B, D, P – пропердин жүйесінің нәруздары) Сонымен, комплемент жүйесінің альтернативті жолмен активтенуі классикалық жолға ұқсас. Бірақ альтернативті жолдың қуаттылығы, әрі өнімділігі классикалық жолға қарағанда біршама төмен. Комплемент жүйесінің альтернативті жолмен активтенуі ағзаға енген микроорганизмдерден жедел қорғануды жүзеге асырады (антидене түзілу үрдісінен де бұрын). Сондықтан комплементтің альтернативті жолмен активтенуі - микробтардан арнайы емес қорғанудың ерекше маңызды механизмі. С3 компонентінің жетіспеушілігі және комплемент жүйесінің альтернативті жолмен активтенуіндегі басқа да бұзылыстар кейбір бактериалды жұқпаларға (пневмококкты, гонококкты) сезімталдықтың жоғарылуына және аталған аурулардың ауыр ағымда өтуіне себепші болады. Протеолитикалық ферменттердің әсерінен, мысалы, тіндік протеазалардың әсерінен С3 компонентінің спонтанды ыдырауы байқалуы мүмкін. Нәтижесінде альтернативті жолмен активтену басталады және зақымдалған тіндерде деструкция ошақтары пайда бола бастайды. Мұндай С3 C5-9 бактериалды жасуша лизисі анафилатоксин белсенділігі фагоциттер хемотаксисі С3a бактериалды қабырға (ПС, ЛПС) С5а С5b67 B D P C5 C6, C7, C8, C9 C3b C3bB C3bBP C5b 71 жағдай, көбіне, жарақаттар мен созылмалы қабыну үрдістері кезінде дамиды. Комплемент жүйесінің лектинді жолмен активтенуі Комплемент жүйесін антиденелердің қатысуынсыз кейбір липидтер мен көмірсулар шақыра алады. Мысалы, манноза. Комплемент жүйесінің лектинді жолмен активтенуі маннанбайланыстырушы лектиннің (MCL - mannose-binding lectin) микробты жасушаның беткей құрылымдық көмірсуларымен, соның ішінде, манноза қалдықтарымен байланысуынан басталады. MCL – коллектиндер тұқымдастығына жатады, олар коллаген тәріздес аймақтан және лектинді доменнен тұрады. Бұл нәруыз манноза қалдықтарын көптеген микробты жасуша бетінде байланыстырады. MCL моноциттердың фагоцитозы үшін микробты жасушаларды опсонизацияға ұшыратады. Моноциттердің жетілген макрофагтардан айырмашылығы - манноза үшін меншікті рецептордың болмауы. MCL жаңа туған нәрестелердің қан сарысуында болады және оның деңгейі өмірінің алғашқы апталарында ересек адамдардың деңгейіне жетеді. Қан сарысуындаға MCL деңгейі шамамен 1500 мкг/мл. Аталған нәруыздың мөлшері қабыну үрдістері кезінде жоғарылайды, сондықтан оны жедел кезеңдік нәруыз деп атайды. Маннанбайланстырушы лектин TNF-, ИЛ-1 және ИЛ-6 цитокиндері беретін белгі бойынша бауырда өндіріледі. Екіншілік құрылысы және қызметтері бойынша MCL С1q суббірлігіне ұқсас. Микробты жасушамен байланысқан кейін MCL протеазаны белсендіретін қабілетке ие болады, яғни С4 және С2 компоненттерінің активтенуі мен ыдырауын шақырады, оның салдарынан комплемент жүйесінің активтену серпілістерінің келесі кезеңдері іске қосылады. Лектинді жолдың одан кейінгі кезеңдері толығымен комплементтің классикалық жолмен активтенуіне сәйкес келеді. жүктеу/скачать 9,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|