Оқулық физика 8 Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі ұсынған
жүктеу/скачать 0,98 Mb.
|
| α
1 = 0). Екінші жағдайда сәуле жарты цилиндрдің жазық бетіне α 2 < 90 о бұрышпен түсіп (сурет 7.17, ә), ауада γ 2 < 90 о бұрышпен сынады. Үшінші жағдайда сәуле жарты цилиндрдің жазық бетіне α 3 < 90 о бұрышпен түседі де (сурет 7.17, б), γ 3 = 90 о бұрышпен сынып, екі ортаны бөлетін шегара бойымен тарайды. Сынған сәуле екі ортаның шегара бойымен тараған жағдайда α 3 түсу бұрышын толық шағылудың шекті бұрышы деп атайды. Толық шағылудың шекті бұрышы (α 3 ) мөлдір заттың тегіне байланысты әртүрлі болып келеді. Мысалы, судағы толық шағылудың шекті бұрышы 49 градусқа тең ( α шек = 49 о ). Төртінші жағдайда (сурет 7.17, в) сәуле жазық бетке шекті бұрыштан да үлкен бұрышпен ( α 4 >α шек ) түсіп, цилиндрдің ішіне қарай толығымен шағылады. Бұл құбылыс толық ішкі шағылу деп аталады. Сонымен, тәжірибелердің көрсетуі бойынша толық ішкі шағылу құбылысы мына шарттар орындалғанда байқалады: біріншіден, сәуле тарайтын ортаның оптикалық тығыздығы оны қоршаған ортаның оптикалық тығыздығынан артық болуы қажет; екіншіден, сәуле екі ортаны қосатын бетке оптикалық тығыздығы артық ортадан бағытталуы керек; үшіншіден, сәуле екі ортаны қосатын бетке белгілі бір шекті бұрыштан үлкен бұрышпен түсуі қажет. 7. Жоғарыда көрсетілген мысалдарда сәуле оптикалық тығыздығы көп ортадан оптикалық тығыздығы аз ортаға (ауаға) бағытталды. Мұндай жағдайда жарықтың сыну заңы мына формуламен өрнектеледі: жүктеу/скачать 0,98 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|