дикуляр
а
түзуі болсын.
Л’
е
а X 71'. Л
нүктесі
а
түзуінің бойында
жатуы керек. Осы
а
түзуінің барлық нүктелері де
А
нүктесіне
проскцияллнады. Сондықтан
А
нүктесі
а
түзуі бойында орналасқан
көп нүктснің қайсысынын проекциясы екенін анықтауға болмайды.
Кері ссспті шешуге мүмкіндік берстін ксскіндерді
қайтымды
,
ал ксрі есспті шсшугс болмайтын ксскіндсрді
қайтымсыз
деп атай-
ды. Техникада қайтымсыз ксскіндердің ксрсгі жоқ. Бір проекциядан
түратын
кескін
қайтымсыз
болғандықтан,
оны
толықтырып
қайтымды кескінгс айналдыру керек. Кайтымды кескіндср алудың
бірнеше жолы бар. Сызуда қайтымды кескіндердің екі түрі — а к -
с о н о м е т р и я мен М о н ж э п ю р і — қарастырылады. Аксоно-
метрия туралы жоғарыда айтылған. «Эшор» француз сөзі, қазақшаға
аударғанда жазық сызба деген мағына береді. Француз ғалымы
Г о с п а р М о н ж (1746—1818) қайтымды кескін алудың осы әдісін
алғаш үсынған. Сондықтан оның қүрметіне қайтымды кескін Монж
эпюрі деп аталған. Біздің елімізде көбіне Монж эпюрін сызба деп
атайды.
I
I I I тарау
АКСОНОМЕТРИЯЛЫҚ ПРОЕКЦИЯЛАР
§ 16. ТІК БҮРМШТМ КООРДИНАТТАР ЖҮЙЕСІ ТУРАЛМ ТҮСІНІК
Нүктснің жазықтықтағы орнын анықтау үшін, өзара перпснди-
куляр
х
жәнс
у
түзулсрін жүргізсді. Олар
О
нүктссінде қиылысады
(35ч:урст). Осы
О
нүктссін бас нүкте,
х
түзуін абсцисса осі жәнс
у
түзуін ордината
осі дсп атайды. Ксз келгсн
М
нүктссінің
орны скі санмсн анықталады. Олардың
бірсуі
М
нүктссінен
у
осіне
дсйінгі
қашықтыққа тсң. Бүл санды
М
нүктссінің
абсциссасы
дсйді. Екіншісі
М
нүктссінсн
х
осінс дейінгі қашықтыққа тсң, оны
М
нүктссінің
ординатасы
дсйді.
М
нүктссінің
абсциссасы
х
=
\ОМх\
= I
М М У
I ,
у
=*
\ОМ
уI *
\М М Х\.
Алынған сандарды нүктснің
координатта
-
Достарыңызбен бөлісу: 
