ОҚулық Екінші басылым. Өңделген Алматы, 2012 2 Əож 53 (075. 8) Кбж 22. 3 я 73 Т90

346
[a]Элементар  аудандардың,  қиманың  ауданы  арқылы  алынған 
жиынының сол оське дейінгі ара қашықтың квадратына көбейтіндісі
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Элементар  аудандардың,  қиманың  ауданы  арқылы  алынған 
жиынының сол оське дейінгі ара қашықтыққа көбейтіндісі
[q]1:1:Қиманың қарсыласу моментінің өлшемдері қандай?
[a]см 
3
[a] см 
4
[a] см 
2
[a] см 
3 
. кг
[a] см 
[q]1:1:Кез  келген    x    немесе    y  осьтеріндегі  қиманың  инерция 
моменттерінің анықтамасын көрсетіңіз
[a]
2
2
x
y
A
A
I
y dA
I
x dA
=
⋅
⇔
=
⋅
∫
∫
[a]
x
y
A
A
I
y dA
I
x dA
=
⋅
⇔
=
⋅
∫
∫
[a]
3
3
x
y
A
A
I
y dA
I
x dA
=
⋅
⇔
=
⋅
∫
∫
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]
2
2
x
y
A
A
I
x dA
I
y dA
=
⋅
⇔
=
⋅
∫
∫
[q]1:1:Осьтерді белгілі бір бұрышқа бұрған кезде инерция моменті 
- 
1
x
I
қай формуламен анықталады?
[a]
2
2
1
cos
sin 2
sin
x
x
xy
y
I
I
I
I
α
α
α
= ⋅
−
⋅
+ ⋅
;
[a]
2
2
1
cos
sin
x
x
y
I
I
I
α
α
= ⋅
− ⋅
;

347 
[a]
2
1
cos
sin 2
x
x
xy
I
I
I
α
α
= ⋅
−
⋅
;
[a]
2
1
sin 2
sin
x
xy
y
I
I
I
α
α
=
⋅
+ ⋅
;
[a]
2
2
1
cos
sin 2
sin
x
x
xy
y
I
I
S
I
α
α
α
= ⋅
−
⋅
+ ⋅
;
[q]1:1:Қиманың  бас  инерция  осьтерінің  дұрыс  анықтамасын 
көрсетіңііз
[a]Центрден тепкіш инерция моменті нөлге тең болатын осьтер
[a]Центрден тепкіш инерция моменті өзінің ең үлкен шамасына 
тең болатын осьтер
[a]Центрден  тепкіш  инерция  моменті  өзінің  ең  кіші  шамасына 
тең болатын осьтер
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Осьтік инерция моменттері нөлге тең болатын осьтер
[q]1:1:Тік төртбұрыштың (биіктігі 3см, ені 4см) көлденең орталық 
осьтегі инерция моментін (J
x
) анықтаңыз
[a]9см
4
[a]3cм
4
[a]0
[a]16см
4
[a]48см
4
[q]1:1:Тік  төртбұрыштың  (биіктігі  в,  ені h) табаны  жəне  сол 
жақ шеті арқылы жүргізілген осьтердегі  центрден тепкіш инерция 
моментін ( 
xy
I
 ) көрсетіңіз
[a]
3
3
xy
b h
I
⋅
=
[a]
2
3
3
xy
b h
I
⋅
=

348
[a]0
[a]
4
3
xy
b h
I
⋅
=
[a]
2
2
3
xy
b h
I
⋅
=
[q]1:1:Қиманың  орталық  бас  инерция  осьтерінің  дұрыс 
анықтамасын көрсетіңііз
[a]Қиманың  салмақ  цетрі  арқылы  өтетін  жəне  центрден  тепкіш 
инерция моменті нөлге тең болатын осьтер
[a]Қиманың салмақ цетрі арқылы өтетін осьтер
[a]Центрден тепкіш инерция моменті нөлге тең болатын осьтер
[a]Центрден тепкіш инерция моменті өзінің ең үлкен шамасына 
тең болатын осьтер
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Осьті 
α
 бұрышына бұрған кездегі 
1
y
I
 - инерция моментінің 
-  формуласын көрсетіңіз
[a]
2
2
1
sin
sin 2
cos
y
x
xy
y
I
I
I
I
α
α
α
= ⋅
+
⋅
+ ⋅
[a]
2
2
1
cos
sin
y
x
y
I
I
I
α
α
= ⋅
− ⋅
[a]
2
1
cos
sin 2
y
x
xy
I
I
I
α
α
= ⋅
−
⋅
[a]
2
1
sin 2
sin
y
xy
y
I
I
I
α
α
=
⋅
+ ⋅
[a]
2
2
1
cos
sin 2
sin
y
x
xy
y
I
I
S
I
α
α
α
= ⋅
−
⋅
+ ⋅
[q]1:1:Егер тік төртбұрыштың орталық осьтегі инерция моменті 
- 
x
I
  белгілі  болса,  онда  табаны  арқылы  өтетін  осьтегі- 
1
x
I
  қай 
формуламен анықталады?
[a]
2
1
x
x
I
I
a A
= +
⋅
[a]
1
x
x
I
I
a A
= + ⋅

349 
[a]
2
1
x
I
a A
=
⋅
[a]
4
1
x
x
I
I
a A
= +
⋅
[a]
2
1
x
x
I
I
a
= +
[q]1:1:Центрден  тепкіш  инерция  моментінің – J
x y  
өлшемін 
көрсетіңіз
[a] см 
4
[a] см 
2
[a] см 
3
[a] см 
Өлшемсіз шама
[q]1:1:Инерция радиусының (
k
i
) формуласын көрсетіңіз
[a]
k
k
I
i
A
=
[a]
k
k
I
i
A
=
[a]
k
k
I
i
S
=
[a]
k
k
I
i
W
=
[a]
k
k
I
i
G
=
[q]1:1:Үшбұрыштың табаны арқылы өтетін инерция моменті - J
x1
 
- қай өрнекпен анықталады
[a]
3
1
12
x
b h
I
⋅
=

350
[a]
2
1
2
x
b h
I
⋅
=
[a]
3
3
1
12
x
b h
I
⋅
=
[a]
3
1
12
x
h
I
=
[a]
3
1
4
x
b h
I
⋅
=
[q]1:1:Қиманың полярлық инерция моменті - J
r
 қандай шамаларға 
тең бола алады
[a]Тек оң шамаға
[a]Нөлге
[a]Тек теріс шамаға
[a]Оң шамаға жəне нөлге
[a]Нөлге, оң жəне теріс шамаға
IV-вариант
[q]1:1:  Дөңгелек  қиманың  осьтік  қарсыласу  моментінің 
формуласын көрсетіңіз
[a]
3
32
x
d
W
π ⋅
=
[a]
2
32
x
d
W
π ⋅
=
[a]
3
8
x
d
W
π ⋅
=
[a]
4
32
x
d
W
π ⋅
=
[a]
3
3
32
x
d
W
π ⋅
=

351 
[q]1:1:Егер x осін a бұрышына бұрсақ, онда инерция моменті 
u
I
қай формуламен анықталады?
[a]
2
2
cos
sin 2
sin
u
x
xy
y
I
I
I
I
α
α
α
= ⋅
−
⋅
+ ⋅
[a]
2
2
cos
sin
u
x
y
I
I
I
α
α
= ⋅
− ⋅
[a]
2
cos
sin 2
u
x
xy
I
I
I
α
α
= ⋅
−
⋅
[a]
2
sin 2
sin
u
xy
y
I
I
I
α
α
=
⋅
+ ⋅
[a]
2
2
cos
sin 2
sin
u
x
xy
y
I
I
S
I
α
α
α
= ⋅
−
⋅
+ ⋅
[q]1:1:Қиманың  статикалық  моменті - S    қандай  шамаларға  тең 
бола алады?
[a]Нөлге, оң жəне теріс шамаға
[a]Тек оң шамаға
[a]Тек теріс шамаға
[a]Оң шамаға жəне нөлге
[a]Теріс шамаға жəне нөлге
[q]1:1:Дөңгелек қиманың осьтік инерция моменті неге тең?
[a]
4
64
x
d
I
π ⋅
=
[a]
3
64
x
d
I
π ⋅
=
[a]
4
16
x
d
I
π ⋅
=
[a]
2
64
x
d
I
π ⋅
=
[a]
4
64
x
d
I
=

352
[q]1:1:Дөңгелек  қиманың  полярлық  қарсыласу  моменті  қай 
формуламен анықталады?
[a]
3
16
d
W
ρ
π ⋅
=
[a]
2
16
d
W
ρ
π ⋅
=
[a]
3
8
d
W
ρ
π ⋅
=
[a]
3
12
d
W
ρ
π ⋅
=
[a]
3
16
d
W
ρ
=
[q]1:1:Егер дөңгелек қиманың диаметрі  d = 2r болса, онда оның 
осьтік қарсыласу моменті (W
x
) қай формуламен анықталады?
[a]
3
4
x
r
W
π ⋅
=
[a]
3
24
x
r
W
π ⋅
=
[a]
2
4
x
r
W
π ⋅
=
[a]
4
4
x
r
W
π ⋅
=
[a]
3
12
x
r
W
π ⋅
=
[q]1:1:Егер дөңгелек қиманың ұзындығы мен диаметрін  екі есе 
кішірейтсе, онда оның бұралу бұрышы неше есе өседі?
[a]8 есе
[a]2 есе
[a]4 есе

353 
[a]12 есе
[a]6 есе
[q]1:1:Егер дөңгелек қиманың ұзындығы мен диаметрін  екі есе 
кішірейтсе, онда оның жанама кернеуі τ неше есе өседі?
[a]16 есе
[a]2 есе
[a]8 есе
[a]4 есе
[a]12 есе
[q]1:1:Көлденең  қимасы  дөңгелек    сырықтың  кез  келген  нүкте-
сіндегі жанама кернеу анықталатын формуланы көрсетіңіз
[a]
M
I
 
[a]
M
W
 
[a]
M
S
 
[a]
M
I
 
[a]
M x
I
 
[q]1:1:Егер дөңгелек қиманың ұзындығы мен диаметрін  екі есе 
үлкейтсе, онда оның бұралу бұрышы φ неше есе кішірейеді?
[a]8 есе
[a]6 есе
[a]12 есе
23–661

354
[a]16 есе
[a]4 есе
[q]1:1:Бұралу  кезіндегі,  ұзындығы  l  аралықтың,  толық  бұралу 
бұрышының формуласын көрсетіңіз
[a]
á
M l
G I
ρ
φ
⋅
=
⋅
[a]
á
M l
E I
ρ
φ
⋅
=
⋅
[a]
á
M
G I
ρ
φ =
⋅
[a]
Q l
G I
ρ
φ
⋅
=
⋅
[a]
N l
G I
ρ
φ
⋅
=
⋅
[q]1:1:Қимасы дөңгелек сырықтың бұралудағы беріктік шарты
[a]
[ ]
max
á
max
M
W
ρ
τ
τ
=
≤
[a]
[ ]
max
á
max
M
S
τ
τ
=
≤
[a]
[ ]
max
á
max
M
I
ρ
τ
τ
=
≤
[a]
[ ]
max
Q
W
ρ
τ
τ
=
≤
[a]Дұрыс жауабы берілмеген

355 
[q]1:1:Таза иілу кезіндегі арқалықтың иілген осі қалай аталады?
[a]Серпімді сызық
[a]Параболалық сызығы
[a]Гиперболалық сызық
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Жанама сызық
[q]1:1:Иілу  кезінде  қиманың  кез  келген  нүктесіндегі  тік  кернеу 
қай формуламен анықталады?
[a]
x
x
M y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
Q y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
M y
W
σ
⋅
=
;
[a]
x
x
M y
S
σ
⋅
=
[a]
x
x
S y
I
σ
⋅
=
[q]1:1:Таза иілу күйіндегі сырықтың көлденең қимасында қандай 
кернеулер пайда болады?
[a]Тік кернеулер
[a]Жанама кернеулер
[a]Тік жəне жанама кернеулер
[a]Кернеулер болмайды
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Иілу кезінде тік кернеулер қай формуламен анықталады?

356
[a]
x
x
M y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
M y
W
σ
⋅
=
[a]
x
M y
Å
σ
⋅
=
[a]
x
x
Q y
I
σ
⋅
=
;
[a]
x
x
S y
I
σ
⋅
=
[q]1:1:Иілу  кезінде,  тік  кернеу  қиманың  биіктік  бойымен  қалай 
өзгереді?
[a]Тік кернеудің ең үлкен (максимум) шамасы қиманың бейтарап 
осінен ең алыс орналасқан нүктеде болады да, ал бейтарап осьте тік 
кернеулер нөлге тең болады
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Тік кернеудің ең үлкен (максимум) шамасы қиманың бейтарап 
осінде болады да, ал бейтарап осьтен ең алыс орналасқан нүктеде ол 
кернеулер нөлге тең болады
[a]Қиманың биіктік бойымен тік кернеу өзгермейді
[a]Тік  кернеудің  ең  үлкен  (максимум)  шамасы  қиманың  салмақ 
центрінде  болады  да,  ал  қима  контуруында  тік  кернеулер  нөлге  тең 
болады
[q]1:1:Иілу  кезінде,  жанама  кернеу  қиманың  биіктік  бойымен 
қалай өзгереді?
[a]Жанама  кернеудің  ең  үлкен  (максимум)  шамасы  қиманың 
бейтарап осінде  орналасқан нүктелерде болады
[a]Жанама  кернеудің  ең  үлкен  (максимум)  шамасы  қиманың 
бейтарап осінен ең алыс орналасқан нүктеде болады да, ал бейтарап 
осьте жанама кернеулер нөлге тең болады

357 
[a]Жанама  кернеудің  ең  үлкен  (максимум)  шамасы  қиманың 
контурында болады да, ал қима бейтарап осінде ол кернеулер нөлге 
тең болады
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Қиманың биіктік бойымен жанама кернеу өзгермейді
[q]1:1:Иілу кезіндегі жанама кернуді (τ)  анықтайтын формуланы 
көрсетіңіз
[a]
.
x
b I
x
Q S
 
[a]
.
x
b I
x
M S
 
[a]
.
x
b I
x
N S
 
[a]
x
b I
Q W
 
[a]
.
x
W I
x
Q S
 
[q]1:1:Таза иілудің анықтамасын беріңіз
[a]Арқалықтың көлденең қимасында тек бір ғана ішкі күш –ию 
моменті (M) пайда болатын иілудің түрі, таза иілу деп аталады
[a]Арқалықтың көлденең қимасында екі ішкі күш -көлденең күш 
(Q) жəне ию моменті (M) пайда болатын иілудің түрі, таза иілу деп 
аталады
[a]Арқалықтың  көлденең  қимасында  ешқандай  да  ішкі  күштер  
пайда болмайтын иілудің түрі, таза иілу деп аталады
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Арқалықтың  көлденең  қимасында  тек  бір  ғана  ішкі  күш 
-көлденең күш (Q) пайда болатын иілудің түрі, таза иілу деп аталады
[q]1:1:Таза иілу кезіндегі тік кернуді (σ) анықтайтын формуланы 
көрсетіңіз

358
[a]
x
x
M y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
M y
W
σ
⋅
=
[a]
x
x
Q y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
S y
I
σ
⋅
=
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Иілудегі Журавскийдің формуласын көрсетіңіз
q
[a]
.
x
b I
x
Q S
 
[a]
.
x
b I
x
M S
 
[a]
.
x
b I
x
N S
 
[a]
x
b I
Q W
 
[a]
.
x
W I
x
Q S
 
[q]1:1:Арқалық таза иілген кезде, қауіпті қима оның қай жеріне 
орналасқан?
[a]Ең үлкен (максимум) ию моменті əсер ететін қимада
[a]Ең үлкен (максимум) көлденең күш əсер ететін қимада
[a]Тұрақты көлденең күш əсер ететін қимада
[a]Ию моменті нөлге тең қимада
[a]Дұрыс жауабы берілмеген

359 
[q]1:1:Арқалықтың таза иілу кезіндегі беріктігі қай кернеулермен 
есептеледі?
[a]Тік кернеулер бойынша
[a]Жанама кернеулер бойынша
[a]Тік жəне жанама кернеулер бойынша
[a]Мүмкін кернеулер бойынша
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Иілу кезінде бейтарап осьтің нүктелеріндегі тік кернеулер 
неге тең?
[a]Нөлге
[a]Ең кіші (минимум) шамасына
[a]Орташа шамасына
[a]Ең үлкен (максимум) шамасына
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
V-вариант
[q]1:1:Элементтің  қималарында  ішкі  күштердің  пайда  болмау 
шарттарын көрсетіңіз
[a]Сыртқы күштер жоқ болса
[a]Қадалған  күш  болмаса  жəне  бірқалыпты  таралған  күш  əсер 
етсе
[a]Бірқалыпты таралған күш болмаса, бірақ ию моменті əсер етсе
[a]Бірқалыпты таралған күш болып, ал ию моменті болмаса
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Көлденең 
иілудегі 
Журавскийдің 
формуласындағы 
статикалық моменті қалай түсінесіз?
[a]Жанама кернеу (τ) анықталатын деңгейдің бір жағында жатқан, 
қиманың  кесіліп  алынған  бөлігінің  бейтарап  осі  арқылы  алынған 
статикалық момент ретінде

360
[a]Бейтарап  сызыққа  перпендикуляр  ось  арқылы  алынған 
қиманың статикалық момент ретінде
[a]Қиманың  бейтарап  осі  арқылы  алынған  статикалық  момент 
ретінде
[a]Журавскийдің формуласына статикалық момент кірмейді
[a]Қиманың  бас  осьтерінің  бірі  арқылы  алынған  статикалық 
момент ретінде
[q]1:1:Арқалықтың қималарында ішкі күштер факторлары болмау 
шарттарын көрсетіңіз
[a]Сыртқы күштер болмағанда
[a]Қадалған күш болмағанда жəне бірқалыпты таралған күш əсер 
еткен кезде
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[a]Бірқалыпты  таралған  күш  болмағанда  жəне  ию  моменті  əсер 
еткен кезде
[a]Қадалған күш болмағанда жəне ию моменті болмағанда
[q]1:1:Егер z - осі бейтарап ось болса, онда арқалықтың иілудегі 
қатаңдығы деп нені айтады?
[a]
z
E I
⋅
 – көбейтіндісі
[a]
z
E W
⋅
 - көбейтіндісі
[a]
z
G I
⋅
- көбейтіндісі
[a]
z
E S
⋅
- көбейтіндісі
[a]
E A
⋅
- көбейтіндісі
[q]1:1:Көлденең  иілу  кезіндегі  қиманың  бейтарап  сызығының 
түрі (форма) қандай?
[a]Шеңбер бойындағы қисық
[a]Түзу
[a]Парабола бойындағы қисық

361 
[a]
2
/
3
 -сі қисық, ал  
1
/
3
 –рі түзу
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[q]1:1:Қиманың  инерция  радиусы  (i
x
 ) анықталатын  формуланы 
көрсетіңіз.
[a]
x
x
I
i
A
=
[a]
y
x
I
i
A
=
[a]
y
x
I
i
S
=
[a]
x
x
A
i
I
=
[a]
x
x
I
i
W
=
[q]1:1:Көлденең иілу кезіндегі тік кернеудің (σ) жуық формуласын 
көрсетіңіз
[a]
x
x
M y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
M y
W
σ
⋅
=
[a]
x
x
Q y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
S y
I
σ
⋅
=
[a]
x
x
M
W
σ =
[q]1:1:Қандай иілу «көлденең иілу» деп аталады?

362
[a]Арқалықтың көлденең қимасында екі ішкі күштер – көлденең 
күш (Q) жəне ию моменті (M) пайда болатын иілу
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[a]Арқалықтың көлденең қимасында тек бір ішкі күш – көлденең 
күш (Q) пайда болатын иілу
[a]Арқалықтың  көлденең  қимасында  тек  бір  ішкі  күш – ию 
моменті (M) пайда болатын иілу
[a]Арқалықтың көлденең қимасында ешқандайда ішкі күш пайда 
болмайтын иілу
[q]1:1:Таза иілу кезінде арқалық осінің иілу түрі қандай?
[a]Шеңбер
[a]Эллипс
[a]Түзу сызық
[a]Парабола
[a]Гипербола
[q]1:1:Өзара перпендикуляр екі жазықтықтардағы тік кернеулердің 
жиыны неге тең?
[a]
1
2
.
const
α
β
σ
σ
σ σ
+
=
+
=
[a]
1
2
.
const
α
β
σ
σ
σ σ
+
=
−
=
[a]
1
2
.
const
α
β
σ
σ
σ σ
+
=
⋅
=
[a]
1
.
const
α
β
σ
σ
σ
+
=
=
[a]
2
.
const
α
β
σ
σ
σ
+
=
=
[q]1:1:Жазық кернелген күйдегі  үлкен жанама кернеу неге тең?
[a]
1
2
max
2
σ σ
τ
−
=
[a]
1
2
max
2
σ σ
τ
⋅
=
[a]
1
2
max
3
σ σ
τ
+
=

363 
[a]
1
2
max
4
σ σ
τ
⋅
=
[a]
1
2
max
2
σ σ
τ
+
=
[q]1:1:Егер  екі  жазықтық  өзара  перпендикуляр  болса,  онда  тік 
кернеулердің  жиыны  тұрақты  шама  болады.  Бұл  шама  қандай 
формуламен анықталады?
[a]
1
2
.,
const
α
β
σ
σ
σ σ
+
=
+
=
[a]
1
2
.,
const
α
β
σ
σ
σ σ
+
=
−
=
[a]
1
2
.,
const
α
β
σ
σ
σ σ
+
=
⋅
=
[a]
1
.,
const
α
β
σ
σ
σ
+
=
=
[a]
2
.,
const
α
β
σ
σ
σ
+
=
=
[q]1:1:Көлемдік  кернелген  күйдегі  экстремаль  жанама  кернеуді 
анықтайтын  формуланы көрсетіңіз
[a]
1
3
max
min
;
2
σ σ
τ
−
= ±
[a]
2
3
max
min
;
2
σ
σ
τ
−
= ±
[a]
1
3
max
min
;
2
σ σ
τ
−
= ±
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]
1
3
max
min
;
3
σ σ
τ
−
= ±
[q]1:1:Қиғаш иілудегі беріктік шартының формуласын көрсетіңіз
[a]
[ ]
max
1
1
cos
sin
;
y
z
z
y
I
I
φ
φ
σ
σ
⎡
⎤
=
⋅ +
⋅
≤
⎢
⎥
⎢
⎥
⎣
⎦

364
[a]
[ ]
max
1
1
sin
sin
;
y
z
z
y
I
I
φ
φ
σ
σ
⎡
⎤
=
⋅ +
⋅
≤
⎢
⎥
⎢
⎥
⎣
⎦
[a]
[ ]
max
1
1
cos
cos
;
y
z
z
y
I
I
φ
φ
σ
σ
⎡
⎤
=
⋅ +
⋅
≤
⎢
⎥
⎢
⎥
⎣
⎦
[a]
[ ]
max
1
1
cos
sin
;
y
z
z
y
W
W
φ
φ
σ
σ
⎡
⎤
=
⋅ +
⋅
≤
⎢
⎥
⎢
⎥
⎣
⎦
[a]
[ ]
max
1
1
cos
sin
;
y
z
z
y
S
S
φ
φ
σ
σ
⎡
⎤
=
⋅ +
⋅
≤
⎢
⎥
⎢
⎥
⎣
⎦
[q]1:1:Қиғаш  иілу  кезіндегі,  көлденең  қиманың  кез  келген 
нүктесіндегі тік кернеудің (σ) анықтамасын көрсетіңіз
[a]Ию  моментінің  əсерінен  туындайтын  екі  жазықтықтағы 
кернеулердің алгебралық жиыны
[a]Ию  моментінің  əсерінен  туындайтын  екі  жазықтықтықтың 
біреуіндегі тік кернеулер
[a]Нөлге тең
[a]Ию  моментінің  əсерінен  туындайтын  екі  жазықтықтағы 
кернеулердің көбейтіндісі
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Көрсетілген  шарттардың  қайсысында  қиғаш  иілу  мүмкін 
емес?
[a]
y
z
I
I
=
[a]
y
z
I
I
f
[a]
y
z
I
I
p
[a]
2
y
z
I
I
=
[a]
4
y
z
I
I
=

365 
[q]1:1:Қиғаш иілу кезінде, арқалық қай жазықтықта иіледі?
[a]Бейтарап оське перпендикуляр жазықтықта
[a]Бейтарап жазықтыққа параллель жазықтықта
[a]Бас инерция осьтерінің біріне перпендикуляр жазықтықта
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Күштің əсер ету жазықтығында
[q]1:1:Көрсетілген  қималардың  қай  түрінде  қиғаш  иілу  орын 
алады?
[a]Қоставр
[a]Дөңгелек
[a]Квадрат
[a]Құбыр тəріздес
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Қиғаш иілу кезінде бейтарап осьтің теңдеуінің анықтамасын 
көрсетіңіз
[a]Нүктелерінде кернеулер болмайтын , қиманың салмақ центрі 
арқылы өтетін түзудің теңдеуі
[a]Қиманың салмақ центрі арқылы өтпейтін түзудің теңдеуі
[a]Қиманың салмақ центрі арқылы өтетін жəне нүктелерінде тік 
кернеу туындайтын түзудің теңдеуі
[a]Сыртқы күштер жазықтығына перпендикуляр түзудің теңдеуі
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Қиғаш  иілу  кезіндегі  беріктік  қай  кернеулер  бойынша 
есептеледі?
[a]Тік кернеулер бойынша
[a]Жанама кернеулер бойынша
[a]Жанама жəне тік кернеулер бойынша

366
[a]Кернеулер арқылы есептелмейді
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Қиғаш иілудің дұрыс анықтамасын беріңіз
[a]Ию  моментінің  əсер  ету  жазықтығы,  қиманың  бас  инерция 
осьтері арқылы өтпейтін иілу
[a]Ию  моментінің  əсер  ету  жазықтығы,  қиманың  бас  инерция 
осьтерінің біреуі-OY арқылы өтетін иілу
[a]Ию  моментінің  əсер  ету  жазықтығы,  қиманың  бас  инерция 
осьтерінің біреуі-OX арқылы өтетін иілу
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Ию  моментінің  əсер  ету  жазықтығы,  қиманың  бас  инерция 
осьтерінің екеуі арқылы да өтетін иілу
[q]1:1:Қиғаш иілу кезінде бейтарап осьтегі тік кернеулер (σ)  неге тең?
[a]Нөлге
[a]Ең кіші (min)  жене ең үлкен (max) шамаларының айырмасына
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Ең аз (минималь) шамасына, бірақ нөл емес
[a]Ең үлкен (максималь) шамасына
[q]1:1:Көлденең  қимасы  тік  төртбұрыш  консоль  арқалық  қиғаш 
иілген кезде, оның бекітілмеген шеткі қимасының орын ауыстыруы  
(δ) неге тең?
[a]
2
2
;
y
z
δ
δ
δ
=
+
[a]
2
2
;
z
y
δ
δ
δ
=
−
[a]
2
2
;
y
z
δ
δ δ
=
⋅

367 
[a]
2
2
;
z
y
δ
δ
δ
=
[a]
2
2
;
y
z
δ
δ
δ
=
−
[q]1:1:Центрден  тыс  созылып  немесе  сығылған  кезде  сыртқы 
күштің  əсер  ету  нүктесі  қиманың  центрінен  алыстаған  кезде, 
бейтарап осьтің (нөлдік сызық)  орналасуы қалай өзгереді?
[a]бейтарап сызық центрге жақындай түседі
[a]бейтарап сызық центрден алыстай түседі
[a]бейтарап сызық центр арқылы өтедіді
[a]бейтарап сызықтың орны өзгермейді
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Бұралып иілген сырықтың көлденең қималарында қандай 
кернеулер пайда болады?
[a]Тік жəне жанама кернеулер
[a]Кернеулер болмайды
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Тек тік кернеулер
[a]Тек жанама кернеулер
VI-вариант
[q]1:1:Центрден тыс созылу немесе сығылудағы «эксцентриситет» 
дегеніміз не?
[a]Сырық  осіне  параллель  түзу  бойымен  түсірілген  жүктеменің 
сырыққа əсер ету нүктесінен, қиманың салмақ центріне дейінгі ара 
қашықтық
[a]Сырық  осіне  параллель  түзу  бойымен  түсірілген  жүктеменің 
(сыртқы күштің) сырыққа əсер ету нүктесі

368
[a]Ию моменті əсер ететін, сырықтың инерция осьтерінің бірінде 
жатқан нүкте
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a] Бас инерция осьтерінің қиылысу нүктесі
[q]1:1:Центрден тыс созылу немесе сығылудағы бейтарап осьтің 
(п-п) координаталарын анықтауға болатын формуланы көрсетіңіз
[a]
2
2
;
y
z
p
p
y
z
i
i
y
z
a
a
= −
= −
[a]
2
2
;
y
z
p
p
y
z
i
i
y
z
a
a
=
= −
[a]
3
3
;
y
z
p
p
y
z
i
i
y
z
a
a
= −
=
[a]
4
4
;
y
z
p
p
y
z
i
i
y
z
a
a
= −
= −
[a]
;
y
z
p
p
y
z
i
i
y
z
a
a
=
=
[q]1:1:Егер  күш  əсер  ететін  нүкте  қима  ядросының  контурынан 
тыс жатса, онда бейтарап сызық қалай жатады?
[a]Бейтарап сызық қима контурын кесіп өтеді
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Бейтарап сызық қима контурының сыртында жатады
[a]Бейтарап сызық қиманың салмақ центрі арқылы өтеді
[a]Бейтарап сызық қима контурын жанап жатады
[q]1:1:Егер күш əсер ететін нүкте қима ядросының ішінде жатса, 
онда бейтарап сызық жазықтықта қалай орналасқан болар еді?
[a]Бейтарап  сызық  қима  контурын  сыртында  (немесе  жанап) 
жатады

369 
[a]Бейтарап сызық қима контурын кесіп өтеді
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Бейтарап сызықтың орналасуы оған тəулді емес
[a]Бейтарап сызық қиманың салмақ центрі арқылы өтеді
[q]1:1:Егер күш əсер ететін нүкте қима ядросының шекарасында, 
онда бейтарап сызық жазықтықта қалай орналасқан болар еді?
[a]Бейтарап сызық қима контурын жанап жатады
[a]Бейтарап сызық қима контурын кесіп өтеді
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Бейтарап сызық қима контурының сыртында жатады
[a]Бейтарап сызық қиманың салмақ центрі арқылы өтеді
[q]1:1:Центрден  тыс  созылу  немесе  сығылу  кезіндегі  полюстық 
дұрыс анықтамасын көрсетіңіз
[a]Сырық  осіне  параллель  түзу  бойымен  түсірілген  жүктеменің 
(сыртқы күштің) сырыққа əсер ету нүктесі
[a]Бас инерция осьтерінің қиылысу нүктесі
[a]Сырықтың инерция осьтерінің бірінде жатқан нүкте
[a]Ию моменті əсер ететін, сырықтың инерция осьтерінің бірінде 
жатқан нүкте
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[q]1:1:Қима ядросының дұрыс анықтамасын көрсетіңіз
[a]Полюсты  ішіне  орналастырғанда,  қимадағы  кернеулердің 
таңбалары біртүрлі болатын, салмақ центрінің төңірегіндегі белгілі 
бір аймақ
[a]Полюсты  ішіне  орналастырғанда,  қимадағы  кернеулердің 
таңбалары  əрүрлі  болатын,  салмақ  центрінің  төңірегіндегі  белгілі 
бір аймақ
24–661

370
[a]Қимада  кернеулер  пайда  болмайтын,  салмақ  центрінің 
төңірегіндегі белгілі бір аймақ
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Полюсты 
сырт 
жағына 
орналастырғанда, 
қимадағы 
кернеулердің  таңбалары  əрүрлі  болмайтын,  салмақ  центрінің 
төңірегіндегі белгілі бір аймақ
[q]1:1:Бойлық иілудегі Эйлер формулсының қолданылу шартын 
көрсетіңіз
[a]
2
E
 
[a]
2
 
[a]
2
 
[a]
2
2
 
[a]
2
 
[q]1:1:Негізгі мүмкін кернеуді төмендету коэффициенті - φ қандай 
факторлардан тəуелді?
[a]Сырық материалына жəне оның майысқыштығына
[a]Сырық материалының қасиеттеріне
[a]Сырықтың  шеткі  қималарын  бекіту  тəсіліне  жəне  оның 
майысқыштығына

371 
[a]Дұрыс жауабы берілмеген
[a]Сырықтың бекітілу тəсіліне
[q]1:1:Болат  сырық  (Ст.3)  бойлық    P  күшімен  сығылып  тұр. 
Сырықтың  майысқыштығы  l = 102. Орнықтылыққа  есептеуді  қай 
формула арқылы жүргізу керек?
[a]
2
2
E
 
[a]
2
2
G
 
[a]
2
2
E
 
[a]
2
2
P
 
[a]
a b
 
[q]1:1:Сырықтың  майысқыштығы  қай  формуламен  анық-
талады?
[a]
2
E
 
[a]
2
G
 
[a]
2
P
 
[a]
2
max
E
 
[a]
2
min
E
 

372
[q]1:1:Бойлық иілудегі дағдарыс кернеуі анықталатын формуланы 
көрсетіңіз
[a]
2
2
E
[a]
2
2
G
[a]
2
2
E
[a]
2
2
P
[a]
a b
 
[q]1:1:Болат  сырық  (Ст.3)  бойлық    P  күшімен  сығылып  тұр. 
Сырықтың  майысқыштығы    l = 89. Орнықтылыққа  есептеуді  қай 
формула арқылы жүргізу керек?
[a]
a b
 
[a]
2
2
E
 
[a]
2
2
G
 
[a]
2
2
E
 
[a]
2
2
P
 
[q]1:1:Сырықтың майысқыштығы немен сипатталады?
[a]
l
i
μ
λ
⋅
=
[a]
E l
i
λ
⋅
=

373 
[a]
G l
i
λ
⋅
=
[a]
l
I
μ
λ
⋅
=
[a]
l
μ
λ
σ
⋅
=
[q]1:1:Жүктің  тек  үдемелі  қозғалысы  кезіндегі  беріктік  шартын 
көрсетіңіз
[a]
max
max
1
a
g
 
[a]
max
max
1
E
g
 
[a]
max
max
1
G
g
 
[a]
max
max
1
g
 
[a]
max
max
1
a
E
 
[q]1:1:Соққы  кезіндегі  динамикалық  коэффициент  (k
q
)  қай 
формуламен анықталады?
[a]
2
1
1
h
k
 
[a]
1
k
 
[a]
1
a
k
g
 
[a]
8
1
1
h
k
 
[a]
2
1
1
h
k
 

374
[q]1:1:Егер  h = 0 болса,  онда  соққы  кезіндегі  динамикалық 
коэффициент (k
q
) қай формуламен анықталады?
[a]2 
[a]
2
h
 
[a]
1 2
h
 
[a]
3
1
h
 
[a]
1 2
1
h
 
[q]1:1:Жүктің  үдемелі  қозғалысы  кезіндегі  динамикалық 
коэффициент (k
q
) қай формуламен анықталады?
[a]
1
a
k
g
 
[a]
8
1
1
h
k
 
[a]
2
1
1
h
k
 
[a]
2
1
1
h
k
 
[a]
1
k
 
[q]1:1:Тербеліс  кезіндегі  динамикалық  коэффициент  (k
q
)  қай 
формуламен анықталады?
[a]
1
k
 
[a]
1
a
k
g
 

375 
[a]
8
1
1
h
k
[a]
2
1
1
h
k
 
[a]
2
1
1
h
k
 
[q]1:1:Бір шеткі қимасы қатаң бекітілген, ал екіншісі бос сырық 
үшін,  бойлық  иілудегі  ұзындықты  келтіру  коэффициентін  (μ) 
көрсетіңіз
[a]2
[a]0.5
[a]1
[a]0.7
[a]3
[q]1:1:Бір  шеткі  қимасы  қатаң,  ал  екіншісі  жылжымалы  топса 
арқылы бекітілген сырық үшін, бойлық иілудегі ұзындықты келтіру 
коэффициентін (μ) көрсетіңіз
[a]0.7
[a]2
[a]0.5
[a]1
[a]3
[q]1:1:Бір  шеткі  қимасы  жылжымайын  топса,  ал  екіншісі 
жылжымалы топса арқылы бекітілген сырық үшін, бойлық иілудегі 
ұзындықты келтіру коэффициентін (μ) көрсетіңіз
[a]1
[a]2
[a]0.5

376
[a]0.7
[a]3
[q]1:1:Егер  h >> D,  болса,  онда  соққының  динамикалық 
коэффициенті  (k
q cт 
 ) қай формуламен анықталады?
[a]
2
h
 
[a]
1 2
1
h
 
[a]
1 2
h
 
[a]
2
1
h
 
[a]
5
1
h
 
[q]1:1:Екі  шеткі  қималары  да  қатаң  бекітілген  сырық  үшін, 
бойлық иілудегі ұзындықты келтіру коэффициентін (μ) көрсетіңіз
[a]0.5
[a]1
[a]0.7
[a]3
[a]2
[q]1:1:Егер  кернеулері 
max
0
σ
=
  немесе 
min
0
σ
=
  болса,  онда 
цикл қалай аталады?
[a]Селкілдеу циклі (пульсирующий)
[a]Кернеулердің тұрақты циклі
[a]Симметриялы
[a]Асимметриялы
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
VII-вариант
[q]1:1:Беріктік жорамалдары. Бірінші жорамал бойынша беріктік 
шарты

377 
[a]
[ ]
1
σ
σ
≤
[a]
(
)
[ ]
1
2
3
σ
μ σ
σ
σ
−
+
≤
[a]
[ ]
1
3
σ σ
σ
−
≤
[a]
(
) (
) (
)
[ ]
2
2
2
1
2
2
3
3
1
0,5
σ σ
σ
σ
σ σ
σ
⎡
⎤
−
+
−
+
−
≤
⎣
⎦
[a]
[ ]
1
3
k
σ
σ
σ
− ⋅
≤
[q]1:1:Егер  кернеулері 
max
min
σ
σ
= −
  болса,  онда  цикл  қалай 
аталады?
[a]Симметриялы
[a]Селкілдеу циклі (пульсирующий)
[a]Кернеулердің тұрақты циклі
[a]Асимметриялы
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[q]1:1:Беріктік жорамалдары. Екінші жорамал бойынша беріктік 
шарты
[a]
(
)
[ ]
1
2
3
σ
μ σ
σ
σ
−
+
≤
[a]
[ ]
1
3
σ σ
σ
−
≤
[a]
(
) (
) (
)
[ ]
2
2
2
1
2
2
3
3
1
0,5
σ σ
σ
σ
σ σ
σ
⎡
⎤
−
+
−
+
−
≤
⎣
⎦
[a]
[ ]
1
3
k
σ
σ
σ
− ⋅
≤
[a]
[ ]
1
σ
σ
≤
[q]1:1:Беріктік жорамалдары. Үшінші жорамал бойынша беріктік 
шарты
[a]
[ ]
1
3
σ σ
σ
−
≤
[a]
[ ]
1
σ
σ
≤
[a]
(
)
[ ]
1
2
3
σ
μ σ
σ
σ
−
+
≤
[a]
(
) (
) (
)
[ ]
2
2
2
1
2
2
3
3
1
0,5
σ σ
σ
σ
σ σ
σ
⎡
⎤
−
+
−
+
−
≤
⎣
⎦

378
[a]
[ ]
1
3
k
σ
σ
σ
− ⋅
≤
[q]1:1:Беріктік  жорамалдары.  Төртінші  жорамал  бойынша 
беріктік шарты
[a]
(
) (
) (
)
[ ]
2
2
2
1
2
2
3
3
1
0,5
σ σ
σ
σ
σ σ
σ
⎡
⎤
−
+
−
+
−
≤
⎣
⎦
[a]
[ ]
1
3
k
σ
σ
σ
− ⋅
≤
[a]
[ ]
1
σ
σ
≤
[a]
(
)
[ ]
1
2
3
σ
μ σ
σ
σ
−
+
≤
[a]
[ ]
1
3
σ σ
σ
−
≤
[q]1:1:Беріктік жорамалдары. Мор теоремасы  бойынша беріктік 
шарты
[a]
[ ]
1
3
k
σ
σ
σ
− ⋅
≤
[a]
[ ]
1
σ
σ
≤
[a]
(
)
[ ]
1
2
3
σ
μ σ
σ
σ
−
+
≤
[a]
[ ]
1
3
σ σ
σ
−
≤
[a]
(
) (
) (
)
[ ]
2
2
2
1
2
2
3
3
1
0,5
σ σ
σ
σ
σ σ
σ
⎡
⎤
−
+
−
+
−
≤
⎣
⎦
[q]1:1:Төзімділік шегіне қандай факторлар ықпал жасайды?
[a]Көрсетілген үш коэффициенттер:  b
k
 , b
n 
 и b
m
[a]Тек кернеулердің шоғырлану коэффициент - b 
к
[a]Тек беттің өңделу сапасының коэффициенттері b 
к
 и b 
п
[a]Тек масштаб əсерінің коэффициенттері b 
п
 и b 
m
 
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[q]1:1:Ассиметрия 
циклінің 
коэффициентін 
анықтайтын  
формуланы көрсетіңіз
[a]
min
max
r
σ
σ
=

379 
[a]
min
max
r
σ
τ
=
[a]
min
max
r
τ
σ
=
[a]
max
min
r
σ
σ
=
[a]
0
max
r
σ
σ
=
[q]1:1:Өзгермелі  жүктеме  əсер  еткен  кездегі  беріктік  шартын 
көрсетіңіз
[a]
max
 
[a]
max
 
[a]
max
max
 
[a]
min
max
 
[a]
max
 
[q]1:1:Арқалықтың  иілген  өсінің  негізгі  дифференциалдық 
теңдеуін көрсетіңіз
[a]
2
2
;
d y
M
dx
EJ
=
[a]
1
;
M
E J
ρ
=
⋅
[a]
;
E y
σ
ρ
⋅
=
[a]
;
dM
Q
dx
=

380
[a]
2
2
;
d y
Q
dx
EJ
=
[q]1:1:Егер  Р = 200 kH; [σ] = 10 kH/cм
2
 
  болса,  онда  көлденең 
қиманың ауданы А неге тең?
[a]20 см
2
;
[a]40 см
2
;
[a]30 см
2
[a]10 см
2
[a]5 см
2
[q]1:1:Эксперимент арқылы табылған шамаларды: P=20 кH; l=1м; 
Dl=10  мм; m =0,3; A=1,0 см
2 
пайдаланып,  серпінділік  модулін  Е 
(Юнг модулі)  анықтаңыз
[a]2·10
3
 кH/ см
2
;
[a]3·10
4
 кH/ см
2
;
[a]4·10
4
 кH/ см
2
[a]5·10
3
 кH/ см
2
[a]5·10
4
 кH/ см
2
;
[q]1:1:Көлденең  қимасы  дөңгелек  болат  сырық 9 кН  күшпен 
созылып  тұр.  Егер  сырықтың  диаметрін  жəне  ұзындығын  үш  есе 
үлкейтсе, онда оның ұзаруы неше есеге азаяды?
[a]1/3
[a]3
[a]6
[a]9
[a]12
[q]1:1:Бас жазықтықтардағы кернеулер:
[a]σ ¹ 0 ; τ = 0
[a]σ = 0 ; τ = 0
[a]σ ¹ 0; τ ¹0
[a]σ = τ
[a]σ = 0 ; τ ¹0

381 
[q]1:1:Болат жəне мыс сырықтар Р кН күшпен созылып тұр. Егер 
олардың  көлденең  қималарының  аудандары  өзара  тең,  ал  мыстың 
ұзындығы болатқа қарағанда екі есе аз болса, онда болат сырықтың 
ұзаруы мысқа қарағанда неше есе аз болады?
[a]тең
[a]2 есе
[a]3 есе
[a]4 есе
[a]0,5 есе
[q]1:1:Алтын үшін Пуассон коэффициентін көрсетіңіз
[a]m =0,42
[a]m =0,1
[a]m =0,2
[a]m =0,5
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[q]1:1:Болат үшін Пуассон коэффициентін көрсетіңіз
[a]m =0,3
[a]m =0,1
[a]m =0,2
[a]m =0,5
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[q]1:1:Болат  сырық  сығылғанда,  оның  қатаңдығын  сипаттайтын 
өрнекті көрсетіңіз
[a]Е А
[a]F m
[a]Е J
[a]Е G
[a]Е m
[q]1:1:Болат  сырық  иіліп  жұмыс  істегенде,  оның  қатаңдығын 
сипаттайтын өрнекті көрсетіңіз

382
[a]Е I
[a]F m
[a]Е S
[a]Е G
[a]Е m
[q]1:1:Төменгі  берілімдерді  пайдаланып,  сырықтың  ұзаруын 
(D l) анықтаңыз
P = 40 кН; l=1,0м; Е=2·10
4
 кH/ см
2
; m =0,3; А=2см
2
[a]0,1см
[a]0,2см
[a]0,3см
[a]0,02см
[a]0,2·10
-5
 см
[q]1:1:Болат  сырық  созылғанда,  оның  қатаңдығын  сипайтайтын 
өрнекті көрсетіңіз
[a]Е А
[a]F m
[a]Е J
[a]Е G
[a]Е m
[q]1:1:Эксперимент  арқылы  табылған  шамаларды  пайдаланып, 
серпімділік модулінің 1-ші түрін (Е) анықтаңыз. Ол шамалар: Р=40 
кH;  l=2 м; m=0,3; D l=5мм; F =2см
2
[a]8·10
3   
кH/см
2
[a]6·10
3   
кH/см
2
[a]9·10
4   
кH/см
2
[a]10·10
4  
кH/см
2
[a]10·10
3 
кH/см
2
[q]1:1:Болат сырық бұралып жұмыс істегенде, оның қатаңдығын 
сипаттайтын өрнекті көрсетіңіз

383 
[a]
GI
ρ
[a]
EW
ρ
[a]
GW
ρ
[a]
GS
ρ
[a]
EI
ρ
[q]1:1:Серпінділік  модулін  (Юнг)  эксперимент  арқылы  анықтау 
үшін қай шамалар белгілі болу керек?
[a]А, l, P, Dl
[a]m, P, Dl, F
[a]m, l, F, P
[a]Р, G, e, F
[a]Dl, l, F, G
[q]1:1:Болат жəне мыс сырықтар 4 кH күшпен сығылып тұр. Мыс сырық 
болат сырыққа қарағанда 4 есе ұзын жəне оның диаметрі 2 есе үлкен. Мыс 
сырықтың қысқаруы болат сырыққа қарағанда неше есе кем?
[a]2
[a]4
[a]8
[a]10
[a]12
VIII-вариант
[q]1:1:Қай шама материалдың серпімділік қасиетін сипаттайды?
[a]m
[a]s
[a]F
[a]P
[a]D l
[q]1:1:Егер, 3 кH  күшпен  сығылып  тұрған,  көлденең  қимасы 
дөңгелек,  болат  сырықтың  диаметрі  мен  ұзындығын 3 есе  өсірсе, 
онда оның  ұзаруы неше есеге азаяды?

384
[a]9
1[a]2
[a]6
[a]1/3
[a]3
[q]1:1:Созылу кезінде үлгі төзетін ең үлкен шартты кернеу қалай 
аталады?
[a]Мүмкін кернеу
[a]Беріктік шегі
[a]Есептеу кернеуі
[a]Ағу шегі
[a]Бас кернеу
[q]1:1:Сырықтың ұзаруын (Dl) табу керек. Берілімдер: P= 40 кH; 
l=2 м; Е=10
4 
кH/см
2
; μ= [a]0.2; F=20 см
2 
.
[a]4·10
-2 
см
[a]0.5 см
[a]16·10
 -2  
см
 
[a]5·10
 -3 
см
[a]8·10
 -3 
см
[q]1:1:Егер А = 10 см
2
 , [σ]
 
=1 кН/см
2   
болса, онда мүмкін жүктеме 
- [P] неге тең?
[a]10 кH
[a]15 кH
[a]20 кH
[a]Дұрыс жауабы келтірілмеген
[a]5 кH
[q]1:1:Конструкцияларды 
беріктікке, 
қатаңдыққа 
жəне 
орнықтылыққа  зерттегенде,  материалдардың  қарсыласуы  туралы 
жорамал  (гипотеза)  қолданалады.  Осы  жорамалдың  (гипотезаның) 
анықтамасын көрсетіңіз.

385 
[a]Конструкцияның  сенімділігінің  белгісі  (критериі) – кернеу 
(дəлірек айтқанда – кернелген күй) болып табылады
[a]Сырықтың  көлденең  қималарында  бірқалыпты  таралған  тік 
кернеулер пайда болады
[a]Бір топ күштен пайда болатын деформацияның потенциялдық 
энегиясы,  əр  күштен  пайда  болатын  потенциялық  энергиялардың 
жиынына тең болмайды
[a]Конструкцияның материалы нағыз серпімді қасиетке ие
[a]Өзара перпендикуляр екі жазықтықтағы жанама кернеулердің 
шамалары тең жəне таңбалары қарама-қарсы
[q]1:1:Деформацияның  қандай  түрінде  арқалықтың  көлденең 
қималарында ию моменті (М) жəне көлденең күш (Q) пайда болады?
[a]Көлденең иілу
[a]Бұралу
[a]Қиғаш иілу
[a]Ығысу
[a]Таза иілу
[q]1:1:Бұралу кезінде ең үлкен (максималь) жанама кернеу (τ
max
 ) 
қай формуламен анықталады?
[a]τ
max
  = 
K
M
W
ρ
[a]τ
max
 = 
3
2
S
F
⋅
⋅
[a]τ
max
  = 
K
M
J
ρ
ρ
⋅
[a]τ
max
  = 
3
2
Q
F
⋅
⋅
[a]τ
max
  = 
sin 2
α
σ
α
[q]1:1:Конструкцияларды 
беріктікке, 
қатаңдыққа 
жəне 
орнықтылыққа  зерттегенде,  материалдардың  қарсыласуы  туралы 
25–661

386
жорамал  (гипотеза)  қолданалады.  Осы  жорамалдың  (гипотезаның) 
анықтамасын көрсетіңіз
[a]Конструкцияның  сенімділігінің  белгісі  (критериі) – кернеу 
(дəлірек айтқанда – кернелген күй) болып табылады
[a]Қарастырылып  отырған  нүкте  арқылы  өтетін  өзара 
перпендикуляр үш жазықтықта пайда болатын кернеулердің жиыны 
тұрақты шама болып табылыды
[a]Қадалған  сыртқы  күштер,  таралған  жүктеменің  статикалық 
эквиваленті болып табылады
[a]Конструкцияның  материалы  біртекті  жəне  біртұтас  болып 
табылады
[a]Бейтарап  қабат  пен  көлденең  қиманың  қиылысу  сызығы – 
бейтарап өс болып табылады
[q]1:1:Сығылған  сырықты  орнықтылыққа  есептеудегі  дағдарыс 
күшінің формуласын көрсетіңіз
[a]
2
2
( )
EJ
P
l
 
[a]
2
2
( )
l J
P
E
 
[a]
2
2
( )
l E
P
J
 
[a]
2
2
( )
l
P
EJ
[a]
2
2
( )
l
P
J
 
[q]1:1:Эйлердің  формуласы: 
2
2
( )
EJ
P
l
. 
    Осы  формуладағы 
инерция  моментінің (J) орнына  төмендегі  шамалардың  қайсысын 
қою керек?
[a]J
min  
[a] (J
max 
+
 
J
min 
)/2
[a] (J
max 
-
 
J
min 
)/2
[a]Инерция моментінің (J) кез келгенін
[a]J
max 

387 
[q]1:1:Егер  бойлық  сығылған  сырықтың  (Эйлер  есебіндей 
бекітілген) ұзындығын 2 есе өсірсе, онда дағдарыс күші (Р
кр 
) қалай 
өзгереді?
[a]4 есе азаяды
[a]4 есе өседі
[a]2 есе өседі
[a]2 есе азаяды
[a]өзгермейді
[q]1:1:Р = 4 т күшпен созылып тұрған болат сырықтың көлденең 
қимасы квадрат (қабырғалары а = 2 см). Егер серпінділік модулі Е = 
2·10
6
 кг/см
2 
болса, онда оның салыстырмалы бойлық деформациясы 
(ε) неге тең?
[a]5·10
-4
[a]2·10
-6
[a]4·10
-5
[a]6·10
-3
[a]5·10
-2
[q]1:1:Бір  шеткі  қимасы  қатаң  бекітілген,  ал  екіншісі  бос 
(бекітілмеген)  сырық  үшін  бойлық  иілудегі  ұзындықты  келтіру 
коэффициентін (μ) көрсетіңіз
[a]0.5
[a]1
[a]0.7
[a]3
[a]2
[q]1:1:Сығылған  сырықты  орнықтылыққа  есептеудегі  Эйлердің 
формуласын көрсетіңіз
[a]
2
2
( )
êð
EJ
P
l
π
μ
=
[a]
2
2
( )
êð
l J
P
E
μ
π
=
кр
кр

388
[a]
2
2
( )
êð
l E
P
J
μ
π
=
[a]
2
2
( )
êð
l
P
EJ
π μ
=
[a]
2
2
( )
êð
l
P
J
μ
π
=
[q]1:1:Ию  моментінің  (М)  арқалықтың  х  осінің  бойымен  өзгеру 
заңдылығының  теңдеуі:  М=5х + 8(х-10) – 6.  Көлденең  күштің Q 
шамасын анықтаңыз
[a]13
[a]10
[a]16
[a]–5
[a]11
[q]1:1:Эксперимент арқылы алынған шамалар: Р = 40 кН;  l = 2 
м;  μ = 0,3;  Δl = 5 мм;  F = 2см
2
. Серпінділік модулінің 1-ші түрін (Е) 
анықтаңыз
[a]8·10
3
 кН/см
2
[a]10·10
3
 кН/см
2
[a]6·10
3
 кН/см
2
[a]9·10
4
 кН/см
2
[a]10·10
4
 кН/см
2
[q]1:1:Екі  шеткі  қималары  топсалы  болып  бекітілген  сырық 
үшін,  бойлық  иілудегі  ұзындықты  келтіру  коэффициентін  (μ) 
көрсетіңіз
[a]1
[a]2
[a]0.5
[a]0.7
[a]3
кр
кр
кр

389 
[q]1:1:Созылған сырық үшін ең үлкен (максимал) мүмкін созыу 
күші неге тең болады, егер: оның көлденең қимасының ауданы - А = 
12,5 мм
2
 , ал мүмкін кернеуі [σ] = 95 Н/мм
2
?
[a]1187.5 H
[a]118.5 H
[a]107.5 H
[a]1489.5 H
[a]1288.5 H
[q]1:1:Дағдарыс  күшінің  формуласы:
2
2
( )
EJ
P
l
.  Осы  формула-
дағы  инерция  моментінің (J) орнына  төмендегі  шамалардың 
қайсысын қою керек?
[a]J
min  
[a] (J
max 
+
 
J
min 
)/2
[a] (J
max 
-
 
J
min 
)/2
[a]Инерция моментінің (J) кез-келгенін
[a]J
max 
[q]1:1:Бойлық сығылу кезінде сырықтың шектік майысқыштығы 
(λ) мына формуламен анықталады:
[a]
l
i
 
[a]
E I
P
[a]
E I
 
[a]
a
b
 
[a]
 
 
 
[q]1:1:Арқалықтың сол жақ шеткі қимасы қатаң бекітілген, ал оң 
шеткі қимасын қадалған күш Р = 1т əсер əсер етіп тұр. Бекітілген 
шеттен  х    қашықтықта  орналасқан  қиманың  бұрылу  бұрышының 
формуласы: 
1
.
2
x
P x
x l
EJ
θ
⋅ ⎛
⎞
= −
−
⎜
⎟
⎝
⎠
  Егер:  Е = 2·10
6
  кг/см
2
;   J  =
4
;
32
d
π
  d = 10 
см; l = 1 м болса, онда ең үлкен бұрылу бұрышы неге тең болар еді?

390
[a]25.48·10
-4
 paд
[a]35,51·10
-5 
рад
[a]45,51·10
-6
 рад
[a]55,51·10
-5
 рад
[a]65,51·10
-4 
рад
[q]1:1:Арқалықтың сол жақ шеткі қимасы қатаң бекітілген, ал оң 
шеткі қимасын қадалған күш Р = 1т əсер əсер етіп тұр. Бекітілген 
шеттен х  қашықтықта орналасқан қиманың майысуының формуласы:   
3
2
1
.
6
2
x
x
Px
Plx
y
EJ
δ
⎛
⎞
=
= −
−
⎜
⎟
⎝
⎠
 Егер: Е = 2·10
6
 кг/см
2
; J =  
4
;
32
d
π
 d = 10 см; l = 1 
м болса, онда оның ең үлкен майысуы неге тең болар еді?
[a]0,17 см
[a]17 см
[a]1,9 см
[a]0,017 см
[a]0,0017 см
[q]1:1:Өзгермелі  кернеулердің  көптеген  қайталау  əсерінен 
металлдардың қирау қасиеті қалай аталады?
[a]қажу
[a]беріктік
[a]серпінділік
[a]пропорционалдық шек
[a]төзімділік
[q]1:1:Металлдардың  өзгермелі  кернеулердің  көптеген  қайталау 
əсеріне төзу қасиеті қалай аталады?
[a]төзімділік
[a]беріктік
[a]серпінділік
[a]ағу
[a]мүмкін кернеу

391 
МАЗМҰНЫ
КІРІСПЕ...................................................................................................3
1-тарау. МАТЕРИАЛДАР КЕДЕРГІСІ – 
БЕРІКТІК ТУРАЛЫ ІЛІМ .................................................................6

жүктеу/скачать 4,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: