Оқулық «гэотар-медиа»


Қандағы газ құрамын анықтау



Pdf көрінісі
бет130/315
Дата15.11.2023
өлшемі12,15 Mb.
#122940
түріОқулық
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   315
Қандағы газ құрамын анықтау 
Капиллярлық қанда оттегінің және көмір 
қышқылының қысымы, сонымен қатар рН 
анықталады. Ұзақ уақыт үздіксіз қанның газ 
құрамын бақылағанда тері арқылы қанның 
оттегімен 
(Sa0
2

қанығуын 
динамикалық 
бақылау қажет (сатурация). 
 
БАЛАЛАРДЫҢ ТЫНЫС АҒЗАЛАРЫНЫҢ ЗАҚЫМДАЛУ 
СЕМИОТИКАСЫ 
 
Мәжбүрлік жағдай 
Бронхиалды астаманың ұстамасына тән. Бала иығын көтеріп, төсектің 
шетіне қолын тіреп отырады. Стенозды ларинготрахеит және бронхиалды 
астма ұстамасы кезінде мазасыздық және қозғалыс қозғыштығы пайда 
болады. 
 
Цианоз 
Цианоздың айқындық дәрежесі, оның аймағы, бала жылаған немесе 
айғайлаған кезде тұрақтылығы немесе күшеюі тыныс жетімсіздігінің 
дәрежесі туралы анықтама береді (неғұрлым оттегі қысымы аз болса, 
соғұрлым цианоз айқын және ауқымды болады). 
• Өкпесі зақымдалған бала жылағанда цианоз күшейеді, себебі 
тыныстың тежелуі оттегі қысымының айтарлықтай төмендеуін 
тудырады. 
• Тыныстың жедел бұзылыстары (стенозды ларинготрахеит, бронхқа 
бөгде зат түсуі, жылдам дамыған пневмония, экссудативті плеврит 
және т. б.) әдетте жалпы цианозды тудырады. 
• Акроцианоз көбіне созылмалы ауруларға тән. 
 
Саусақтардың «барабан таяқшасы» тәрізді деформациясы 
Соңғы фалангалардың қалыңдауы кіші қанайналымының іркілуін, 
созылмалы гипоксияны білдіреді. Бұл симптом өкпенің созылмалы 
ауруымен ауыратын балаларға тән (сурет 7-34). 


195 
Сурет 7-34.
Саусақтың «барабан таяқшысы» және «сағат шынысы» 
тәріздес деформациясы (сұлбасы) 
 
Беткейлі капиллярлар торының кеңеюі 
Арқа және көкірек терісінің беткейлі капиллярлар торының кеңеюі 
(Франк симптомы) трахеобронхиалдық лимфа түйіндерінің ұлғайғандығын 
білдіруі мүмкін. Көкірек терісіндегі айқын тамыр торы кейде өкпе 
артериясының гипертензия симптомы болып табылады.
Науқастың бетін қарауы маңызды диагностикалық мәлімет алуға 
мүмкіндік береді. 
• Бозғылттық және бетінің ісінділігі, ауызының сәл ашық болуы, 
тістестірудің дұрыс болмауы мектепалды және мектеп жасындағы 
балаларда аденоид кезінде кездеседі. 
• Бетінің бозғылттығы және ісінуі, оның ішінде қабақтың (лимфа 
ағысының бұзылысынан), ерін цианозы, тері веналарының ісінуі, 
конъюнктиваға және тері астына қансырауы – жиі немесе ұзақ жөтелу 
белгілері (көк жөтелде, өкпенің созылмалы бейспецификалық 
аурулары). 
• Сәбилерде (2-3 айына дейін) бронхиолит және пневмония кезіндегі 
қабыну экссудатының төменгі тыныс жолдарынан ауызға түсуінен 
ауыз бұрышында көпіршікті бөліністердің пайда болуы байқалады. 
• Мұрын және мұрын қуысын қарауға аса көңіл бөлу керек.
- Мұрын қанатының керілуі (сәбилерде көмекші бұлшық еттердің 
тыныс алу актісіне қатысудың эквиваленті болып табылады) тыныс 
жетімсіздігін
көрсетеді. 
Қалыпты 
«сағат шынысы» 
«барабан таяқшасы» 


196 
- Мұрыннан мөлдір кілегейлі бөлінділері тыныс жолдарының 
шырышты қабаттының жедел қабынуында (мысалы, жедел ринит 
немесе гриппте) және аллергиялық ринитте анықталады. 
- Шырышты-іріңді қан араласқан (жалқаяқ бөліністер) бөлінді 
дифтерияға немесе мерезге тән. 

Мұрын 
пердесінде 
лайлы-сұр 
қабыршақтың 
болуы 
бактериологиялық зерттеусіз де дифтерия диагнозын қоюға 
мүмкіндік береді. 
- Мұрынның бір жақ танауынан қанды бөліндістері бөгде зат түскен 
кезде пайда болады (сүйектер, дәндер, түймелер және т.б.). 
- Ауыз арқылы тыныс алу, әсіресе түнде, аденоидтарға тән. Бұл 
кезде балада ұйқы кезінде қорылдау тән. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   126   127   128   129   130   131   132   133   ...   315




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет