Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев


Көзұядағы басқа анатомияның құрылымдар



Pdf көрінісі
бет193/208
Дата03.10.2023
өлшемі2,15 Mb.
#112850
түріОқулық
1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   208
Көзұядағы басқа анатомияның құрылымдар
. Көзұяның қуысы көз алманың 
көлемінен едәуір үлкен болады. Көз алмасын, оның дәнекертінді 
қынабы, vagina bulbi

немесе 
тенон қапшығы
жауып жатады. Тенон қапшығы алдыңғы жағында, конъюнктива 
күмбезі аймағында ақ қабыққа бекиді, артқы жағында көру нервісінің сыртқы қынабына 
жалғасады. Көз алмасы мен тенон қапшығының арасындағы саңылаулық кеңестік
тенон
немесе 
ақ қабықүстілік кеңістік, spatium episclerale
, деп аталады. Көзұяның қабырғалары
мен тенон қапшығының арасында, көру нервісі мен көз қозғалтатын бұлшықеттерді 
қоршай 
көзұяның майлы денесі, corpus adiposum orbitae
, орналасады. Ол көз алмасын 
қозғалыс кезіндегі сілкіністерден сақтайтын серпімділік қызмет атқарады. 
Қабақтар. 
.
Жоғарғы қабақ, palpebra superior
, және 
төменгі қабақ, palpebra inferior

көз алмасын алдыңғы жағынан жауып қорғаныш қызметін атқарады және көзжас 
сұйықтығының көз алмасының алдыңғы бетінде біркелкі жайылуын қамтамасыз етеді. 
Қабақтардың 
алдыңғы
және 
артқы
беттері
ажыратылады. Олардың алдыңғы беттері 
қатпарларға жиналатын жұқа терімен, артқы беттері конъюнктивамен жабылған. Терінің 
астында 
көздің дөңгелек бұлшықетінің қабақтық бөлігі,
жатады. Қабақтардың ішінде, 
конъюнктивамен тұтасып кеткен, тығыз дәнекер тіндік табақшалар орналасады. Олар 
қаттылығына байланысты 
жоғарғы және төменгі
шеміршектер (tarsus superior et tarsus 
inferior)
деп аталып кеткен. Бұл шеміршектер көз ұяға 
қабақтың медиалды 
және
 
латералды
байламдары,
lig.palpebrale laterale et lig.palpebrale mediale,
арқылы бекиді. 
Шеміршектердің ішінде 
шеміршектік бездер ( Мейбоми бездері ), glandulae tarsales,
орналасқан. Олардың түтіктері қабақтың артқы жиегіне жақынырық ашылады. Жоғарғы 
шеміршктің алдыңғы бетіне 
жоғарғы қабақты көтеретін бұлшықет, m. levator palpebrae
superioris,
бекиді. Қабақтың алдыңғы және артқы беттерімен шектелген бос жиегінде, 


326 
сәйкес, 
қабақтың алдыңғы жиегін, limbus palpebralis anterior, 
және конъюктиваға өтетін 
артқы жиегін, et limbus palpebralis posterior,
ажыратады. Алдыңғы жиекке жақынырақ
2-3 қатар құрайтын 
кірпіктер, cilia,
орналасады. Жоғарғы және төменгі қабақтардың 
арасындағы 
көз саңылауында, медиалды 
және
латералды бұрыштар 
ажыратылады. 
Көздің медиалды бұрышы аймағындағы қабақтардың алдыңғы жиегінде, кішкене 
көзжастық бүртікше, papilla lacrimalis, 
орналасқан. Одан 
көзжастық өзекше, canaliкulus 
lacrimalis,
басталады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   208




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет