Оқулық «гэотар-медиа»

0-3 
2 
6 
4-6 
1 
3 
7-9 
0,5 
1,5 
47 
Кеуде шеңберімен бас шеңберінің көлемдерінің қарым – 
қатынасы 
Туылған кезде бас шеңбері (34-36 см) кеуде шеңберінен (32-34 см) 1-2 
см-ге үлкен, 3-4 айында бұл көрсеткіштер теңеседі. Өмірінің бірінші 
жылының аяғында кеуде шеңбері бас шеңберінен 1-2 см-ге жоғары. 1 
жастан кейін кеуде шеңбері бас шеңбері n-нен 2 n-ге дейін өседі, мұнда n – 
баланың жасы. 
Дене салмағын бағалау 
Жетіліп туған нәрестенің дене салмағы 3200 – 3500 г құрайды.
Алғашқы 3-4 күнде дене салмағы 5-6% азаяды. Бұл дене салмағының 
физиологиялық жоғалуы деп аталады. Осы салмақ дефициті 7-10 күніне 
қарай бұрынғы қалпына келеді, кейін дене салмағы үнемі ұлғаяды. 
Күнделікті дене салмағының қосылуы: 
-
алғашқы 3 айда – 23-30 г; 
-
4–ші айдан 6 айға дейін – 20-25 г. 
Ай сайынғы орта есеппен дене салмағының қосылуы: 
-
бірінші жарты жылда – 800 г; 
-
екінші жарты жылда – 400 г. 
І жарты жылда дене салмағының бағдарлы есебі келесі формула 
бойынша жүргізіледі: 6 айлық баланың дене массасы 8200 г-ға тең, әр 
жетіспейтін айда – 800 г-нан алу керек.
Орта есеппен алғашқы 6 айда дені сау бала 4300 г қосады. 
ІІ жарты жылда дене салмағының бағдарлы есебі формула бойынша 
жүргізіледі: 6 айлық баланың дене массасы 8200 г-ға тең, әр келесі айда – 
400 г-нан қосы керек (12 айға дейінгі балаларда). 
Әрі қарай баланың дене салмағы орта есеппен өседі:
-
2 жасында – 2,5 кг қосады; 
-
3 жасында – 2 кг қосады; 
-
3-тен 10 жасқа дейін - жыл сайын 2 кг-нан; 
-
10-нан 15 жасқа дейін - жыл сайын 3-4 кг-нан қосады. 
2-11 жас аралығындағы балалар үшін қалыпты дене салмағынының 
бағдарламалы есеп формуласы бар: 
дене массасы (кг) = 10,5+2 n, 

мұнда n-11 жасқа дейінгі баланың жасы; 10,5 – 1 жастағы баланың 
орта дене массасы. 
3 жастан асқан баланың шамамен дене салмағының орташа есебі: 
-
7 жаста бойы 125 см болады дене салмағы 25 кг; 
-
әр жетіспейтін 5 см кезінде 25 кг–нан 2 кг алу керек; 
-
125 см-ден жоғары балаларда әр 5 см-ге – 25 кг-ға 3 кг қосылады, ал 
жыныстық жетілу кезеңде 3,5 кг қосылады. 
48 
Сонымен, жетіліп келе жатқан баланың дене салмағының жоғарлауы 
келесі заңдылықтар тән: 
-
өмірінің бірінші жылының аяғында нәрестенің дене салмағы үш есе 
көбейеді; 
-
6-7 жасына қарай бір жастағы баланың дене салмағынан екі есе 
көбейеді;
-
11- 12 жасқа қарай бір жастағы баланың дене салмағынан үш есе 
көбейеді. 

жүктеу/скачать 12,15 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: