Оқулық Ә.Ә. Шортанбаев, С. В. Кожанова



Pdf көрінісі
бет86/459
Дата21.03.2022
өлшемі10,03 Mb.
#28504
түріОқулық
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   459
Байланысты:
immunologia Shortanbaev- казакша

негізгі 
секреторлы 
иммуноглобулин  деп  санайды.  Қан  сарысуында  0,8  –  4,2  г/л,  негізінде 
мономерлі  түрінде  кездеседі.  IgА-ң  Faв-фрагментiнiң  ажырауы  IgG  және 
IgМ  қарағанда  төмен.  Сондықтан,  IgА  агглютинация,  преципитацияға 
қиынырақ  түседі,  бірақ  жасушаға  жеңіл  тоңады  және  әртүрлі  секреттер 
құрамында:  сүт,  сілекей,  шырыш  және  т.б.  кездеседі.  Оның  молекулалық 
салмағы  170 000-500 000 Д.  
Секретте  IgА  димер  немесе  тример  түрінде  кездеседі.  IgА-ң 
димерлері  мен  тримерлері  шырыштының  эпителиалды  жасушаларымен 
синтезделетін секреторлы нәруызбен байланысуға қабілеті бар. IgА тұзетін 
плазмалық  жасушалар  димерлі  және  тримерлі  секреторлы  нәруыз 
синтезделетін 
жанында 
орналасады. 
Димерлі 
түрі 
гидролиздік 
ферменттердің  әсеріне  төзімділігі  басқа  иммуноглобулиндерге  қарағанда 
жоғары  болады.  Бұл  антиденелерге  әртүрлі  ферменттердің  әсер  ету 
ортасында белсенділігін сақтауды қамтамасыз етеді. Мұрын-жұтқыншақта 
IgА  белсенді  түзілуін  антигендер,  әсіресе  тірі  вирус  пен  бактериялардың 
шырыш  қабатына  енгеннен  кейін  байқауға  болады.    IgА  бактериялар  мен 
вирустарды  байланыстырып,  олардың  шырышты  қабатта  тіркелуіне  бөгет 
жасайды. Бұл үрдістің әсерлігі өте зор.   
IgА түзілуінің басталуы нәресте өмірінің ерте кезеңдерінде басталады, 
туылған  уақытта  ол  әлі  түзілмейді,  бірақ  үш  аптадан  кейін  баланың 
сілекейінде  IgА  деңгейі  ересектегідей  болады.  Сарысулық  IgА  кешірек 
пайда болады. 
Сүтқоректілердің  көбінде,  адамдарда  да,  IgА  ана  сүті  арқылы  енуі  – 
баланың  бактерияларға,  вирустарға,  тағамдық  аллергендерге  қарсы 
қорғауының маңызы.   
IgЕ.  IgЕ  негiзгi  цитофилдi  иммуноглобулин,  атопиялық  аллергиялық 
серпілістің,  яғни,  жедел  дамитын  жоғары  сезімталдықтың  негізгі 
иммуноглобулині  болып  табылады.  IgЕ-ні  аллергологияда  реагин  деп 
атайды.  Молекулалық  салмағы  180000  тең.    IgЕ  молекуласының  ауыр 
тізбегі 5 доменнен тұрады. Ауыр тізбектің С-ұшы полимерленуге қажетті 
аминдік 
қышқылдың 
қалдықтарынан 
тұрмайды, 
сол 
себептен 


 
56 
полимерленбейді. 
IgЕ 
комплемент 
жүйесiн 
активтемейдi, 
агглютинацияда қатыспайды. 
IgЕ концентрациясы сау адамдарда өте аз болады - 0,0002 г/л.  
IgЕ  жұмыс  істеуі  Fc-үзіндісіне  арналған  арнайы  жасушалық 
рецепторлармен  бірге  жүреді;  ол  қан  сарысуында  тек  қан  ағымы  арқылы 
ығысу үрдісімен сай келетін плазмалық жасушалардан базофилдерге және 
басқа  жасушаларға  барады.  IgЕ  өзінің  Fc-узіндісімен  сол  жасушаның  Fc-
рецепторларына  орналасады.  Сөйтіп,  плазмалық  жасушалар  тек  бір  ғана 
арнайылықты  IgЕ-нi  синтездейдi,  ал  әр  гистамин  өндіруші  жасуша    (мес 
жасуша,  базофил)  IgЕ  молекуласының  Fc-фрагментін  байланыстырып, 
әртүрлі  антигендік  арнайылығы  бар    IgЕ  молекуласының  қабатымен 
қоршалуы  мүмкін.  Мембранабайланыстырушы  IgЕ-нiң  өмірі  14  күн 
шамасында. 
Келесі  кезең  –  антигенмен  байланысу.  Антиген  өз  детерминанттық 
тобымен  сол  антигендік  арнайылықты  мембрана  байланысқан  IgЕ  Fab-
фрагментімен  байланысады.  IgЕ  антигенмен  байланысқан  соң  Fc-
рецептордың  белсенділігі  жоғарылау  арқасында  гистамин,  брадикинин,  5-
окситриптамин,  баяу  әсер  етуші  анафилаксия  субстанциясы  және  басқа 
биологиялық  активті  заттар  тез  бөліне  бастайды,  нәтижесінде  жедел 
экссудативті қабыну, яғни атопиялық аллергияның клиникалық көріністері 
дамиды.  Егер  берілген  арнайы  IgЕ  барлығы  аллергендермен  әсерлесіп 
болса,  онда  аллергенмен  байланысу  қабілеті  жоқ  Fab-фрагменттері 
болмағандықтан, бұл аллергенге десенсибилизация пайда болады. 
Атопиялық  топқа  жататын  адамдарда  иммунды  серпіліс  кезінде 
шырышты қабаттағы IgЕ деңгейі қалыпты жағдайдан өсіп, гиперергиялық 
серпілісіне  әкеліп  соғады.  Ондай  кезде  ол  науқастарда  бронх  демікпесіне, 
аллергиялық дерматиттерге, шөптік қызбаға сезімталды болады.     
 IgЕ 
гельминттерге 
қарсы 
иммунитетте 
қатысады. 
 
Fab-
фрагменттерімен  гельминттің  антигендік  детерминанталарымен,  ал  Fc-
рецепторлар 
арқылы 
эозинофилдер 
бетіндегі 
рецепторлармен 
байланысады.  Сол  Fc-рецепторлар  арқылы  олар  белсеніп,  гельминттерге 
қарсы әсерлі медиаторларын бөледі.  
IgD.    IgD  молекулалық  салмағы  180000  Д.  IgD  концентрациясы  адам 
сарысуында  0,0003-тен  0,0017  мг/л  дейiн.  Бұл  иммуноглобулиннiң 
құрылысы  басқа  иммуноглобулиндердiң  құрылысына  қарағанда  толық 
зерттелмеген.  Оның  себебі,  қан  сарысуындағы  мөлшері  өте  төмен.  Бұл 
иммуноглобулин,  негізінде  В-лимфоциттер  бетінде  рецептор  түрінде 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   459




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет